Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Ý Định Sử Dụng Nước Máy Của Người Dân Tại TP. Pleiku, Tỉnh Gia Lai

• Tác giả: Nguyen Thi Hien Chi
• Người hướng dẫn: TS. Đặng Lê Hoa
• Trường học: Trường Đại Học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Ý Định Sử Dụng Nước Máy Tại Pleiku, Gia Lai
• Loại tài liệu: thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Pleiku

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• TÓM TẮT
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Tổng quan tài liệu nghiên cứu
• 1.2. Tổng quan về địa bàn nghiên cứu
• 1.3. Tình hình sử dụng nước máy của người dân tại thành phố Pleiku
• 2. CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Mô hình nghiên cứu và các biến trong mô hình nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp thu thập số liệu và phân tích dữ liệu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Đánh giá thực trạng sử dụng nước máy của các hộ dân tại thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai
• 3.2. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng nước máy của người dân tại thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai
• 3.3. Đề xuất một số giải pháp giúp mở rộng mạng lưới nước máy tại thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai
• KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH SÁCH CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH SÁCH CÁC HÌNH
• DANH SÁCH CÁC BẢNG

I. Tổng Quan Về Ý Định Sử Dụng Nước Máy Tại Pleiku Gia Lai

Nước máy, hay nước sạch, đóng vai trò thiết yếu trong đời sống hiện đại, tác động sâu sắc đến sức khỏe, kinh tế và xã hội. Tại Pleiku, Gia Lai, việc đảm bảo nguồn nước sạch cho người dân, đặc biệt là mở rộng ý định sử dụng nước máy, là một bài toán cấp thiết. Nghiên cứu này tập trung phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định này của người dân, từ đó đề xuất các giải pháp khả thi. Thực tế cho thấy, tiếp cận nước máy Pleiku còn nhiều hạn chế, đặc biệt ở khu vực nông thôn. Tỷ lệ sử dụng nước máy ở thành thị cao hơn nhiều so với nông thôn, tạo ra sự bất bình đẳng trong tiếp cận nguồn tài nguyên quan trọng này. Việc hiểu rõ các yếu tố tác động đến ý định sử dụng nước máy là bước quan trọng để thu hẹp khoảng cách này, đảm bảo quyền lợi và sức khỏe cho mọi người dân.

1.1. Tầm quan trọng của nước máy đối với sức khỏe cộng đồng

Nước máy đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Việc sử dụng nước máy giúp giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường nước, như tiêu chảy, tả, và các bệnh nhiễm trùng khác. Việc tiếp cận nước máy Gia Lai chất lượng đảm bảo sức khỏe cho người dân, giúp họ có thể lao động và sản xuất một cách hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, nước máy còn góp phần cải thiện vệ sinh cá nhân và môi trường, tạo môi trường sống trong lành và an toàn. Vì vậy, nâng cao ý định sử dụng nước máy là một ưu tiên hàng đầu trong công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

1.2. Tác động kinh tế xã hội của việc tiếp cận nước máy

Việc tiếp cận nước máy không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn có tác động đáng kể đến kinh tế và xã hội. Khi người dân có nguồn nước sạch ổn định, họ có thể tập trung vào các hoạt động sản xuất và kinh doanh, tạo ra thu nhập và cải thiện đời sống. Nước máy cũng đóng vai trò quan trọng trong phát triển du lịch và các ngành công nghiệp khác. Theo tài liệu nghiên cứu, việc cung cấp nước máy chưa đồng đều giữa các xã, phường trên địa bàn, thành phố có 633/13.282 hộ gia đình nông thôn dùng nước từ công ty Cổ phần cấp nước Gia Lai đạt 4,77%. Đầu tư vào hệ thống hạ tầng cấp nước là một bước đi quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

II. Thách Thức Trong Ý Định Sử Dụng Nước Máy Tại Pleiku Gia Lai

Mặc dù nước máy mang lại nhiều lợi ích, nhưng việc nâng cao ý định sử dụng nước máy tại Pleiku, Gia Lai vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Một trong những vấn đề lớn nhất là hạ tầng cấp nước chưa hoàn thiện, đặc biệt ở các khu vực nông thôn và vùng sâu vùng xa. Nhiều hộ gia đình vẫn phải sử dụng nguồn nước thay thế như nước giếng hoặc nước mưa, vốn tiềm ẩn nhiều nguy cơ ô nhiễm. Bên cạnh đó, nhận thức người dân về lợi ích của nước máy và thái độ người dân đối với việc sử dụng nước máy chưa cao cũng là một rào cản. Theo kết quả nghiên cứu, đến cuối năm 2023, 18.426 hộ vẫn chưa sử dụng nước máy. Việc giải quyết những thách thức này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương, các tổ chức cấp nước và cộng đồng.

2.1. Hạn chế về hạ tầng cấp nước và tiếp cận nguồn nước sạch

Tình trạng hạ tầng cấp nước chưa đồng bộ là một trong những nguyên nhân chính khiến nhiều người dân chưa thể tiếp cận nước máy. Mạng lưới đường ống dẫn nước chưa được đầu tư đầy đủ, đặc biệt ở các khu vực xa trung tâm thành phố. Điều này khiến việc cung cấp nước máy Pleiku trở nên khó khăn và không ổn định. Đồng thời, việc thiếu tiếp cận nguồn nước sạch cũng khiến nhiều hộ gia đình phải dựa vào các nguồn nước không an toàn, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Việc đầu tư nâng cấp hạ tầng cấp nước là điều kiện tiên quyết để nâng cao ý định sử dụng nước máy.

2.2. Nhận thức và thái độ của người dân về nước máy

Nhận thức và thái độ người dân đóng vai trò quan trọng trong quyết định sử dụng nước máy. Nhiều người vẫn chưa nhận thức đầy đủ về lợi ích của nước máy so với các nguồn nước khác. Một số người còn có thái độ e ngại do lo sợ về chất lượng nước máy hoặc giá nước máy. Theo nghiên cứu, yếu tố nhận thức sự hữu ích của nước máy tác động tích cực đến ý định sử dụng nước máy. Do đó, cần tăng cường truyền thông về nước sạch để nâng cao nhận thức và thay đổi thái độ của người dân.

III. Phân Tích Các Nhân Tố Chính Ảnh Hưởng Ý Định Dùng Nước Máy

Nghiên cứu chỉ ra nhiều nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng nước máy của người dân Pleiku, Gia Lai. Bên cạnh hạ tầng cấp nước và nhận thức người dân, các yếu tố như chất lượng nước máy, giá nước máy, dịch vụ cấp nước, kinh tế hộ gia đình, và văn hóa sử dụng nước cũng đóng vai trò quan trọng. Theo nghiên cứu, 6 nhân tố là Nhận thức sự hữu ích của nước máy, Chuẩn chủ quan, Nhận thức kiểm soát hành vi, Nhận thức về môi trường, Chi phí nước máy, Sự tiện lợi của nguồn nước khác có ý nghĩa đến ý định sử dụng nước máy và được đưa vào phân tích hồi quy. Để tăng cường ý định sử dụng nước máy, cần có cái nhìn toàn diện và giải quyết đồng bộ các yếu tố này. Phân tích sâu hơn về các yếu tố này sẽ giúp đưa ra các giải pháp phù hợp và hiệu quả hơn.

3.1. Tác động của chất lượng nước máy và dịch vụ cấp nước

Chất lượng nước máy là yếu tố quyết định đến ý định sử dụng của người dân. Nếu nước máy không đảm bảo an toàn, có mùi vị khó chịu, hoặc không ổn định, người dân sẽ không tin tưởng và không muốn sử dụng. Tương tự, dịch vụ cấp nước cũng ảnh hưởng lớn đến ý định sử dụng. Nếu thủ tục đăng ký phức tạp, thời gian chờ đợi lâu, hoặc dịch vụ chăm sóc khách hàng kém, người dân sẽ cảm thấy bất tiện và không hài lòng. Vì vậy, cần nâng cao chất lượng nước máy và cải thiện dịch vụ cấp nước để tạo niềm tin và thu hút người dân.

3.2. Ảnh hưởng của chi phí nước máy và kinh tế hộ gia đình

Giá nước máy là một trong những yếu tố quan trọng mà người dân cân nhắc khi quyết định sử dụng nước máy. Nếu giá nước máy quá cao so với thu nhập của họ, đặc biệt là đối với những hộ kinh tế hộ gia đình khó khăn, họ sẽ có xu hướng tìm kiếm các nguồn nước rẻ hơn, dù chất lượng không đảm bảo. Do đó, cần có chính sách chính sách cấp nước hợp lý, đảm bảo giá nước máy phù hợp với khả năng chi trả của người dân, đồng thời có các chương trình hỗ trợ cho những hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn.

IV. Giải Pháp Nâng Cao Ý Định Sử Dụng Nước Máy Tại Pleiku Gia Lai

Để nâng cao ý định sử dụng nước máy tại Pleiku, Gia Lai, cần triển khai một loạt các giải pháp đồng bộ, tập trung vào cải thiện hạ tầng cấp nước, nâng cao nhận thức người dân, đảm bảo chất lượng nước máy, điều chỉnh giá nước máy, và cải thiện dịch vụ cấp nước. Theo nghiên cứu, việc cung cấp nước máy hiện nay chưa đồng đều giữa các xã, phường trên địa bàn thành phố. Đồng thời, việc khuyến khích sự tham gia của cộng đồng và các tổ chức xã hội trong công tác truyền thông về nước sạch và quản lý hệ thống cấp nước cũng rất quan trọng. Việc thực hiện các giải pháp này cần được tiến hành một cách bền vững và có sự giám sát chặt chẽ để đảm bảo hiệu quả.

4.1. Đầu tư và nâng cấp hạ tầng cấp nước

Việc đầu tư và nâng cấp hạ tầng cấp nước là giải pháp then chốt để mở rộng mạng lưới nước máy và đảm bảo nguồn cung ổn định. Cần xây dựng mới và cải tạo các đường ống dẫn nước, trạm bơm, và hệ thống xử lý nước để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người dân. Đồng thời, cần áp dụng các công nghệ tiên tiến để giảm thiểu thất thoát nước và nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên nước. Việc cải thiện hạ tầng cấp nước sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận nước máy và nâng cao ý định sử dụng.

4.2. Tăng cường truyền thông và nâng cao nhận thức cộng đồng

Truyền thông về nước sạch đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng về lợi ích của nước máy. Cần tổ chức các chương trình giáo dục, hội thảo, và chiến dịch truyền thông để cung cấp thông tin chính xác và đầy đủ về chất lượng nước máy, giá nước máy, và cách sử dụng nước tiết kiệm. Đồng thời, cần khuyến khích sự tham gia của cộng đồng trong việc giám sát và quản lý hệ thống cấp nước, tạo sự tin tưởng và ủng hộ của người dân.

V. Nghiên Cứu Ý Định Sử Dụng Nước Máy Ứng Dụng Kết Quả Thực Tế

Nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng nước máy tại Pleiku, Gia Lai không chỉ mang tính lý thuyết mà còn có nhiều ứng dụng thực tế. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để xây dựng các chính sách chính sách cấp nước phù hợp với điều kiện địa phương, đồng thời giúp các tổ chức cấp nước đưa ra các quyết định đầu tư và kinh doanh hiệu quả hơn. Theo kết quả phân tích hồi quy, năm giải pháp được đưa ra để mở rộng mạng lưới nước máy tại thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai. Nghiên cứu cũng cung cấp thông tin quan trọng cho các nhà hoạch định chính sách, các chuyên gia về nước sạch, và các nhà đầu tư quan tâm đến lĩnh vực này.

5.1. Xây dựng chính sách cấp nước phù hợp

Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng các chính sách cấp nước phù hợp với điều kiện thực tế của Pleiku, Gia Lai. Các chính sách này cần đảm bảo tiếp cận nguồn nước công bằng cho mọi người dân, đồng thời khuyến khích sử dụng nước tiết kiệm và hiệu quả. Cần có các quy định rõ ràng về chất lượng nước máy, giá nước máy, và dịch vụ cấp nước, đồng thời có cơ chế giám sát và xử lý vi phạm hiệu quả.

5.2. Định hướng phát triển dịch vụ cấp nước hiệu quả

Nghiên cứu giúp các tổ chức cấp nước định hướng phát triển dịch vụ cấp nước một cách hiệu quả hơn. Bằng cách hiểu rõ các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng nước máy, các tổ chức có thể đưa ra các quyết định đầu tư và kinh doanh phù hợp, đáp ứng nhu cầu của người dân và nâng cao hiệu quả hoạt động. Cần tập trung vào cải thiện chất lượng nước máy, nâng cao dịch vụ cấp nước, và điều chỉnh giá nước máy để tạo sự hài lòng cho khách hàng.

VI. Tương Lai Của Ý Định Sử Dụng Nước Máy Tại Pleiku Gia Lai

Tương lai của ý định sử dụng nước máy tại Pleiku, Gia Lai phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm sự phát triển kinh tế - xã hội, sự thay đổi trong nhận thức người dân, và sự tiến bộ của khoa học công nghệ. Việc tiếp tục đầu tư vào hạ tầng cấp nước, tăng cường truyền thông về nước sạch, và áp dụng các giải pháp quản lý nước bền vững là rất quan trọng. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương, các tổ chức cấp nước, cộng đồng, và các nhà khoa học để xây dựng một tương lai tươi sáng cho ngành cấp nước tại Pleiku, Gia Lai.

6.1. Phát triển hệ thống cấp nước thông minh và bền vững

Việc áp dụng các công nghệ tiên tiến trong quản lý hệ thống cấp nước là xu hướng tất yếu trong tương lai. Cần xây dựng hệ thống cấp nước thông minh, sử dụng các cảm biến và hệ thống điều khiển tự động để giám sát và điều chỉnh lưu lượng nước, phát hiện sớm các sự cố, và giảm thiểu thất thoát nước. Đồng thời, cần áp dụng các giải pháp quản lý nước bền vững, sử dụng các nguồn nước tái tạo, và bảo vệ nguồn nước tự nhiên.

6.2. Nâng cao vai trò của cộng đồng trong quản lý nước

Cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý nước bền vững. Cần tạo điều kiện cho cộng đồng tham gia vào quá trình ra quyết định liên quan đến cấp nước, đồng thời nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người dân trong việc sử dụng nước tiết kiệm và bảo vệ nguồn nước. Việc khuyến khích sự tham gia của cộng đồng sẽ tạo sự đồng thuận và ủng hộ cho các chính sách và giải pháp về nước sạch.

Tổng quan nghiên cứu

Tính đến cuối năm 2023, tại thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai, tỷ lệ hộ dân sử dụng nước máy đạt khoảng 63,9%, trong khi vẫn còn khoảng 18.426 hộ chưa tiếp cận hoặc chưa sử dụng nước máy. Nước máy là nguồn nước sạch, đóng vai trò thiết yếu trong việc nâng cao sức khỏe cộng đồng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, việc sử dụng nước máy tại Pleiku còn chưa đồng đều giữa các khu vực, đặc biệt là các xã nông thôn chưa có công trình cấp nước tập trung. Nghiên cứu này được thực hiện từ tháng 02 đến tháng 06 năm 2024 nhằm phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng nước máy của người dân tại thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai. Qua đó, đề xuất các giải pháp mở rộng mạng lưới cấp nước máy, góp phần nâng cao tỷ lệ sử dụng nước sạch, đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các hộ gia đình chưa sử dụng nước máy trên địa bàn thành phố, với cỡ mẫu 140 hộ được khảo sát trực tiếp. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ chính quyền địa phương và các đơn vị cấp nước xây dựng chiến lược phát triển dịch vụ cấp nước hiệu quả, hướng tới mục tiêu đến năm 2025 đạt tỷ lệ 100% dân số đô thị sử dụng nước máy.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết hành vi chủ đạo: Thuyết hành động hợp lý (TRA) và Thuyết hành vi dự định (TPB). TRA nhấn mạnh vai trò của thái độ cá nhân và chuẩn chủ quan trong việc hình thành ý định hành vi. TPB mở rộng thêm yếu tố nhận thức kiểm soát hành vi, thể hiện khả năng và điều kiện thực hiện hành vi của cá nhân. Các khái niệm chính trong mô hình nghiên cứu gồm:

• Nhận thức sự hữu ích của nước máy (HI): Đánh giá của người dân về lợi ích và tiện lợi khi sử dụng nước máy.
• Chuẩn chủ quan (QC): Áp lực xã hội và ý kiến của những người quan trọng ảnh hưởng đến quyết định sử dụng nước máy.
• Nhận thức kiểm soát hành vi (KS): Cảm nhận về khả năng và điều kiện để sử dụng nước máy dễ dàng hay khó khăn.
• Nhận thức về môi trường (MT): Ý thức về chất lượng nguồn nước và tác động môi trường liên quan đến việc sử dụng nước máy.
• Chi phí nước máy (CP): Đánh giá về mức chi phí và khả năng chi trả khi sử dụng nước máy.
• Sự tiện lợi của nguồn nước khác (NN): Mức độ thuận tiện của các nguồn nước thay thế như nước mưa, giếng khoan.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng số liệu sơ cấp thu thập từ 140 hộ gia đình chưa sử dụng nước máy tại thành phố Pleiku, được chọn theo phương pháp mẫu thuận tiện nhằm đảm bảo tính khả thi và tiết kiệm chi phí. Dữ liệu được thu thập qua phỏng vấn trực tiếp bằng bảng câu hỏi chuẩn hóa, sử dụng thang đo Likert 5 mức độ để đánh giá các nhân tố ảnh hưởng.

Phân tích dữ liệu được thực hiện qua các bước: kiểm định độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định cấu trúc các nhân tố, và phân tích hồi quy tuyến tính bội để đo lường mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố đến ý định sử dụng nước máy. Cỡ mẫu được xác định theo tỷ lệ 5 quan sát trên 1 biến quan sát, đảm bảo tối thiểu 140 quan sát cho 28 biến trong mô hình. Thời gian thu thập số liệu sơ cấp diễn ra từ tháng 4 đến tháng 5 năm 2024, kết hợp với số liệu thứ cấp từ các báo cáo của UBND thành phố Pleiku và Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Gia Lai giai đoạn 2021-2023.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ sử dụng nước máy: Đến cuối năm 2023, 63,9% hộ dân tại Pleiku đã sử dụng nước máy, trong khi còn 18.426 hộ chưa sử dụng, chiếm khoảng 36,1% tổng số hộ dân tiếp cận được nước máy.

2. Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng nước máy: Phân tích nhân tố EFA xác định 6 nhân tố chính ảnh hưởng đến ý định sử dụng nước máy gồm: Nhận thức sự hữu ích (HI), Chuẩn chủ quan (QC), Nhận thức kiểm soát hành vi (KS), Nhận thức về môi trường (MT), Chi phí nước máy (CP), và Sự tiện lợi của nguồn nước khác (NN).

3. Kết quả hồi quy đa biến: Có 5 nhân tố có ảnh hưởng có ý nghĩa thống kê đến ý định sử dụng nước máy, theo thứ tự tác động giảm dần là: Nhận thức sự hữu ích của nước máy (HI) với hệ số tác động mạnh nhất, tiếp theo là Chuẩn chủ quan (QC), Nhận thức kiểm soát hành vi (KS), Nhận thức về môi trường (MT), và Chi phí nước máy (CP). Nhân tố Sự tiện lợi của nguồn nước khác (NN) không có ý nghĩa thống kê.

4. Mức độ ảnh hưởng: Nhận thức sự hữu ích của nước máy có tác động tích cực rõ rệt, cho thấy người dân càng nhận thấy lợi ích và tiện lợi của nước máy thì ý định sử dụng càng cao. Chuẩn chủ quan thể hiện vai trò của áp lực xã hội và khuyến khích từ cộng đồng trong việc thúc đẩy sử dụng nước máy. Chi phí nước máy có tác động ngược chiều, chi phí cao làm giảm ý định sử dụng.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trong và ngoài nước về hành vi sử dụng nước sạch và các sản phẩm liên quan đến sức khỏe. Nhận thức sự hữu ích là yếu tố quyết định hàng đầu, phản ánh tầm quan trọng của việc nâng cao nhận thức cộng đồng về lợi ích sức khỏe và tiện ích của nước máy. Chuẩn chủ quan cho thấy vai trò của các nhóm xã hội, gia đình và chính quyền địa phương trong việc tạo động lực xã hội để thay đổi hành vi.

Nhận thức kiểm soát hành vi cho thấy người dân cần cảm thấy việc sử dụng nước máy là dễ dàng và khả thi về mặt kỹ thuật và tài chính. Nhận thức về môi trường cũng đóng vai trò quan trọng khi người dân ngày càng quan tâm đến chất lượng nguồn nước và tác động môi trường. Chi phí nước máy là rào cản cần được cân nhắc trong chính sách giá nước.

Sự tiện lợi của nguồn nước khác không ảnh hưởng đáng kể, có thể do người dân đã nhận thức được hạn chế của các nguồn nước truyền thống như giếng khoan, nước mưa, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm nguồn nước ngày càng gia tăng. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố và bảng hồi quy chi tiết các hệ số tác động.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường truyền thông nâng cao nhận thức về lợi ích nước máy: Triển khai các chiến dịch truyền thông, giáo dục cộng đồng nhằm làm rõ lợi ích sức khỏe và tiện ích của nước máy, tăng tỷ lệ nhận thức sự hữu ích (HI). Chủ thể thực hiện: UBND thành phố, Công ty Cấp thoát nước Gia Lai. Thời gian: 2024-2025.

2. Phát huy vai trò của cộng đồng và chuẩn chủ quan: Khuyến khích các tổ chức xã hội, ban quản lý khu phố, các nhóm cộng đồng tham gia vận động, tạo áp lực xã hội tích cực để thúc đẩy người dân chuyển sang sử dụng nước máy. Chủ thể: Hội phụ nữ, đoàn thanh niên, tổ dân phố. Thời gian: liên tục từ 2024.

3. Cải thiện điều kiện kỹ thuật và hỗ trợ người dân: Đơn giản hóa thủ tục đăng ký sử dụng nước máy, hỗ trợ kỹ thuật và tài chính cho các hộ khó khăn nhằm nâng cao nhận thức kiểm soát hành vi (KS). Chủ thể: Công ty Cấp thoát nước, UBND phường/xã. Thời gian: 2024-2026.

4. Chính sách giá nước hợp lý: Xem xét điều chỉnh giá nước máy phù hợp với khả năng chi trả của người dân, đồng thời có các chính sách ưu đãi cho hộ nghèo, nhằm giảm tác động tiêu cực của chi phí nước máy (CP). Chủ thể: UBND tỉnh, Sở Tài chính. Thời gian: 2024-2025.

5. Mở rộng mạng lưới cấp nước tập trung: Đầu tư xây dựng và nâng cấp hệ thống cấp nước tại các xã chưa có công trình cấp nước tập trung, đảm bảo cung cấp nước sạch bền vững, góp phần nâng cao nhận thức về môi trường (MT). Chủ thể: UBND thành phố, Công ty Cấp thoát nước Gia Lai. Thời gian: 2024-2027.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Chính quyền địa phương và các cơ quan quản lý: Giúp xây dựng chính sách phát triển mạng lưới cấp nước, điều chỉnh giá nước và các chương trình truyền thông phù hợp với đặc điểm địa phương.

2. Công ty Cổ phần Cấp thoát nước Gia Lai: Làm cơ sở để cải tiến dịch vụ, nâng cao hiệu quả vận hành và mở rộng mạng lưới cấp nước, đồng thời phát triển các chương trình hỗ trợ khách hàng.

3. Các tổ chức xã hội và cộng đồng: Sử dụng kết quả nghiên cứu để vận động, tuyên truyền nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi sử dụng nước sạch trong cộng đồng.

4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý kinh tế, môi trường và phát triển đô thị: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp phân tích và kết quả để phát triển các nghiên cứu tiếp theo về quản lý tài nguyên nước và hành vi tiêu dùng.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao ý định sử dụng nước máy lại quan trọng trong nghiên cứu này?
   Ý định sử dụng nước máy là chỉ số dự báo hành vi thực tế của người dân trong tương lai, giúp đánh giá khả năng mở rộng dịch vụ cấp nước và xây dựng các chính sách phù hợp.

2. Những nhân tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến ý định sử dụng nước máy?
   Nhận thức sự hữu ích của nước máy có tác động mạnh nhất, tiếp theo là chuẩn chủ quan và nhận thức kiểm soát hành vi, cho thấy vai trò của nhận thức cá nhân và áp lực xã hội.

3. Chi phí nước máy ảnh hưởng như thế nào đến ý định sử dụng?
   Chi phí nước máy có tác động ngược chiều, chi phí cao làm giảm ý định sử dụng, do đó cần có chính sách giá hợp lý để khuyến khích người dân sử dụng nước máy.

4. Tại sao sự tiện lợi của nguồn nước khác không ảnh hưởng đáng kể?
   Người dân ngày càng nhận thức được hạn chế và rủi ro của các nguồn nước truyền thống, đặc biệt trong bối cảnh ô nhiễm và biến đổi khí hậu, nên yếu tố này không còn là rào cản lớn.

5. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng để phân tích dữ liệu?
   Nghiên cứu sử dụng phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định các nhân tố ảnh hưởng và hồi quy tuyến tính bội để đo lường mức độ tác động của từng nhân tố đến ý định sử dụng nước máy.

Kết luận

• Nghiên cứu xác định 5 nhân tố chính ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực đến ý định sử dụng nước máy của người dân tại thành phố Pleiku, trong đó nhận thức sự hữu ích của nước máy là yếu tố quan trọng nhất.
• Tỷ lệ sử dụng nước máy hiện đạt khoảng 63,9%, còn nhiều hộ dân chưa tiếp cận hoặc chưa sử dụng nước máy, đặc biệt tại các xã nông thôn.
• Kết quả phân tích cho thấy vai trò quan trọng của nhận thức cá nhân, áp lực xã hội, khả năng kiểm soát hành vi và chi phí trong việc quyết định sử dụng nước máy.
• Đề xuất các giải pháp truyền thông, hỗ trợ kỹ thuật, chính sách giá và mở rộng mạng lưới cấp nước nhằm nâng cao tỷ lệ sử dụng nước máy, góp phần cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi đánh giá hiệu quả và nghiên cứu mở rộng phạm vi khảo sát để hoàn thiện chính sách phát triển cấp nước sạch tại Gia Lai.

Hành động ngay hôm nay: Chính quyền và các đơn vị liên quan cần phối hợp triển khai các giải pháp nhằm nâng cao nhận thức và mở rộng mạng lưới cấp nước máy, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân Pleiku.