## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục phổ thông theo Nghị quyết 29-NQ/TƯ, việc nâng cao năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học trở thành nhiệm vụ trọng tâm nhằm đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới. Tỉnh Điện Biên, với 37 trường tiểu học, 501 lớp và hơn 11.000 học sinh, đang triển khai chương trình giáo dục mới với nhiều thay đổi về nội dung và phương pháp dạy học. Tuy nhiên, thực trạng bồi dưỡng năng lực cho giáo viên tiểu học tại huyện Điện Biên còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng tổ chức bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học tại huyện Điện Biên, từ đó đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả bồi dưỡng, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên và thực hiện thành công chương trình giáo dục phổ thông mới. Nghiên cứu được thực hiện trong giai đoạn 2018-2019, tập trung tại huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc hỗ trợ các cơ quan quản lý giáo dục và các trường tiểu học xây dựng kế hoạch bồi dưỡng phù hợp, nâng cao năng lực chuyên môn và nghiệp vụ cho giáo viên, góp phần phát triển giáo dục tiểu học toàn diện.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

- **Mô hình năng lực giáo viên** (Postdam, Đức): Bao gồm năng lực dạy học, năng lực giáo dục, năng lực đánh giá và năng lực đổi mới, trong đó năng lực dạy học là trọng tâm.
- **Lý thuyết phát triển năng lực** (OECD): Năng lực được hiểu là khả năng đáp ứng hiệu quả các yêu cầu phức hợp trong bối cảnh cụ thể, bao gồm kiến thức, kỹ năng và các thuộc tính cá nhân.
- **Lý thuyết bồi dưỡng giáo viên**: Bồi dưỡng là quá trình có kế hoạch nhằm nâng cao kiến thức, kỹ năng và thái độ của giáo viên để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
- **Khái niệm năng lực dạy học của giáo viên tiểu học**: Tổ hợp kiến thức, kỹ năng chuyên môn và các thuộc tính cá nhân giúp giáo viên thực hiện thành công hoạt động dạy học trong điều kiện cụ thể.
- **Mô hình tổ chức bồi dưỡng năng lực**: Bao gồm các chức năng lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu**: Dữ liệu thu thập từ 35 cán bộ quản lý và 320 giáo viên tiểu học trên địa bàn huyện Điện Biên thông qua bảng hỏi, phỏng vấn trực tiếp và nghiên cứu tài liệu quản lý.
- **Phương pháp chọn mẫu**: Sử dụng phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo đại diện cho các trường tiểu học và giáo viên trong huyện.
- **Phương pháp phân tích**: Phân tích thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ phần trăm, kết hợp phân tích định tính từ phỏng vấn chuyên gia và cán bộ quản lý.
- **Timeline nghiên cứu**: Khảo sát và thu thập dữ liệu trong năm học 2018-2019, phân tích và đề xuất giải pháp trong quý cuối năm 2019.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Nội dung bồi dưỡng**: 100% giáo viên đã tham gia bồi dưỡng về phát triển chương trình nhà trường, quản lý hoạt động tự quản học sinh, phương pháp dạy học hiện đại, quản lý trường theo mô hình VNEN và đánh giá kết quả học tập theo tiếp cận năng lực. Tuy nhiên, chỉ có 45,4% tham gia bồi dưỡng về tổ chức dạy học tích hợp theo chủ đề liên môn, 38,7% về tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh.
- **Hình thức bồi dưỡng**: Hình thức bồi dưỡng chủ yếu là tập trung trực tiếp, kết hợp với bồi dưỡng trực tuyến và tự bồi dưỡng. Thời gian bồi dưỡng chưa thực sự linh hoạt, gây áp lực cho giáo viên.
- **Năng lực dạy học của giáo viên**: Khoảng 60% giáo viên đáp ứng yêu cầu năng lực dạy học theo chương trình mới, còn lại cần nâng cao kỹ năng tổ chức dạy học tích hợp, đánh giá năng lực học sinh và ứng dụng công nghệ thông tin.
- **Nhu cầu bồi dưỡng**: 85% giáo viên mong muốn được bồi dưỡng thêm về phương pháp dạy học tích hợp, kỹ năng đánh giá theo năng lực và sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy.
- **Khó khăn trong tổ chức bồi dưỡng**: Bao gồm hạn chế về cơ sở vật chất, tài chính, thời gian bồi dưỡng không phù hợp, thiếu đội ngũ giảng viên có chuyên môn sâu về chương trình mới.

### Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy công tác bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học tại huyện Điện Biên đã có những bước tiến tích cực, đặc biệt trong việc cập nhật kiến thức chuyên môn và phương pháp dạy học hiện đại. Tuy nhiên, tỷ lệ giáo viên được bồi dưỡng về các nội dung đổi mới như dạy học tích hợp và tổ chức hoạt động trải nghiệm còn thấp, phản ánh sự thiếu đồng bộ trong kế hoạch bồi dưỡng. So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, việc bồi dưỡng cần tập trung hơn vào phát triển năng lực thực hành, kỹ năng ứng dụng công nghệ và đổi mới phương pháp đánh giá học sinh. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ giáo viên tham gia các nội dung bồi dưỡng khác nhau, giúp minh họa rõ ràng các điểm mạnh và hạn chế. Việc nâng cao năng lực dạy học tích hợp và ứng dụng công nghệ thông tin là yếu tố then chốt để giáo viên đáp ứng yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông mới, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học toàn diện.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng linh hoạt**: Thiết kế lịch bồi dưỡng phù hợp với quỹ thời gian của giáo viên, kết hợp giữa bồi dưỡng trực tiếp, trực tuyến và tự học nhằm tăng tỷ lệ tham gia và hiệu quả bồi dưỡng. Chủ thể thực hiện: Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện, trong vòng 1 năm.
- **Đào tạo đội ngũ giảng viên cốt cán**: Tập huấn chuyên sâu cho giảng viên về chương trình giáo dục phổ thông mới, phương pháp dạy học tích hợp và ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng bồi dưỡng. Chủ thể thực hiện: Sở Giáo dục và Đào tạo, trong 6 tháng.
- **Đầu tư cơ sở vật chất và tài nguyên học liệu**: Cải thiện phòng học, trang thiết bị công nghệ, tài liệu bồi dưỡng hiện đại, dễ tiếp cận nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động bồi dưỡng. Chủ thể thực hiện: UBND huyện phối hợp với Phòng Giáo dục, trong 1-2 năm.
- **Tăng cường đánh giá và giám sát quá trình bồi dưỡng**: Xây dựng hệ thống đánh giá kết quả bồi dưỡng toàn diện, bao gồm đánh giá quá trình và kết quả, lấy ý kiến phản hồi từ giáo viên để điều chỉnh kịp thời. Chủ thể thực hiện: Phòng Giáo dục và Đào tạo, liên tục hàng năm.
- **Khuyến khích tự bồi dưỡng và phát triển nghề nghiệp**: Xây dựng chính sách hỗ trợ tài chính, tạo động lực cho giáo viên tự học, nghiên cứu và áp dụng sáng tạo trong giảng dạy. Chủ thể thực hiện: Sở Giáo dục và Đào tạo, trong 1 năm.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Cán bộ quản lý giáo dục**: Giúp hiểu rõ về thực trạng và các biện pháp tổ chức bồi dưỡng năng lực giáo viên, từ đó xây dựng kế hoạch quản lý hiệu quả.
- **Giáo viên tiểu học**: Nắm bắt các yêu cầu năng lực mới, phương pháp bồi dưỡng và tự nâng cao năng lực đáp ứng chương trình giáo dục phổ thông mới.
- **Nhà nghiên cứu giáo dục**: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về công tác bồi dưỡng giáo viên, làm tài liệu tham khảo cho các nghiên cứu tiếp theo.
- **Các cơ quan đào tạo, bồi dưỡng giáo viên**: Hỗ trợ xây dựng chương trình, tài liệu và phương pháp bồi dưỡng phù hợp với nhu cầu thực tế của giáo viên tiểu học vùng khó khăn.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao cần bồi dưỡng năng lực dạy học cho giáo viên tiểu học?**  
Bồi dưỡng giúp giáo viên cập nhật kiến thức, kỹ năng và phương pháp dạy học mới, đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông, nâng cao chất lượng giảng dạy và phát triển toàn diện học sinh.

2. **Nội dung bồi dưỡng tập trung vào những gì?**  
Nội dung bao gồm phát triển chương trình nhà trường, dạy học tích hợp, tổ chức hoạt động trải nghiệm, đánh giá theo năng lực, ứng dụng công nghệ thông tin và quản lý lớp học theo mô hình mới.

3. **Phương pháp bồi dưỡng hiệu quả là gì?**  
Kết hợp bồi dưỡng trực tiếp, trực tuyến và tự học, sử dụng phương pháp nghiên cứu bài học, thảo luận nhóm, thực hành và đánh giá liên tục để tăng tính chủ động và hiệu quả tiếp thu.

4. **Khó khăn chính trong tổ chức bồi dưỡng là gì?**  
Bao gồm hạn chế về cơ sở vật chất, thời gian bồi dưỡng không phù hợp, thiếu đội ngũ giảng viên chuyên môn sâu và sự chủ quan trong tiếp thu của giáo viên.

5. **Làm thế nào để đánh giá hiệu quả bồi dưỡng?**  
Sử dụng đánh giá quá trình và kết quả qua bài kiểm tra, thảo luận, hồ sơ điện tử, phản hồi từ giáo viên và giám sát của cán bộ quản lý nhằm đảm bảo chất lượng và cải tiến liên tục.

## Kết luận

- Đổi mới chương trình giáo dục phổ thông đặt ra yêu cầu cao về năng lực dạy học của giáo viên tiểu học, cần thiết phải tổ chức bồi dưỡng bài bản, khoa học.  
- Thực trạng bồi dưỡng tại huyện Điện Biên còn nhiều hạn chế về nội dung, hình thức và nguồn lực, ảnh hưởng đến hiệu quả đổi mới giáo dục.  
- Nghiên cứu đã đề xuất các biện pháp đồng bộ như xây dựng kế hoạch linh hoạt, đào tạo giảng viên cốt cán, đầu tư cơ sở vật chất và tăng cường đánh giá kết quả bồi dưỡng.  
- Các giải pháp đề xuất hướng tới nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng sư phạm và ứng dụng công nghệ thông tin cho giáo viên tiểu học.  
- Tiếp tục triển khai nghiên cứu, giám sát và điều chỉnh các biện pháp nhằm đảm bảo bồi dưỡng hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học tại Điện Biên và các địa phương tương tự.

**Hành động tiếp theo:** Các cơ quan quản lý giáo dục cần nhanh chóng áp dụng các biện pháp đề xuất, đồng thời tổ chức các đợt tập huấn, đánh giá định kỳ để đảm bảo sự phát triển bền vững của đội ngũ giáo viên tiểu học.