Tổng quan nghiên cứu

Phân tích và dự báo tài chính là công cụ thiết yếu giúp doanh nghiệp đánh giá sức khỏe tài chính, khả năng sinh lời và rủi ro trong hoạt động kinh doanh. Tại Việt Nam, trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và tác động phức tạp của đại dịch Covid-19, việc nâng cao hiệu quả quản lý tài chính trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Công ty cổ phần FECON, hoạt động trong lĩnh vực xây dựng nền móng và công trình ngầm, đã trải qua giai đoạn phát triển mạnh mẽ từ năm 2018 đến 2022 với nhiều dự án lớn và sự gia tăng quy mô tài sản. Tuy nhiên, để duy trì vị thế và phát triển bền vững, FECON cần có những phân tích sâu sắc về tình hình tài chính hiện tại và dự báo chính xác các chỉ tiêu tài chính trong giai đoạn 2023-2025.

Mục tiêu nghiên cứu là phân tích thực trạng tài chính của FECON trong giai đoạn 2018-2022, dự báo các chỉ tiêu tài chính chủ yếu trong 3 năm tiếp theo, đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện hiệu quả hoạt động tài chính. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào dữ liệu tài chính hợp nhất đã được kiểm toán của FECON, cùng với so sánh với một số doanh nghiệp cùng ngành niêm yết trên sàn chứng khoán Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cái nhìn tổng quan, giúp các nhà quản lý, nhà đầu tư và các bên liên quan đưa ra quyết định tài chính chính xác, đồng thời góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong ngành xây dựng.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình phân tích tài chính doanh nghiệp, trong đó nổi bật là:

  • Lý thuyết phân tích tài chính doanh nghiệp: Tập trung vào việc sử dụng các chỉ số tài chính để đánh giá tình hình tài chính, khả năng thanh toán, hiệu quả hoạt động và rủi ro tài chính của doanh nghiệp. Các khái niệm chính bao gồm tài sản, nguồn vốn, kết quả kinh doanh, dòng tiền, và các hệ số tài chính như hệ số thanh khoản, hệ số sinh lời, đòn bẩy tài chính.

  • Mô hình phân tích Dupont: Phân tích chi tiết các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) thông qua ba thành phần chính: biên lợi nhuận ròng, vòng quay tổng tài sản và đòn bẩy tài chính. Mô hình này giúp xác định nhân tố chủ yếu tác động đến hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp.

  • Phân tích rủi ro tài chính với chỉ số Z-score của Altman: Đánh giá khả năng phá sản và sức khỏe tài chính của doanh nghiệp dựa trên các chỉ số tài chính tổng hợp, giúp dự báo rủi ro tài chính trong tương lai.

Các khái niệm chuyên ngành được sử dụng bao gồm: vốn chủ sở hữu, nợ phải trả, tài sản ngắn hạn và dài hạn, lợi nhuận gộp, chi phí tài chính, dòng tiền thuần, hệ số thanh khoản hiện hành, tỷ suất sinh lời trên tài sản (ROA), tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE), và các chỉ số thị trường như EPS, P/E.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo tài chính hợp nhất đã được kiểm toán của Công ty cổ phần FECON giai đoạn 2018-2022, cùng với dữ liệu của các doanh nghiệp xây dựng cùng ngành niêm yết trên sàn chứng khoán. Ngoài ra, các thông tin kinh tế vĩ mô và tài liệu chuyên ngành cũng được tổng hợp để làm cơ sở phân tích.

Phương pháp phân tích bao gồm:

  • Phân tích nhân tố: Áp dụng phương pháp thay thế liên hoàn để xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố cấu thành đến chỉ tiêu tổng hợp như ROE qua mô hình Dupont.

  • Phân tích tính chất ảnh hưởng của nhân tố: Đánh giá chiều hướng, nguyên nhân và tác động của các nhân tố tài chính đến các chỉ số như khả năng thanh toán, hiệu quả hoạt động.

  • Phân tích SWOT: Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của FECON nhằm làm cơ sở cho dự báo tài chính và đề xuất giải pháp.

  • Kỹ thuật phân tích dọc, ngang và hệ số: Phân tích tỷ trọng các khoản mục tài sản, nguồn vốn, so sánh biến động qua các năm và tính toán các hệ số tài chính quan trọng.

  • Phương pháp so sánh: So sánh số liệu tài chính qua các kỳ, so sánh với kế hoạch và với các doanh nghiệp cùng ngành để đánh giá hiệu quả và vị thế cạnh tranh.

Cỡ mẫu nghiên cứu là toàn bộ dữ liệu tài chính hợp nhất của FECON trong 5 năm (2018-2022). Phương pháp chọn mẫu là chọn toàn bộ dữ liệu có sẵn và tin cậy, đảm bảo tính đại diện và độ chính xác cao. Phân tích dữ liệu được thực hiện theo timeline từ thu thập dữ liệu, xử lý, phân tích đến dự báo tài chính cho giai đoạn 2023-2025.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng doanh thu và kết quả kinh doanh: Doanh thu thuần của FECON tăng trưởng ổn định trong giai đoạn 2018-2022, với tốc độ tăng trưởng bình quân khoảng 15% mỗi năm. Lợi nhuận sau thuế cũng có xu hướng tăng, đạt mức tăng trưởng trung bình 12% hàng năm, phản ánh hiệu quả hoạt động kinh doanh được cải thiện.

  2. Cơ cấu tài sản và nguồn vốn: Tài sản của FECON tăng từ khoảng 1.200 tỷ đồng năm 2018 lên gần 2.000 tỷ đồng năm 2022, trong đó tài sản dài hạn chiếm tỷ trọng lớn (khoảng 65%). Nguồn vốn chủ sở hữu chiếm tỷ trọng khoảng 40%, còn lại là nợ phải trả, trong đó nợ ngắn hạn chiếm khoảng 55% tổng nợ. Hệ số đòn bẩy tài chính duy trì ở mức hợp lý, giúp công ty cân bằng giữa rủi ro và lợi nhuận.

  3. Khả năng thanh toán và dòng tiền: Tỷ số thanh khoản hiện hành trung bình đạt 1,5 lần, khả năng thanh toán nhanh đạt 1,2 lần, cho thấy FECON có khả năng đáp ứng các khoản nợ ngắn hạn. Dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh duy trì dương qua các năm, đảm bảo nguồn vốn lưu động và thanh toán các nghĩa vụ tài chính.

  4. Hiệu quả sử dụng vốn và sinh lời: ROA trung bình đạt 8%, ROE đạt khoảng 15%, cho thấy hiệu quả sử dụng tài sản và vốn chủ sở hữu ở mức tích cực. Phân tích Dupont cho thấy biên lợi nhuận ròng và đòn bẩy tài chính là hai nhân tố chính ảnh hưởng đến ROE, trong khi vòng quay tài sản có xu hướng ổn định.

Thảo luận kết quả

Sự tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận của FECON phản ánh chiến lược kinh doanh hiệu quả và khả năng khai thác thị trường tốt trong ngành xây dựng nền móng. Cơ cấu tài sản tập trung vào tài sản dài hạn phù hợp với đặc thù ngành nghề, giúp nâng cao năng lực sản xuất và thi công. Tỷ lệ nợ phải trả hợp lý, đặc biệt là nợ ngắn hạn được quản lý chặt chẽ, giảm thiểu rủi ro tài chính.

Khả năng thanh toán hiện hành và nhanh đều trên mức 1, cho thấy công ty duy trì được sự ổn định về dòng tiền và khả năng thanh toán các khoản nợ ngắn hạn. Dòng tiền thuần dương từ hoạt động kinh doanh là minh chứng cho sức khỏe tài chính tốt, giúp công ty có nguồn vốn tự do để đầu tư và mở rộng.

Hiệu quả sử dụng vốn và sinh lời được cải thiện qua các năm, đặc biệt là ROE cao hơn ROA cho thấy công ty tận dụng tốt đòn bẩy tài chính để gia tăng lợi nhuận cho cổ đông. Phân tích Dupont giúp làm rõ các nhân tố ảnh hưởng, từ đó công ty có thể tập trung cải thiện biên lợi nhuận và quản lý đòn bẩy tài chính hợp lý hơn.

So sánh với một số doanh nghiệp cùng ngành, FECON có hiệu quả tài chính tương đối tốt, tuy nhiên vẫn cần chú ý đến việc quản lý chi phí và nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản để duy trì lợi thế cạnh tranh. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng doanh thu, biểu đồ cơ cấu tài sản và nguồn vốn, bảng so sánh các chỉ số tài chính qua các năm để minh họa rõ nét hơn các xu hướng và biến động.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường quản lý chi phí hoạt động: Áp dụng các biện pháp kiểm soát chi phí chặt chẽ, đặc biệt là chi phí nguyên vật liệu và chi phí nhân công nhằm nâng cao biên lợi nhuận gộp. Mục tiêu giảm chi phí tối thiểu 5% trong vòng 1 năm, do bộ phận kế toán và quản lý dự án thực hiện.

  2. Quản lý chặt chẽ khoản phải thu: Rà soát và tối ưu hóa chính sách tín dụng thương mại, giảm thời gian thu hồi công nợ xuống còn dưới 60 ngày trong 12 tháng tới để cải thiện dòng tiền và giảm rủi ro vốn bị chiếm dụng. Phòng tài chính và bộ phận bán hàng phối hợp thực hiện.

  3. Nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định: Tăng cường bảo trì, khai thác thiết bị và công nghệ thi công hiện đại nhằm nâng cao vòng quay tài sản cố định, hướng tới tăng hiệu suất sử dụng tài sản lên 10% trong 2 năm tới. Ban quản lý kỹ thuật và đầu tư chịu trách nhiệm.

  4. Cân đối cơ cấu nguồn vốn hợp lý: Duy trì tỷ lệ vốn chủ sở hữu trên tổng nguồn vốn ở mức tối thiểu 40%, đồng thời kiểm soát đòn bẩy tài chính để giảm thiểu rủi ro tài chính, đảm bảo khả năng thanh toán và tăng sức hấp dẫn đối với nhà đầu tư. Ban lãnh đạo và phòng tài chính chịu trách nhiệm theo dõi và điều chỉnh định kỳ.

  5. Xây dựng kịch bản dự báo tài chính linh hoạt: Thường xuyên cập nhật các giả định kinh tế vĩ mô và điều chỉnh kế hoạch tài chính theo các kịch bản khác nhau nhằm ứng phó kịp thời với biến động thị trường trong vòng 3 năm tới. Phòng kế hoạch và phân tích tài chính phối hợp với ban lãnh đạo thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý cấp cao của FECON: Giúp hiểu rõ tình hình tài chính hiện tại, dự báo tương lai và các giải pháp nâng cao hiệu quả tài chính, từ đó đưa ra quyết định chiến lược phù hợp.

  2. Nhà đầu tư và cổ đông: Cung cấp thông tin chi tiết về sức khỏe tài chính và triển vọng phát triển của công ty, hỗ trợ đánh giá rủi ro và tiềm năng sinh lời khi quyết định đầu tư.

  3. Các chuyên gia tài chính và kế toán: Là tài liệu tham khảo về phương pháp phân tích và dự báo tài chính doanh nghiệp trong ngành xây dựng, giúp nâng cao kỹ năng phân tích và tư vấn tài chính.

  4. Các doanh nghiệp cùng ngành xây dựng: Tham khảo mô hình phân tích, dự báo và các giải pháp tài chính để áp dụng cải thiện hiệu quả hoạt động tài chính, tăng cường năng lực cạnh tranh trên thị trường.

Câu hỏi thường gặp

  1. Phân tích tài chính có vai trò gì trong quản lý doanh nghiệp?
    Phân tích tài chính giúp đánh giá sức khỏe tài chính, khả năng sinh lời và rủi ro, từ đó hỗ trợ nhà quản lý đưa ra quyết định chính xác về đầu tư, huy động vốn và điều hành hoạt động kinh doanh.

  2. Tại sao cần dự báo tài chính cho doanh nghiệp?
    Dự báo tài chính giúp doanh nghiệp xác định mục tiêu tài chính, lập kế hoạch và điều chỉnh hoạt động kinh doanh phù hợp với biến động thị trường, đồng thời thu hút nguồn vốn từ nhà đầu tư và tổ chức tín dụng.

  3. Phương pháp dự báo tài chính nào được sử dụng trong nghiên cứu?
    Nghiên cứu sử dụng phương pháp dự báo dựa trên tỷ lệ phần trăm so với doanh thu, xác định mối quan hệ giữa các chỉ tiêu tài chính với doanh thu thuần để dự báo các chỉ tiêu trong tương lai.

  4. Chỉ số Z-score có ý nghĩa gì trong đánh giá rủi ro tài chính?
    Chỉ số Z-score giúp dự báo khả năng phá sản của doanh nghiệp dựa trên các chỉ số tài chính tổng hợp, từ đó đánh giá sức khỏe tài chính và mức độ rủi ro tài chính.

  5. Làm thế nào để cải thiện hiệu quả sử dụng tài sản cố định?
    Cải thiện hiệu quả sử dụng tài sản cố định bằng cách tăng cường bảo trì, áp dụng công nghệ hiện đại, tối ưu hóa quy trình thi công và quản lý tài sản nhằm nâng cao vòng quay và giảm chi phí vận hành.

Kết luận

  • Phân tích tài chính tại FECON giai đoạn 2018-2022 cho thấy doanh thu và lợi nhuận tăng trưởng ổn định, cơ cấu tài sản và nguồn vốn hợp lý, khả năng thanh toán và dòng tiền đảm bảo.
  • Dự báo tài chính giai đoạn 2023-2025 dự kiến tiếp tục xu hướng tích cực, với các chỉ tiêu tài chính được dự báo dựa trên mối quan hệ tỷ lệ phần trăm với doanh thu thuần.
  • Phân tích Dupont và chỉ số Z-score giúp làm rõ các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả sinh lời và rủi ro tài chính, từ đó đề xuất các giải pháp quản lý phù hợp.
  • Các giải pháp đề xuất tập trung vào quản lý chi phí, kiểm soát khoản phải thu, nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản và cân đối nguồn vốn nhằm tăng cường sức khỏe tài chính và năng lực cạnh tranh.
  • Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho các nhà quản lý, nhà đầu tư và các bên liên quan trong việc ra quyết định tài chính, đồng thời góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của FECON trong tương lai.

Hành động tiếp theo: Áp dụng các giải pháp đề xuất, theo dõi sát sao các chỉ số tài chính và cập nhật dự báo định kỳ để đảm bảo mục tiêu phát triển bền vững của công ty.