Luận Án Tiến Sĩ: Phân Tích Trình Tự ORF2 PCV2 và Nghiên Cứu Vắc Xin Phòng Bệnh Trên Heo Sau Cai Sữa

• Tác giả: Lê Thị Thu Phương
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Ngọc Hải
• Trường học: Trường Đại Học Nông Lâm
• Chuyên ngành: Bệnh lý học và Chữa bệnh vật nuôi
• Đề tài: Phân Tích ORF2 PCV2 Và Nghiên Cứu Vắc Xin Phòng Bệnh Trên Heo Sau Cai Sữa
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: TP. Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• TÓM TẮT
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. Giới thiệu về PCV2
• 1.2. Phân loại PCV2
• 1.3. Đặc điểm hình thái và sức đề kháng của PCV2
• 1.4. Đặc điểm nuôi cấy của PCV2
• 1.5. Các bệnh do circovirus trên heo
• 1.6. Đặc điểm dịch tễ
• 1.7. Cơ chế sinh bệnh
• 1.8. Đáp ứng miễn dịch chống PCV2
• 1.9. Triệu chứng và bệnh tích
• 1.10. Các biện pháp phòng và kiểm soát PMWS
• 1.11. Các nghiên cứu về di truyền của PCV2
• 1.12. Các nghiên cứu về biến đổi di truyền của PCV2 trên thế giới
• 1.13. Các nghiên cứu về biến đổi di truyền của PCV2 ở Việt Nam
• 1.14. Các nghiên cứu về vắc-xin PCV2
• 1.14.1. Các loại vắc-xin PCV2
• 1.14.2. Vắc-xin cổ điển
• 1.14.3. Vắc-xin thế hệ mới
• 1.14.4. Các nghiên cứu vắc-xin PCV2 ở Việt Nam
• 2. Hiệu quả của việc tiêm phòng vắc-xin PCV2
• 2.1. Cận lâm sàng
• 2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả tiêm phòng vắc-xin PCV2
• 2.2.1. Kháng thể thụ động
• 2.2.2. Quy trình tiêm phòng
• 2.2.3. Các tác nhân đồng nhiễm
• 2.3. Sự biến đổi di truyền của PCV2
• 2.4. Thất bại sau tiêm phòng vắc-xin PCV2
• 3. Cơ sở khoa học nghiên cứu sản xuất vắc-xin PCV2
• 3.1. Cơ sở chọn thể loại vắc-xin để nghiên cứu
• 3.2. Cơ sở chọn chủng vi-rút vắc-xin
• 3.3. Cơ sở lựa chọn chất vô hoạt PCV2
• 3.4. Cơ sở lựa chọn chất bổ trợ
• 3.5. Tiêu chuẩn đánh giá vắc-xin
• 4. Nội dung và phương pháp nghiên cứu
• 4.1. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
• 4.2. Nội dung nghiên cứu
• 4.3. Vật liệu, hóa chất
• 4.3.1. Vật liệu thí nghiệm
• 4.3.2. Hóa chất và các sinh phẩm
• 4.3.3. Dụng cụ và trang thiết bị
• 4.4. Phương pháp nghiên cứu
• 4.4.1. Phân tích di truyền của PCV2 tại một số tỉnh thành Việt Nam
• 4.4.2. Khảo sát đặc tính sinh học của các chủng PCV2 phân lập
• 4.4.2.1. Phân lập PCV2 trên môi trường tế bào PK15A
• 4.4.2.2. Xác định liều lượng vi-rút gây nhiễm
• 4.4.2.3. Xác định thời gian thu hoạch tối ưu đối với các chủng phân lập
• 4.4.2.4. So sánh sự tương đồng kháng nguyên giữa các chủng PCV2 phân lập thuộc các genotype khác nhau
• 4.4.2.5. Đánh giá khả năng gây bệnh và tính sinh miễn dịch của chủng NAVET-DongNai2/2009
• 4.4.3. Nghiên cứu chế tạo vắc-xin PCV2 vô hoạt nhũ dầu
• 4.4.3.1. Quy trình vô hoạt PCV2
• 4.4.3.2. Chế tạo vắc-xin PCV2 vô hoạt nhũ dầu
• 4.4.3.3. Tính an toàn và hiệu lực của vắc-xin vô hoạt nhũ dầu thử nghiệm
• 4.4.4. Các kỹ thuật dùng trong nghiên cứu
• 4.4.4.1. Phương pháp ly trích ADN
• 4.4.4.2. Kỹ thuật PCR phát hiện PCV2
• 4.4.4.3. Các phương pháp huyết thanh học
• 4.4.4.3.1. Phương pháp miễn dịch peroxidase trên tế bào một lớp định lượng kháng thể
• 4.4.4.3.2. Phương pháp ELISA phát hiện IgG
• 4.4.4.3.3. Phương pháp trung hòa
• 4.4.4.4. Phương pháp phân lập PCV2 trên tế bào PK15A
• 4.4.4.5. Phương pháp chuẩn độ PCV2
• 4.4.4.6. Xử lý thống kê
• 5. Kết quả và thảo luận
• 5.1. Phân tích di truyền của các mẫu PCV2 tại một số tỉnh thành Việt Nam
• 5.2. Phân tích cây phát sinh chủng loại dựa trên ORF2 của PCV2
• 5.3. Phân tích đa dạng di truyền của PCV2 dựa vào ORF2
• 5.4. Đặc điểm ORF2 của các chủng PCV2 ở Việt Nam
• 5.5. Phân tích sự tái tổ hợp
• 5.6. Kết quả phân lập PCV2 và đặc tính nuôi cấy của một số phân lập PCV2
• 5.6.1. Kết quả phân lập PCV2 từ các mẫu thực địa
• 5.6.2. Xác định liều lượng gây nhiễm của chủng NAVET-DongNai2/2009 trên tế bào PK15A
• 5.6.3. Khả năng gây bệnh tích tế bào
• 5.6.4. Khả năng nhân lên của PCV2 trên môi trường tế bào PK15A
• 5.6.5. Tính ổn định
• 5.7. Sự tương đồng kháng nguyên giữa các phân lập PCV2 thuộc các genotype khác nhau
• 5.7.1. Thí nghiệm 1: Khả năng gây bệnh và tính sinh miễn dịch của chủng NAVET-DongNai2/2009
• 5.7.2. Kết quả vô hoạt PCV2
• 5.7.2.1. Vô hoạt PCV2 với các nồng độ chất vô hoạt khác nhau
• 5.7.2.2. Kết quả vô hoạt ba chủng PCV2 phân lập với nồng độ BEI 3 mM
• 5.7.3. Đánh giá an toàn và hiệu lực của vắc-xin PCV2 vô hoạt nhũ dầu thử nghiệm chủng NAVET-DongNai2/2009
• 5.8. Kết luận và đề nghị
• Danh mục các công trình đã công bố của tác giả
• Tài liệu tham khảo

I. Giới thiệu về PCV2

PCV2, hay còn gọi là virus circovirus heo loại 2, là một trong những tác nhân gây bệnh chính trong ngành chăn nuôi heo. Virus này có khả năng gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng, đặc biệt là hội chứng còi trên heo sau cai sữa (PMWS). Việc phân tích trình tự ORF2 của PCV2 là rất quan trọng để hiểu rõ hơn về sự biến đổi di truyền và sự lưu hành của virus này trong các đàn heo. Nghiên cứu này không chỉ giúp xác định các genotype của PCV2 mà còn cung cấp thông tin cần thiết cho việc phát triển các loại vắc xin hiệu quả nhằm phòng bệnh cho heo. Theo các nghiên cứu trước đây, PCV2 đã được phân loại thành nhiều genotype khác nhau, trong đó PCV2b và PCV2d là phổ biến nhất. Sự hiểu biết về đặc điểm di truyền của virus sẽ hỗ trợ trong việc phát triển các biện pháp kiểm soát dịch bệnh hiệu quả hơn.

II. Phân tích trình tự ORF2 của PCV2

Phân tích trình tự ORF2 của PCV2 từ 48 mẫu thu thập cho thấy sự hiện diện đồng thời của các genotype PCV2b, PCV2d, và PCV2-Re (2h). Kết quả cho thấy PCV2b là genotype phổ biến nhất, chiếm 50% trong số các mẫu được phân tích. Sự xuất hiện của PCV2d từ năm 2012 cho thấy sự biến đổi di truyền của virus này. Mức độ tương đồng nucleotide giữa các genotype dao động từ 98,5% đến 100%, cho thấy sự gần gũi về mặt di truyền giữa các chủng virus. Khoảng cách di truyền (p-distance) giữa các genotype cho thấy sự khác biệt rõ rệt, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng gây bệnh và đáp ứng miễn dịch của heo. Việc phân tích này không chỉ giúp xác định các chủng virus đang lưu hành mà còn cung cấp cơ sở cho việc phát triển các loại vắc xin mới.

III. Nghiên cứu vắc xin phòng bệnh trên heo sau cai sữa

Nghiên cứu về vắc xin phòng bệnh cho heo sau cai sữa dựa trên các chủng PCV2 đã phân lập cho thấy hiệu quả cao trong việc kích thích đáp ứng miễn dịch. Thí nghiệm cho thấy, sau khi tiêm vắc xin từ chủng NAVET-DongNai2/2009, heo có sự chuyển đổi kháng thể rõ rệt trong khoảng thời gian từ 14 đến 21 ngày. Kết quả cho thấy, vắc xin này không chỉ giúp bảo vệ heo khỏi PCV2b mà còn giảm thiểu tỉ lệ heo mắc bệnh. Tỉ lệ heo mắc PMWS ở lô tiêm vắc xin là 0/6, trong khi ở lô đối chứng là 1/4. Điều này chứng tỏ rằng vắc xin có khả năng bảo vệ heo về mặt lâm sàng và giảm tải lượng virus trong cơ thể. Việc phát triển vắc xin hiệu quả là rất cần thiết trong việc kiểm soát dịch bệnh do PCV2 gây ra trong ngành chăn nuôi heo.

IV. Đánh giá hiệu lực và an toàn của vắc xin

Đánh giá hiệu lực của vắc xin vô hoạt nhũ dầu từ chủng NAVET-DongNai2/2009 cho thấy khả năng kích thích đáp ứng miễn dịch tốt. Sau 28 ngày tiêm vắc xin, heo được công cường độc với virus chủng NAVET-DongNai2/2009 cho thấy không có triệu chứng lâm sàng bất thường. Tỉ lệ viêm nhiễm và tải lượng virus trong mô giảm đáng kể so với lô đối chứng. Kết quả này cho thấy vắc xin không chỉ an toàn mà còn hiệu quả trong việc bảo vệ heo khỏi các bệnh do PCV2 gây ra. Việc sử dụng vắc xin này có thể giúp giảm thiểu thiệt hại kinh tế cho ngành chăn nuôi heo, đồng thời nâng cao sức khỏe đàn heo, góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp.