I. Các nhân tố tác động đến dòng vốn FDI tại các nước đang phát triển khu vực châu Á và châu Phi
Mục tiêu của nghiên cứu này là xác định các nhân tố ảnh hưởng đến việc thu hút dòng vốn FDI tại các nước đang phát triển ở khu vực châu Á và châu Phi. Kết quả cho thấy rằng quy mô thị trường, tốc độ tăng trưởng kinh tế, độ mở thương mại và tính kinh tế nhờ liên kết có mối tương quan dương với FDI. Ngược lại, độ biến động tỷ giá, lạm phát và nợ nước ngoài có tương quan âm với dòng vốn FDI. Đặc biệt, chỉ số KOPEN khi đưa vào mô hình có ý nghĩa thống kê, cho thấy rằng quốc gia có chỉ số KOPEN cao sẽ thu hút nhiều vốn FDI hơn. Ngoài ra, chi phí lao động cũng có tương quan âm với FDI, do nhà đầu tư không chỉ tìm kiếm giá nhân công rẻ mà còn hướng đến lực lượng lao động chất lượng cao. Hệ thống pháp luật hiệu quả và nguồn tài nguyên dồi dào cũng là những yếu tố thu hút nhà đầu tư. Đặc biệt, sự phát triển của thị trường tài chính có thể làm giảm nhu cầu về FDI khi lượng vốn nội địa dồi dào.
1.1. Xu hướng chung của dòng vốn FDI
Từ thế kỷ 19, dòng vốn FDI đã có những biến đổi sâu sắc, với xu hướng ngày càng tăng về số lượng và quy mô. Tổng số vốn lưu chuyển quốc tế đã tăng mạnh, khoảng 20-30% mỗi năm, chủ yếu tập trung vào các nước công nghiệp phát triển. Điều này phản ánh xu thế quốc tế hóa đời sống kinh tế, với sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các quốc gia. Các công ty xuyên quốc gia hiện nay kiểm soát 90% vốn FDI toàn cầu, cho thấy vai trò quan trọng của họ trong việc thúc đẩy FDI vào các nước đang phát triển. Sự gia tăng FDI tại các nước đang phát triển, đặc biệt là ở châu Á, cho thấy tiềm năng lớn mà các nhà đầu tư nước ngoài nhìn thấy ở đây. Tuy nhiên, châu Phi lại ghi nhận sự sụt giảm trong dòng vốn FDI trong những năm gần đây, điều này đặt ra thách thức cho các quốc gia trong khu vực này.
1.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến dòng vốn FDI
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến dòng vốn FDI vào các nước đang phát triển. Các yếu tố như quy mô thị trường, tốc độ tăng trưởng GDP, và độ mở thương mại đều có tác động tích cực đến việc thu hút FDI. Ngược lại, các yếu tố như lạm phát và nợ nước ngoài lại có tác động tiêu cực. Đặc biệt, môi trường đầu tư ổn định và chính sách đầu tư nước ngoài rõ ràng là rất quan trọng. Các nhà đầu tư thường tìm kiếm những quốc gia có chính sách đầu tư thuận lợi và môi trường kinh doanh minh bạch. Hơn nữa, sự phát triển của hệ thống tài chính cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút FDI, khi một thị trường tài chính phát triển sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài.
