Tổng quan nghiên cứu

Động lực phụng sự công (Public Service Motivation - PSM) là yếu tố then chốt thúc đẩy công chức phát huy năng lực, nâng cao hiệu quả công việc trong khu vực hành chính công. Tại thành phố Bến Tre, với dân số khoảng 147.140 người và quy mô 16 đơn vị hành chính cấp xã, công chức đóng vai trò quan trọng trong việc thực thi quyền lực nhà nước và cung cấp dịch vụ công. Tuy nhiên, thực trạng cho thấy nhiều công chức chưa đề cao trách nhiệm, ý thức kỷ luật còn hạn chế, dẫn đến hiệu suất làm việc chưa cao, ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý nhà nước và niềm tin của người dân. Nghiên cứu này nhằm phân tích tác động của phong cách lãnh đạo tích hợp đến động lực phụng sự công của công chức trên địa bàn thành phố Bến Tre trong giai đoạn từ tháng 8 đến tháng 10 năm 2017. Mục tiêu cụ thể là đánh giá ảnh hưởng của năm phong cách lãnh đạo: hướng nhiệm vụ, hướng quan hệ, hướng thay đổi, hướng đa dạng lực lượng lao động và hướng đạo đức đến động lực phụng sự công. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản lý công, góp phần cải cách hành chính và phát triển bền vững tại địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai khung lý thuyết chính: Động lực phụng sự công (PSM) và phong cách lãnh đạo tích hợp. PSM được định nghĩa là khuynh hướng phản ứng của cá nhân đối với các động cơ xuất phát từ tổ chức công, bao gồm ba nhóm động cơ: duy lý, chuẩn tắc và duy cảm. PSM có mối liên hệ tích cực với hiệu quả làm việc và cam kết tổ chức. Phong cách lãnh đạo tích hợp gồm năm yếu tố: lãnh đạo hướng nhiệm vụ (tập trung hoàn thành mục tiêu, tổ chức công việc), lãnh đạo hướng quan hệ (quan tâm phúc lợi, xây dựng mối quan hệ tốt), lãnh đạo hướng thay đổi (thúc đẩy đổi mới, thích ứng môi trường), lãnh đạo hướng đa dạng lực lượng lao động (thừa nhận và quản lý sự đa dạng), và lãnh đạo hướng đạo đức (liêm chính, công bằng). Mô hình nghiên cứu đề xuất mối quan hệ tích cực giữa từng phong cách lãnh đạo và động lực phụng sự công.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với cỡ mẫu 200 công chức tại các cơ quan hành chính thành phố Bến Tre, thu thập dữ liệu qua bảng câu hỏi Likert 5 mức độ. Sau khi loại 3 phiếu không hợp lệ, 197 phiếu được phân tích. Phương pháp chọn mẫu là phi xác suất thuận tiện, phù hợp với mục tiêu khảo sát thực trạng. Các công cụ phân tích bao gồm kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), kiểm định T-Test, ANOVA, phân tích tương quan Pearson và hồi quy tuyến tính đa biến. Thời gian nghiên cứu kéo dài 3 tháng từ tháng 8 đến tháng 10 năm 2017. Việc sử dụng phần mềm SPSS 20.0 đảm bảo tính chính xác và khoa học trong xử lý số liệu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Ảnh hưởng của lãnh đạo hướng nhiệm vụ đến động lực phụng sự công: Hệ số Cronbach’s Alpha của thang đo là 0,891, cho thấy độ tin cậy cao. Kết quả hồi quy cho thấy lãnh đạo hướng nhiệm vụ có ảnh hưởng tích cực và có ý nghĩa thống kê đến PSM với hệ số hồi quy chuẩn hóa β > 0,3. Phân tích T-Test cho thấy sự khác biệt về nhận thức phong cách này giữa nam và nữ (p < 0,05), trong đó nữ có mức độ đánh giá cao hơn.

  2. Ảnh hưởng của lãnh đạo hướng quan hệ: Thang đo đạt độ tin cậy cao với Cronbach’s Alpha = 0,895. Kết quả phân tích cho thấy phong cách này cũng tác động tích cực đến động lực phụng sự công, tuy nhiên sự khác biệt giữa các nhóm giới tính không có ý nghĩa thống kê (p > 0,05).

  3. Ảnh hưởng của lãnh đạo hướng thay đổi: Thang đo có độ tin cậy Cronbach’s Alpha = 0,759. Phân tích hồi quy xác nhận tác động tích cực của phong cách này đến PSM, góp phần thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới trong tổ chức.

  4. Ảnh hưởng của lãnh đạo hướng đa dạng lực lượng lao động: Thang đo có độ tin cậy vừa phải với Cronbach’s Alpha = 0,626. Kết quả cho thấy phong cách này có ảnh hưởng tích cực đến động lực phụng sự công, nhấn mạnh vai trò của việc quản trị sự đa dạng trong nâng cao hiệu quả làm việc.

  5. Ảnh hưởng của lãnh đạo hướng đạo đức: Sau khi loại bỏ biến quan sát không phù hợp, thang đo đạt Cronbach’s Alpha = 0,847. Phân tích hồi quy cho thấy lãnh đạo hướng đạo đức có tác động tích cực và mạnh mẽ đến PSM, góp phần xây dựng môi trường làm việc công bằng, minh bạch.

Thảo luận kết quả

Các phát hiện cho thấy phong cách lãnh đạo tích hợp đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao động lực phụng sự công của công chức tại Bến Tre. Lãnh đạo hướng nhiệm vụ và hướng đạo đức có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất, phù hợp với đặc thù công việc hành chính công đòi hỏi sự tuân thủ quy trình và tính minh bạch. Kết quả tương đồng với các nghiên cứu quốc tế về mối liên hệ giữa phong cách lãnh đạo và PSM. Sự khác biệt về nhận thức phong cách lãnh đạo theo giới tính phản ánh nhu cầu điều chỉnh phong cách lãnh đạo phù hợp với đặc điểm nhân sự. Việc sử dụng biểu đồ hồi quy và bảng phân tích ANOVA minh họa rõ ràng sự khác biệt và mức độ ảnh hưởng của từng phong cách, giúp các nhà quản lý có cơ sở khoa học để điều chỉnh chiến lược lãnh đạo.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo và phát triển phong cách lãnh đạo hướng nhiệm vụ: Tổ chức các khóa huấn luyện nhằm nâng cao kỹ năng lập kế hoạch, tổ chức và giám sát công việc, nhằm tăng hiệu quả thực thi nhiệm vụ trong vòng 6-12 tháng, do Sở Nội vụ phối hợp với các cơ quan đào tạo thực hiện.

  2. Xây dựng môi trường làm việc dựa trên mối quan hệ tích cực: Khuyến khích lãnh đạo tạo điều kiện trao đổi thông tin, công nhận thành tích và hỗ trợ phát triển cá nhân, nhằm nâng cao sự hài lòng và cam kết của công chức trong 1 năm tới, do các cơ quan hành chính chủ trì.

  3. Thúc đẩy đổi mới và sáng tạo trong tổ chức: Áp dụng các chính sách khuyến khích sáng kiến, cải tiến quy trình làm việc, đồng thời hỗ trợ lãnh đạo hướng thay đổi thích ứng với môi trường biến động, thực hiện trong 12-18 tháng, do Ban Giám đốc các cơ quan hành chính triển khai.

  4. Quản trị sự đa dạng lực lượng lao động hiệu quả: Xây dựng chính sách và chương trình đào tạo nâng cao nhận thức về đa dạng văn hóa, giới tính và kinh nghiệm, nhằm phát huy tối đa tiềm năng của đội ngũ công chức, thực hiện trong 1-2 năm, do Phòng Tổ chức cán bộ đảm nhiệm.

  5. Nâng cao tính liêm chính và đạo đức trong lãnh đạo: Thiết lập quy định rõ ràng về đạo đức nghề nghiệp, tăng cường giám sát và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, nhằm xây dựng môi trường làm việc công bằng, minh bạch trong 6 tháng đến 1 năm, do Thanh tra Nhà nước và các cơ quan chức năng phối hợp thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo các cơ quan hành chính công: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để điều chỉnh phong cách lãnh đạo, nâng cao động lực và hiệu quả làm việc của công chức.

  2. Nhà quản lý nhân sự trong khu vực công: Giúp xây dựng chính sách phát triển nguồn nhân lực phù hợp với đặc điểm tâm lý và nhu cầu động lực của công chức.

  3. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản lý công: Cung cấp tài liệu tham khảo về mối quan hệ giữa phong cách lãnh đạo và động lực phụng sự công trong bối cảnh Việt Nam.

  4. Cơ quan hoạch định chính sách cải cách hành chính: Hỗ trợ xây dựng các chương trình cải cách dựa trên việc nâng cao động lực làm việc và phong cách lãnh đạo tích hợp.

Câu hỏi thường gặp

  1. Phong cách lãnh đạo tích hợp là gì?
    Là sự kết hợp năm phong cách lãnh đạo: hướng nhiệm vụ, hướng quan hệ, hướng thay đổi, hướng đa dạng lực lượng lao động và hướng đạo đức, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và động lực làm việc trong khu vực công.

  2. Động lực phụng sự công có vai trò như thế nào?
    PSM thúc đẩy công chức vượt qua khó khăn, cam kết với lợi ích cộng đồng, từ đó nâng cao hiệu suất và chất lượng dịch vụ công.

  3. Tại sao lãnh đạo hướng nhiệm vụ lại quan trọng?
    Phong cách này giúp xác định rõ mục tiêu, tổ chức công việc hiệu quả, đảm bảo tiến độ và chất lượng công việc, tạo nền tảng cho động lực làm việc.

  4. Làm thế nào để đánh giá động lực phụng sự công của công chức?
    Thông qua bảng câu hỏi Likert với các biến quan sát liên quan đến cam kết, trách nhiệm và niềm tin vào công việc công, được kiểm định độ tin cậy bằng Cronbach’s Alpha.

  5. Nghiên cứu có thể áp dụng cho địa phương khác không?
    Mô hình và kết quả có thể tham khảo và điều chỉnh phù hợp với đặc điểm từng địa phương nhằm nâng cao hiệu quả quản lý công.

Kết luận

  • Phong cách lãnh đạo tích hợp gồm năm yếu tố đều có ảnh hưởng tích cực đến động lực phụng sự công của công chức tại thành phố Bến Tre.
  • Lãnh đạo hướng nhiệm vụ và hướng đạo đức có tác động mạnh mẽ nhất, góp phần nâng cao hiệu quả công việc và xây dựng môi trường làm việc công bằng.
  • Sự khác biệt về nhận thức phong cách lãnh đạo theo giới tính và trình độ học vấn cho thấy cần điều chỉnh linh hoạt phong cách lãnh đạo.
  • Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho các đề xuất nhằm nâng cao động lực làm việc và hiệu quả quản lý công tại địa phương.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, đánh giá hiệu quả thực tiễn và mở rộng nghiên cứu sang các địa bàn khác.

Hành động ngay hôm nay: Các nhà lãnh đạo và quản lý công tại Bến Tre nên áp dụng phong cách lãnh đạo tích hợp để thúc đẩy động lực phụng sự công, góp phần xây dựng bộ máy hành chính hiệu quả, minh bạch và năng động.