Nâng Cao Chất Lượng Cho Vay Tiêu Dùng Tại Ngân Hàng Nông Nghiệp Và Phát Triển Nông Thôn Việt Nam

Theo Thông tư số 39/2016/TT-NHNN, cho vay tiêu dùng là khoản vay mà tổ chức tín dụng cho vay đối với khách hàng là cá nhân để thanh toán các chi phí cho mục đích tiêu dùng, sinh hoạt. Đặc điểm của cho vay tiêu dùng là đối tượng khách hàng chủ yếu là cá nhân, hộ gia đình, mục đích vay phục vụ nhu cầu tiêu dùng cá nhân và quy mô các khoản vay nhỏ (trừ vay mua bất động sản). Do đó, chi phí tổ chức cho vay thường cao hơn, dẫn đến lãi suất cho vay cao hơn so với các hình thức cho vay khác. Ngân hàng sẽ dựa vào tài sản thế chấp hoặc tài sản hình thành từ vốn vay để thu hồi nợ khi khách hàng mất khả năng trả nợ.

Cho vay tiêu dùng đóng vai trò quan trọng trong việc gia tăng sức mua của người tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất và tăng trưởng kinh tế. Nó cho phép người dân tiếp cận các hàng hóa, dịch vụ cần thiết, giải quyết các nhu cầu tài chính cấp bách như chi phí y tế, học phí. Đồng thời, cho vay tiêu dùng giúp đa dạng hóa sản phẩm tài chính, tăng cường khả năng tài chính cho các ngân hàng và tổ chức tín dụng, tạo công ăn việc làm trong lĩnh vực tài chính và các ngành liên quan. Các khoản vay có thể được sử dụng để tài trợ cho các dự án xanh, như mua sắm thiết bị tiết kiệm năng lượng, xe hơi điện, hay cải thiện hạ tầng cơ sở bền vững.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến nợ xấu cho vay tiêu dùng Agribank, bao gồm: (1) Khả năng thẩm định tín dụng của cán bộ chưa tốt, dẫn đến việc đánh giá sai khả năng trả nợ của khách hàng; (2) Quy trình quản lý rủi ro chưa chặt chẽ, không kiểm soát được các khoản vay có nguy cơ phát sinh nợ xấu; (3) Tác động của các yếu tố kinh tế vĩ mô như suy thoái kinh tế, lạm phát, thất nghiệp gia tăng. (4) Rủi ro đạo đức trong cho vay tiêu dùng Agribank; (5) Ứng dụng công nghệ trong cho vay tiêu dùng Agribank.

Nợ xấu cho vay tiêu dùng gây ra nhiều hậu quả tiêu cực đến hoạt động của Agribank, bao gồm: (1) Giảm lợi nhuận do phải trích lập dự phòng rủi ro; (2) Tăng chi phí xử lý nợ xấu; (3) Ảnh hưởng đến uy tín và thương hiệu của ngân hàng; (4) Hạn chế khả năng mở rộng hoạt động kinh doanh; (5) Gia tăng chi phí xử lý nợ, làm giảm hiệu quả hoạt động. Mặc dù trong những năm qua, CVTD đã ghi nhận nhiều thành công nhất định, nhưng thực tế tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh huyện Vụ Bản, Bắc Nam Định cho thấy vẫn còn nhiều vấn đề cần khắc phục.

Quy trình thẩm định tín dụng cần được cải thiện bằng cách: (1) Xây dựng hệ thống chấm điểm tín dụng tự động, dựa trên các tiêu chí khách quan và khoa học; (2) Đào tạo nâng cao năng lực cán bộ thẩm định, giúp họ có khả năng đánh giá chính xác khả năng trả nợ của khách hàng; (3) Tăng cường thu thập thông tin về khách hàng từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm thông tin từ CIC, thông tin từ mạng xã hội và thông tin từ các đối tác kinh doanh. (4) Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong thẩm định và quản lý rủi ro cho vay tiêu dùng tại Agribank.

Để kiểm soát rủi ro hiệu quả, cần: (1) Xây dựng hệ thống cảnh báo sớm các khoản vay có nguy cơ phát sinh nợ xấu; (2) Thực hiện kiểm tra, giám sát thường xuyên tình hình sử dụng vốn vay của khách hàng; (3) Tăng cường công tác thu hồi nợ, xử lý nợ xấu; (4) Đánh giá rủi ro tín dụng tiêu dùng Agribank; (5) Kiểm soát rủi ro cho vay tiêu dùng; (6) Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của khách hàng vay tiêu dùng tại Agribank.

Thủ tục vay vốn cần được đơn giản hóa bằng cách: (1) Giảm bớt các loại giấy tờ, thủ tục rườm rà; (2) Ứng dụng công nghệ thông tin vào quy trình cho vay, giúp khách hàng dễ dàng tiếp cận và sử dụng dịch vụ; (3) Nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng bằng cách tư vấn tận tình, giải đáp thắc mắc kịp thời cho khách hàng. (4) Phát triển sản phẩm cho vay tiêu dùng phù hợp với từng đối tượng khách hàng; (5) Hoàn thiện quy trình cho vay tiêu dùng.

Agribank cần phát triển các sản phẩm cho vay phù hợp với từng đối tượng khách hàng, ví dụ: (1) Cho vay tiêu dùng tín chấp cho cán bộ, công chức, viên chức; (2) Cho vay tiêu dùng thế chấp cho khách hàng có tài sản đảm bảo; (3) Cho vay tiêu dùng trả góp cho khách hàng có nhu cầu mua sắm hàng hóa, dịch vụ giá trị cao. Nhu cầu vay của khách hàng phụ thuộc vào tính cách của từng người cũng như tình hình phát triển của nền kinh tế. Khi nền kinh tế tăng trưởng ổn định và người dân có thu nhập ổn định hiện tại và trong tương lai, nhu cầu tiêu dùng sẽ tăng.

Việc ứng dụng công nghệ vào phát triển sản phẩm cho vay tiêu dùng sẽ giúp Agribank: (1) Tạo ra các sản phẩm cho vay trực tuyến, dễ dàng tiếp cận và sử dụng; (2) Tự động hóa quy trình thẩm định và phê duyệt khoản vay, giảm thời gian chờ đợi cho khách hàng; (3) Cung cấp các công cụ quản lý tài chính cá nhân cho khách hàng, giúp họ quản lý nợ và chi tiêu hiệu quả. (4) Ứng dụng công nghệ trong cho vay tiêu dùng Agribank. Do đó, việc lựa chọn hợp lý thời hạn trả nợ, số tiền phải trả và khoảng thời gian giữa các lần trả nợ sẽ giúp thuyết phục khách hàng chấp nhận khoản vay từ ngân hàng.

Cán bộ tín dụng cần được đào tạo chuyên sâu về: (1) Nghiệp vụ thẩm định tín dụng; (2) Kỹ năng quản lý rủi ro; (3) Kỹ năng tư vấn và chăm sóc khách hàng; (4) Các quy định pháp luật liên quan đến hoạt động cho vay tiêu dùng. Việc thu thập thông tin tài chính của khách hàng rất khó đầy đủ và chính xác hoàn toàn. Do đó, ngân hàng phải bỏ ra chi phí cho công tác thẩm định, xét 7 duyệt cho vay và quản lý hồ sơ do số lượng các khoản vay nhiều nhưng giá trị lại nhỏ.

Để tạo động lực cho cán bộ tín dụng, cần: (1) Xây dựng hệ thống đánh giá hiệu quả làm việc công bằng, minh bạch; (2) Có chính sách khen thưởng, động viên kịp thời; (3) Tạo cơ hội thăng tiến cho cán bộ có năng lực và đóng góp tích cực; (4) Nâng cao năng lực cán bộ tín dụng. Cho vay tiêu dùng là một hình thức cho vay có rủi ro cao và chi phí lớn đối với ngân hàng. Ngoài các yếu tố khách quan như môi trường, kinh tế, văn hóa, cho vay tiêu dùng còn chịu ảnh hưởng từ các yếu tố chủ quan của khách hàng như tình trạng sức khỏe, khả năng trả nợ của cá nhân và hộ gia đình.

Agribank cần xác định rõ tầm nhìn và mục tiêu phát triển cho hoạt động cho vay tiêu dùng trong tương lai, ví dụ: (1) Trở thành ngân hàng hàng đầu về cho vay tiêu dùng tại Việt Nam; (2) Cung cấp các sản phẩm cho vay đa dạng, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng; (3) Đảm bảo chất lượng tín dụng cao, giảm thiểu rủi ro. Bằng việc nâng cao chất lượng CVTD, ngân hàng không chỉ gia tăng hiệu quả hoạt động kinh doanh mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế địa phương. Điều này không chỉ mang lại lợi ích cho ngân hàng mà còn cho toàn xã hội, giúp người dân dễ dàng tiếp cận nguồn vốn, từ đó cải thiện đời sống và thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội trong khu vực.

Để duy trì và phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng bền vững, Agribank cần: (1) Tiếp tục hoàn thiện quy trình và chính sách cho vay; (2) Đầu tư vào công nghệ để nâng cao hiệu quả hoạt động; (3) Phát triển đội ngũ cán bộ tín dụng chuyên nghiệp; (4) Tăng cường hợp tác với các đối tác để mở rộng kênh phân phối. (5) Giám sát cho vay tiêu dùng. Như vậy, cho vay tiêu dùng là một khái niệm phổ biến trong lĩnh vực tài chính, đề cập đến các khoản vay mà các tổ chức tài chính như ngân hàng, 6 công ty tài chính, cung cấp cho cá nhân hoặc hộ gia đình để hỗ trợ mua sắm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng.