Nghiên cứu khoa học cấp trường: Áp dụng pháp luật hình sự trong xét xử các tội xâm phạm sở hữu có tính chiếm đoạt

• Tác giả: Cao Thị Oanh
• Trường học: Trường Đại học Luật Hà Nội
• Chuyên ngành: Pháp luật hình sự
• Đề tài: Nghiên cứu áp dụng pháp luật hình sự trong xét xử tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt
• Loại tài liệu: Nghiên cứu khoa học cấp trường
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Hà Nội

• MỞ ĐẦU
• 1. PHẦN I: BÁO CÁO TỔNG THUẬT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 1.1. Khái quát về áp dụng pháp luật trong xét xử các tội xâm phạm sở hữu có tính chiếm đoạt
• 1.2. Khái quát thực tiễn xét xử từng tội trong nhóm các tội xâm phạm sở hữu có tính chiếm đoạt
• 1.3. Một số kiến nghị liên quan đến kết quả nghiên cứu đề tài
• 2. PHẦN II: CÁC CHUYÊN ĐỀ
• 2.1. CHUYÊN ĐỀ I: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ÁP DỤNG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ TRONG XÉT XỬ CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU CÓ TÍNH CHIẾM ĐOẠT (PGS, TS. Trần Văn Độ)
• 2.1.1. Đặt vấn đề
• 2.1.2. Khái quát về các tội xâm phạm sở hữu có tính chiếm đoạt trong Luật hình sự 40/2017. Thực tiễn áp dụng pháp luật về các tội chiếm đoạt tài sản và những bất cập, vướng mắc
• 2.1.3. Một số vấn đề đặt ra cần nghiên cứu giải quyết
• 2.2. CHUYÊN ĐỀ II: THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ TRONG XÉT XỬ TỘI CƯỚP TÀI SẢN (Ths.)
• 2.3. CHUYÊN ĐỀ III: THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ TRONG XÉT XỬ TỘI BẮT CÓC NHẰM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN (TS. Cao Thị Oanh)
• 2.4. CHUYÊN ĐỀ IV: THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ TRONG XÉT XỬ TỘI CƯỠNG ĐOẠT TÀI SẢN (Ths. Nguyễn Việt Khánh Hòa)
• 2.5. CHUYÊN ĐỀ V: THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ TRONG XÉT XỬ TỘI CƯỚP GIẬT TÀI SẢN (Đào Phương Thanh)
• 2.6. CHUYÊN ĐỀ VI: THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ TRONG XÉT XỬ TỘI CÔNG NHIÊN CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN (TS. Nguyễn Mai Bộ)
• 2.7. CHUYÊN ĐỀ VII: THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ TRONG XÉT XỬ TỘI TRỘM CẮP TÀI SẢN (Phạm Tài Tuệ)
• 2.8. CHUYÊN ĐỀ VIII: THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ TRONG XÉT XỬ TỘI LỪA ĐẢO CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN (TS. Lê Đăng Doanh)
• 2.9. CHUYÊN ĐỀ IX: THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT HÌNH SỰ TRONG XÉT XỬ TỘI LẠM DỤNG TÍN NHIỆM CHIẾM ĐOẠT TÀI SẢN (Ths. Vũ Hải Anh)
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Khái quát về áp dụng pháp luật hình sự trong xét xử tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt

Áp dụng pháp luật hình sự trong xét xử các tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt là hoạt động quan trọng nhằm chuyển tải các quy định pháp luật vào thực tiễn. Các tội này được quy định cụ thể từ Điều 133 đến Điều 140 Bộ luật hình sự năm 1999. Việc áp dụng pháp luật hình sự không chỉ đảm bảo tính khoa học của pháp luật mà còn góp phần phòng ngừa và chống tội phạm hiệu quả. Các quy định này được hướng dẫn bởi các nghị quyết và thông tư liên tịch, nhưng vẫn còn nhiều vướng mắc trong thực tiễn xét xử.

1.1. Quy định pháp luật hình sự về tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt

Các tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt được quy định chi tiết trong Bộ luật hình sự Việt Nam, bao gồm các tội như cướp tài sản, trộm cắp tài sản, lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Các quy định này được hướng dẫn bởi Nghị quyết số 01/2001/NQ-HĐTP và Thông tư liên tịch số 02/2001/TTLT. Tuy nhiên, việc áp dụng các quy định này vào thực tiễn xét xử vẫn gặp nhiều khó khăn do tính chất phức tạp của các vụ án.

1.2. Thực tiễn xét xử các tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt

Theo số liệu thống kê từ Tòa án nhân dân tối cao, số vụ án về các tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt chiếm tỷ lệ cao trong tổng số vụ án hình sự. Năm 2011, có 3191 vụ án với 4610 bị cáo, năm 2012 là 3259 vụ với 4712 bị cáo, và năm 2013 là 3183 vụ với 4542 bị cáo. Việc xét xử các tội này đòi hỏi sự chính xác trong định tội danh và quyết định hình phạt, đảm bảo công bằng và hiệu quả trong việc áp dụng pháp luật.

II. Những vấn đề chung trong áp dụng pháp luật hình sự

Áp dụng pháp luật hình sự trong xét xử các tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về các quy định pháp luật và thực tiễn xét xử. Các vấn đề chung bao gồm việc định tội danh, quyết định hình phạt, và xử lý các vướng mắc pháp lý. Việc áp dụng pháp luật hình sự cần đảm bảo tính thống nhất và công bằng, đồng thời phải phù hợp với tình hình thực tế của xã hội.

2.1. Định tội danh trong xét xử tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt

Việc định tội danh đối với các tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt đòi hỏi sự phân tích kỹ lưỡng các yếu tố cấu thành tội phạm. Các tội này thường có tính chất phức tạp, đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về pháp luật và thực tiễn xét xử. Việc định tội danh sai có thể dẫn đến việc xử lý không công bằng, ảnh hưởng đến quyền lợi của các bên liên quan.

2.2. Quyết định hình phạt trong xét xử tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt

Quyết định hình phạt đối với các tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt cần đảm bảo tính công bằng và phù hợp với mức độ nghiêm trọng của tội phạm. Các hình phạt được quy định trong Bộ luật hình sự bao gồm cả hình phạt tù và hình phạt tiền. Việc quyết định hình phạt cần dựa trên các yếu tố như mức độ thiệt hại, động cơ phạm tội, và hoàn cảnh của người phạm tội.

III. Kiến nghị và giải pháp hoàn thiện pháp luật hình sự

Để nâng cao hiệu quả áp dụng pháp luật hình sự trong xét xử các tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt, cần có những kiến nghị và giải pháp cụ thể. Các giải pháp này bao gồm việc hoàn thiện các quy định pháp luật, nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ xét xử, và tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho các cán bộ làm công tác xét xử.

3.1. Hoàn thiện quy định pháp luật hình sự

Cần hoàn thiện các quy định pháp luật về các tội xâm phạm sở hữu chiếm đoạt để đảm bảo tính rõ ràng, minh bạch và phù hợp với thực tiễn. Việc sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật cần dựa trên kết quả nghiên cứu thực tiễn và ý kiến đóng góp của các chuyên gia pháp lý.

3.2. Nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ xét xử

Đội ngũ cán bộ xét xử cần được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức pháp luật và kỹ năng xét xử để đảm bảo việc áp dụng pháp luật một cách chính xác và công bằng. Các chương trình đào tạo cần tập trung vào việc nâng cao hiểu biết về các quy định pháp luật và kỹ năng phân tích, xử lý các vụ án phức tạp.