I. Tính chất đất đỏ bazan
Đất đỏ bazan là loại đất có nguồn gốc từ quá trình phong hóa của đá bazan, thường có màu đỏ đặc trưng. Tại Nghệ An, đất đỏ bazan chiếm một diện tích đáng kể và có nhiều đặc điểm nổi bật. Tính chất lý hóa của đất đỏ bazan ảnh hưởng lớn đến khả năng sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là cây cam. Đất đỏ bazan thường có độ pH thấp, độ ẩm cao và khả năng giữ nước tốt, nhưng lại thiếu hụt một số chất dinh dưỡng cần thiết cho cây trồng. Theo nghiên cứu, độ pH của đất đỏ bazan tại Phủ Quỳ thường dao động từ 4.5 đến 5.5, cho thấy đất có tính axit. Điều này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của cây cam, vì cây cam yêu cầu độ pH từ 5.5 đến 6.5 để phát triển tốt. Việc bổ sung vôi và các loại phân bón hữu cơ là cần thiết để cải thiện tính chất đất và nâng cao năng suất cây trồng.
1.1. Đặc điểm lý hóa của đất đỏ bazan
Đất đỏ bazan có cấu trúc đất khá đồng nhất, với thành phần chủ yếu là sét và cát. Các nghiên cứu cho thấy, đất đỏ bazan có khả năng giữ ẩm tốt, giúp cây cam phát triển trong điều kiện khí hậu khô hạn. Tuy nhiên, đất cũng có thể bị thoái hóa do quá trình canh tác không hợp lý. Nghiên cứu của Buringh cho thấy, đất đỏ bazan thường chứa nhiều sesquioxit, nhưng lại nghèo dinh dưỡng. Điều này đòi hỏi nông dân cần áp dụng các biện pháp thâm canh hợp lý để cải thiện độ phì nhiêu của đất. Việc sử dụng phân bón hữu cơ và vô cơ một cách hợp lý sẽ giúp tăng cường chất lượng đất và năng suất cây cam.
II. Biện pháp thâm canh cam
Thâm canh cam trên đất đỏ bazan tại Nghệ An là một trong những giải pháp quan trọng nhằm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Các biện pháp thâm canh bao gồm việc điều chỉnh lượng nước tưới, bón phân hợp lý và áp dụng các kỹ thuật canh tác tiên tiến. Nghiên cứu cho thấy, việc tưới nước đúng cách có thể cải thiện đáng kể sự sinh trưởng của cây cam. Cụ thể, lượng nước tưới từ 100 đến 150 m3/ha/lần là phù hợp cho cây cam trong giai đoạn sinh trưởng. Bên cạnh đó, việc bón phân kali, lân và vôi cũng cần được thực hiện theo đúng liều lượng để đảm bảo cây cam phát triển khỏe mạnh.
2.1. Kỹ thuật bón phân
Kỹ thuật bón phân là một trong những yếu tố quyết định đến năng suất cây cam. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc bón 30 tấn phân chuồng, 1.100 kg CaO, 230 kg N, 150 kg P2O5 và 500 kg K2O cho mỗi ha là cần thiết để đảm bảo cây cam phát triển tốt. Ngoài ra, việc bổ sung các loại phân hữu cơ như khô dầu và xác mắm cũng giúp cải thiện độ phì nhiêu của đất. Các nghiên cứu thực nghiệm cho thấy, việc áp dụng các biện pháp bón phân hợp lý không chỉ giúp tăng năng suất mà còn nâng cao chất lượng quả cam, từ đó tăng thu nhập cho nông dân.
III. Tình hình sản xuất cam tại Nghệ An
Tình hình sản xuất cam tại Nghệ An, đặc biệt là vùng Phủ Quỳ, đang gặp nhiều thách thức. Mặc dù đất đỏ bazan có tiềm năng phát triển cây cam, nhưng năng suất và chất lượng sản phẩm vẫn chưa đạt yêu cầu. Theo thống kê, chu kỳ kinh tế của cây cam tại đây chỉ dưới 15 năm, do đầu tư chăm sóc không đáp ứng yêu cầu. Điều này dẫn đến năng suất thấp và hiệu quả kinh tế không cao. Để khắc phục tình trạng này, cần có những nghiên cứu sâu hơn về các biện pháp thâm canh và cải tạo đất, nhằm nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
3.1. Thực trạng sản xuất cam
Thực trạng sản xuất cam tại Nghệ An cho thấy, mặc dù có nhiều giống cam chất lượng cao, nhưng việc áp dụng kỹ thuật canh tác chưa đồng bộ. Nhiều nông dân vẫn sử dụng các phương pháp truyền thống, dẫn đến năng suất không ổn định. Nghiên cứu cho thấy, việc áp dụng các biện pháp thâm canh như bón phân hợp lý, tưới nước đúng cách và chăm sóc cây trồng sẽ giúp nâng cao năng suất và chất lượng cam. Cần có sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng trong việc đào tạo kỹ thuật cho nông dân, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất cam tại vùng đất đỏ bazan này.
