I. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài
Nghiên cứu về luận án tiến sĩ luật học liên quan đến pháp luật thương mại điện tử tại Việt Nam là rất cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử đã tạo ra nhiều thách thức và cơ hội cho nền kinh tế. Theo báo cáo của eMarketer, doanh thu từ thương mại điện tử toàn cầu dự kiến sẽ đạt 4.891 tỷ USD vào năm 2021 và 16.388 tỷ USD vào năm 2024. Tại Việt Nam, doanh thu từ thương mại điện tử cũng tăng trưởng mạnh mẽ, từ 5 tỷ USD năm 2016 lên 14,11 tỷ USD năm 2020. Điều này cho thấy tiềm năng phát triển của thương mại điện tử tại Việt Nam là rất lớn. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành vẫn chưa theo kịp với sự phát triển này, dẫn đến nhiều vấn đề pháp lý cần được giải quyết. Việc nghiên cứu và hoàn thiện pháp luật về thương mại điện tử là cần thiết để bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia giao dịch và thúc đẩy sự phát triển bền vững của nền kinh tế số.
II. Thực trạng pháp luật về thương mại điện tử ở Việt Nam
Thực trạng pháp luật về thương mại điện tử tại Việt Nam hiện nay cho thấy nhiều bất cập. Các quy định về giao dịch điện tử, hợp đồng điện tử, và chữ ký điện tử vẫn còn thiếu sót và chưa đồng bộ. Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc áp dụng các quy định này vào thực tiễn. Theo nghiên cứu, pháp luật hiện hành chưa đủ mạnh để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và doanh nghiệp trong môi trường thương mại điện tử. Các vấn đề như an toàn thông tin, bảo mật dữ liệu và quyền sở hữu trí tuệ cũng chưa được quy định rõ ràng. Điều này dẫn đến tình trạng lạm dụng và gian lận trong thương mại điện tử. Cần có những cải cách mạnh mẽ để xây dựng một khung pháp lý hoàn chỉnh, bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia và thúc đẩy sự phát triển của thương mại điện tử tại Việt Nam.
III. Định hướng và giải pháp hoàn thiện pháp luật thương mại điện tử ở Việt Nam
Để hoàn thiện pháp luật về thương mại điện tử tại Việt Nam, cần xác định rõ các định hướng và giải pháp cụ thể. Trước hết, cần xây dựng một khung pháp lý đồng bộ, bao gồm các quy định về giao dịch điện tử, hợp đồng điện tử, và chữ ký điện tử. Các quy định này cần phải phù hợp với thực tiễn và đáp ứng được yêu cầu của nền kinh tế số. Thứ hai, cần tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với thương mại điện tử, đảm bảo an toàn thông tin và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Cuối cùng, cần có sự hợp tác giữa các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và tổ chức xã hội để xây dựng một môi trường thương mại điện tử an toàn và hiệu quả. Việc hoàn thiện pháp luật sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của thương mại điện tử tại Việt Nam, đồng thời bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia.
