Nghiên cứu vai trò của các nhân tố địa phương trong mối quan hệ giữa FDI và tăng trưởng kinh tế ở các nước đang phát triển

• Tác giả: Lê Thị Hà Anh
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Khắc Quốc Bảo
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế Tp Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Tài Chính – Ngân Hàng
• Đề tài: Vai Trò Của Nhân Tố Địa Phương Trong Mối Quan Hệ FDI Và Tăng Trưởng Kinh Tế Ở Các Nước Đang Phát Triển
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Tp Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: PHẦN MỞ ĐẦU
• 1.1. Đặt vấn đề
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Phương pháp nghiên cứu
• 1.5. Ý nghĩa thực tiễn
• 1.6. Kết cấu của luận án
• 1.7. Tóm tắt chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN VỀ VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI (FDI) VÀ MỐI QUAN HỆ GIỮA FDI VÀ TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ
• 2.1. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài - FDI
• 2.2. Các lý thuyết về vai trò của vốn đầu tư lên tăng trưởng kinh tế
• 2.2.1. Mô hình tăng trưởng Harrod – Domar
• 2.2.2. Mô hình tăng trưởng Solow
• 2.2.3. Lý thuyết tăng trưởng nội sinh
• 2.3. Các nhân tố ảnh hưởng mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và đầu tư
• 2.3.1. Mức độ hội nhập tài chính
• 2.3.2. Trình độ phát triển của thị trường tài chính
• 2.3.3. Độ mở thương mại
• 2.3.4. Chất lượng cơ sở hạ tầng
• 2.3.5. Quá trình đô thị hóa
• 2.3.6. Môi trường kinh tế vĩ mô
• 2.3.7. Môi trường thể chế
• 2.4. Tóm tắt chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ DỮ LIỆU
• 3.1. Các biến trong mô hình
• 3.2. Mô hình nghiên cứu
• 3.3. Phương pháp nghiên cứu
• 3.4. Tóm tắt chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Mô tả biến và hồi quy tương quan giữa các biến
• 4.2. Hồi quy dữ liệu cho toàn bộ mẫu
• 4.3. Hồi qui dữ liệu cho hai nhóm nước đang phát triển có thu nhập thấp – trung bình thấp và nhóm có thu nhập trung bình cao
• 4.4. Tóm tắt chương 4
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ CÁC HÀM Ý VỀ CHÍNH SÁCH
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Vai trò của nhân tố địa phương trong mối quan hệ giữa FDI và tăng trưởng kinh tế

Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích vai trò của nhân tố địa phương trong mối quan hệ giữa đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và tăng trưởng kinh tế ở các nước đang phát triển. Các nhân tố địa phương như chất lượng cơ sở hạ tầng, môi trường thể chế, và sự ổn định kinh tế vĩ mô được xem là những yếu tố quyết định khả năng hấp thụ và tối ưu hóa lợi ích từ FDI. Theo báo cáo của UNCTAD, FDI đã trở thành một nguồn vốn quan trọng cho các nước đang phát triển, với tỷ lệ FDI toàn cầu vào các nước này tăng từ 19% lên 34% trong vòng 16 năm. Điều này cho thấy sự cần thiết phải nghiên cứu sâu hơn về các nhân tố địa phương có thể ảnh hưởng đến mối quan hệ này.

1.1. Tác động của FDI đến tăng trưởng kinh tế

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng FDI có thể tạo ra những tác động tích cực đến tăng trưởng kinh tế thông qua việc chuyển giao công nghệ, tạo ra việc làm và nâng cao năng suất. Tuy nhiên, tác động này không đồng nhất giữa các quốc gia. Các nhân tố địa phương như chính sách kinh tế, chất lượng thể chế và cơ sở hạ tầng có thể làm tăng hoặc giảm hiệu quả của FDI. Theo De Mello (1997), FDI không chỉ đơn thuần là dòng vốn mà còn mang lại lợi ích từ toàn cầu hóa tài chính cho các nước đang phát triển. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải thiện các nhân tố địa phương để tối ưu hóa lợi ích từ FDI.

1.2. Các nhân tố địa phương ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa FDI và tăng trưởng kinh tế

Các nhân tố địa phương như chất lượng cơ sở hạ tầng, sự ổn định kinh tế vĩ mô và môi trường thể chế đóng vai trò quan trọng trong việc xác định mức độ hấp thụ FDI của các quốc gia. Nghiên cứu cho thấy rằng các quốc gia có chất lượng cơ sở hạ tầng tốt hơn và môi trường thể chế ổn định hơn thường thu hút được nhiều FDI hơn, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Hơn nữa, sự ổn định kinh tế vĩ mô cũng giúp giảm thiểu rủi ro cho các nhà đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho việc gia tăng FDI. Điều này cho thấy rằng việc cải thiện các nhân tố địa phương là cần thiết để tối ưu hóa lợi ích từ FDI.

II. Chính sách đầu tư trực tiếp nước ngoài và tăng trưởng kinh tế

Chính sách đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút vốn và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Các chính sách này cần được thiết kế sao cho phù hợp với các nhân tố địa phương để tối ưu hóa lợi ích từ FDI. Nghiên cứu cho thấy rằng các quốc gia có chính sách khuyến khích FDI thông qua việc cải thiện môi trường đầu tư, giảm thiểu thủ tục hành chính và tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư thường đạt được tăng trưởng kinh tế cao hơn. Điều này cho thấy rằng chính sách đầu tư cần phải linh hoạt và thích ứng với các điều kiện địa phương.

2.1. Các chính sách khuyến khích FDI

Các chính sách khuyến khích FDI bao gồm việc giảm thuế, cung cấp các ưu đãi đầu tư và cải thiện cơ sở hạ tầng. Những chính sách này không chỉ thu hút FDI mà còn tạo ra môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước phát triển. Theo nghiên cứu của Lipsey và Sjoholm (2005), các chính sách này có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa tích cực cho nền kinh tế địa phương, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Việc áp dụng các chính sách này cần phải dựa trên việc phân tích các nhân tố địa phương để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả.

2.2. Tác động của chính sách đến tăng trưởng kinh tế

Chính sách đầu tư không chỉ ảnh hưởng đến lượng FDI mà còn tác động đến tăng trưởng kinh tế thông qua việc cải thiện năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Các nghiên cứu cho thấy rằng các quốc gia có chính sách đầu tư hiệu quả thường có mức tăng trưởng kinh tế cao hơn. Điều này cho thấy rằng việc thiết kế chính sách cần phải xem xét đến các nhân tố địa phương để đảm bảo rằng các chính sách này phù hợp với điều kiện thực tế của từng quốc gia.