LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
1.2. MỤC ĐÍCH, NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
1.3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.4. PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1.5. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA LUẬN ÁN
1.6. NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
1.7. KẾT CẤU CỦA LUẬN ÁN
1.8. TỔNG QUAN VỀ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
1.8.1. CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI CỦA LUẬN ÁN
1.8.1.1. Các công trình nghiên cứu trong nước
1.8.1.1.1. Luận án, luận văn, đề tài nghiên cứu khoa học
1.8.1.1.2. Sách, bài viết trên các tạp chí
1.8.1.2. Các công trình nghiên cứu ngoài nước
1.8.2. ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÁC VẤN ĐỀ THUỘC PHẠM VI NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN ÁN
1.8.2.1. Về những vấn đề lý luận
1.8.2.1.1. Các khái niệm liên quan đến luận án
1.8.2.1.2. Đặc điểm trẻ em và bảo vệ quyền trẻ em theo luật hôn nhân và gia đình
1.8.2.1.3. Nội dung bảo vệ các nhóm quyền của trẻ em theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014
1.8.2.1.3.1. Bảo vệ nhóm quyền được sống, được khai sinh và có quốc tịch, được biết cha mẹ của trẻ em theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014
1.8.2.1.3.2. Bảo vệ nhóm quyền được bảo vệ của trẻ em theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014
1.8.2.1.3.3. Bảo vệ nhóm quyền được phát triển của trẻ em theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014
1.8.2.1.3.4. Bảo vệ nhóm quyền được tham gia của trẻ em theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014
1.8.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU VÀ ĐỊNH HƯỚNG NGHIÊN CỨU CỦA NGHIÊN CỨU SINH ĐỐI VỚI LUẬN ÁN
1.8.3.1. Câu hỏi, giả thuyết và định hướng nghiên cứu liên quan đến những vấn đề lý luận
1.8.3.2. Câu hỏi, giả thuyết và định hướng nghiên cứu liên quan đến những quy định pháp luật về bảo vệ quyền trẻ em theo Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014
1.8.3.3. Câu hỏi, giả thuyết và định hướng nghiên cứu liên quan đến định hướng hoàn thiện pháp luật hôn nhân và gia đình về bảo vệ quyền trẻ em
1.8.3.4. Câu hỏi, giả thuyết và định hướng nghiên cứu liên quan đến giải pháp hoàn thiện pháp luật, nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật hôn nhân và gia đình về bảo vệ quyền trẻ em
1.9. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
1. CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM VÀ BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM THEO LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH
1.1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM
1.1.1. Khái niệm trẻ em
1.1.2. Khái niệm và đặc điểm của quyền trẻ em
1.1.3. Khái niệm bảo vệ quyền trẻ em, các cấp độ, biện pháp và chủ thể bảo vệ quyền trẻ em
1.1.3.1. Khái niệm bảo vệ quyền trẻ em
1.1.3.2. Các cấp độ bảo vệ quyền trẻ em
1.1.3.3. Các biện pháp bảo vệ quyền trẻ em
1.1.3.4. Các chủ thể bảo vệ quyền trẻ em
1.2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM THEO LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH VIỆT NAM
1.2.1. Khái niệm bảo vệ quyền trẻ em theo luật hôn nhân và gia đình
1.2.2. Đặc điểm bảo vệ quyền trẻ em theo luật hôn nhân và gia đình
1.2.3. Vai trò của luật hôn nhân và gia đình trong việc bảo vệ quyền trẻ em
1.3. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN PHÁP LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH TRONG VIỆC BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM
1.3.1. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về bảo vệ trẻ em trong pháp luật hôn nhân và gia đình
1.3.2. Yếu tố văn hóa, phong tục, tập quán ảnh hưởng tới pháp luật hôn nhân và gia đình về bảo vệ quyền trẻ em
1.3.2.1. Yếu tố phong tục, tập quán
1.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VÀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN PHÁP LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH VỀ BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM
2.1. QUY ĐỊNH KẾT HÔN TRONG VIỆC BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM VÀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN
2.1.1. Bảo vệ quyền trẻ em trong quy định về điều kiện kết hôn
2.1.2. Bảo vệ quyền trẻ em trong quy định về hậu quả hủy việc kết hôn trái pháp luật và giải quyết nam nữ chung sống với nhau như vợ chồng không đăng ký kết hôn
2.2. QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA VỢ CHỒNG TRONG VIỆC BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM VÀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN
2.2.1. Quyền và nghĩa vụ nhân thân của vợ chồng trong việc bảo vệ quyền trẻ em
2.2.2. Quyền và nghĩa vụ về tài sản của vợ chồng trong việc bảo vệ quyền trẻ em
2.3. NGHĨA VỤ VÀ QUYỀN CỦA CHA MẸ TRONG VIỆC BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM VÀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN
2.3.1. Bảo vệ quyền trẻ em trong các quy định về quyền và nghĩa vụ giữa cha, mẹ và con
2.3.1.1. Cha, mẹ có nghĩa vụ và quyền yêu thương, tôn trọng thân thể, nhân phẩm của trẻ em
2.3.1.2. Cha mẹ có nghĩa vụ trông nom, chăm sóc và tôn trọng quyền được sống chung với cha mẹ của trẻ em
2.3.1.3. Cha mẹ không được phân biệt đối xử đối với trẻ em
2.3.1.4. Cha mẹ có nghĩa vụ nuôi dưỡng hoặc cấp dưỡng cho trẻ em
2.3.1.5. Cha mẹ có nghĩa vụ đại diện để bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của trẻ em
2.3.1.6. Cha, mẹ có nghĩa vụ tôn trọng quyền sở hữu tài sản của trẻ em
2.3.2. Bảo vệ quyền trẻ em trong các quy định về xác định cha, mẹ, con
2.3.3. Bảo vệ quyền trẻ em trong trường hợp cha, mẹ ly hôn
2.3.4. Bảo vệ quyền trẻ em trong các quy định về xác định người trực tiếp nuôi con và quyền, nghĩa vụ của người trực tiếp nuôi con
2.3.5. Bảo vệ quyền trẻ em trong các quy định về quyền, nghĩa vụ của người không trực tiếp nuôi con
2.4. NGHĨA VỤ VÀ QUYỀN CỦA CÁC THÀNH VIÊN KHÁC TRONG GIA ĐÌNH TRONG VIỆC BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM VÀ THỰC TIỄN THỰC HIỆN
2.4.1. Nghĩa vụ và quyền của anh, chị với em chưa thành niên
2.4.2. Nghĩa vụ và quyền của ông bà nội, ông bà ngoại đối với cháu chưa thành niên
2.4.3. Nghĩa vụ và quyền của cô, dì, chú, cậu, bác ruột và cháu chưa thành niên
2.5. XỬ LÝ HÀNH VI VI PHẠM PHÁP LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH VỀ BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM
2.5.1. Bảo vệ quyền trẻ em trong quy định về căn cứ hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên
2.5.2. Hậu quả của việc hạn chế quyền của cha, mẹ đối với con chưa thành niên
2.6. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
3. CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH VỀ BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM
3.1. ĐỊNH HƯỚNG HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH TRONG VIỆC BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM
3.1.1. Hoàn thiện pháp luật hôn nhân và gia đình phải hướng tới mục tiêu phát triển gia đình Việt Nam bền vững, là nền tảng vững chắc cho việc bảo vệ quyền trẻ em
3.1.2. Hoàn thiện pháp luật hôn nhân và gia đình phải bảo đảm quyền con người của trẻ em phù hợp với bối cảnh của Việt Nam
3.1.3. Hoàn thiện pháp luật hôn nhân và gia đình phải phù hợp với xu hướng hội nhập và giao lưu quốc tế trong việc bảo vệ quyền trẻ em
3.1.4. Hoàn thiện pháp luật hôn nhân và gia đình về bảo vệ quyền trẻ em phải đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam
3.1.5. Hoàn thiện pháp luật hôn nhân và gia đình về bảo vệ quyền trẻ em phải hướng tới việc xử lý nghiêm minh các hành vi của các thành viên gia đình xâm phạm quyền trẻ em
3.2. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH NĂM 2014 TRONG VIỆC BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM
3.2.1. Giải pháp hoàn thiện Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 về nhóm các quy định về nghĩa vụ và quyền của cha mẹ với con
3.2.1.1. Bổ sung Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 để làm rõ nghĩa vụ của cha mẹ trong việc tôn trọng quyền được giáo dục không bạo lực đối với con
3.2.1.2. Luật Hôn nhân và gia đình cần quy định biện pháp để hạn chế việc cha, mẹ vi phạm nghĩa vụ nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em
3.2.2. Giải pháp hoàn thiện Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 về nhóm các quy định về bảo vệ quyền trẻ em khi cha mẹ ly hôn
3.2.2.1. Kiến nghị sửa đổi các quy định về nghĩa vụ và quyền của cha mẹ đối với con khi cha mẹ ly hôn
3.2.2.2. Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 cần quy định thống nhất thời điểm thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng
3.2.3. Giải pháp hoàn thiện Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 về quyền và nghĩa vụ của các thành viên khác trong gia đình với việc bảo vệ quyền trẻ em và các khái niệm pháp lý
3.2.3.1. Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 cần quy định quyền giữ mối liên hệ của người chưa thành niên với các thành viên khác trong gia đình và hạn chế quyền của các thành viên khác trong gia đình đối với người chưa thành niên
3.2.3.2. Bổ sung các quy định hướng dẫn chi tiết về nghĩa vụ yêu thương, trông nom, chăm sóc đối với người chưa thành niên
3.3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ VIỆC THỰC HIỆN PHÁP LUẬT HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH VỀ BẢO VỆ QUYỀN TRẺ EM TRONG GIA ĐÌNH
3.3.1. Giáo dục đạo đức, ý thức trách nhiệm của cha mẹ và các thành viên khác trong gia đình để xây dựng môi trường gia đình an toàn, hạnh phúc
3.3.2. Bộ Lao động – Thương binh và xã hội chủ trì, tổ chức phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch và các Bộ khác tổ chức tuyên truyền pháp luật về bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em
3.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG 4
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT