Hợp tác ASEAN về Di cư Lao động từ 2007 đến 2020

• Tác giả: Mai Mai
• Người hướng dẫn: Prof. Pham Quang Minh
• Trường học: Vietnam National University University of Social Sciences and Humanities
• Chuyên ngành: International Relations
• Đề tài: ASEAN’s Cooperation on Labor Migration from 2007 to 2020
• Loại tài liệu: Thesis
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hanoi

• STATUTORY DECLARATION
• ACKNOWLEDGEMENTS
• 1. CHAPTER 1: CONCEPTUAL AND PRACTICAL BACKGROUND
• 1.1. Conceptual framework
• 1.1.1. Labor migration concept
• 1.1.2. Conceptual framework of cooperation on labor migration
• 1.2. Practical background
• 1.2.1. Overview of labor migration in ASEAN region
• 1.2.2. ASEAN’s cooperation on labor migration before 2007 and Incentives for cooperation from 2007 to 2020
• 1.3. CHAPTER SUMMARY
• 2. CHAPTER 2: REALITY OF ASEAN’S COOPERATION ON LABOR MIGRATION
• 2.1. Actual situation of the cooperation from 2007 to 2020
• 2.2. Practical actions
• 2.2.1. The Philippines
• 2.2.2. Vietnam
• 2.3. CHAPTER SUMMARY
• 3. CHAPTER 3: ASSESSMENT AND FUTURE OF ASEAN’S COOPERATION ON LABOR MIGRATION
• 3.1. Achievements and Limitations
• 3.2. Challenges and Opportunities
• 3.3. Prospects and Recommendations
• 3.4. CHAPTER SUMMARY
• CONCLUSION
• REFERENCES

I. Tổng Quan Hợp Tác ASEAN về Di Cư Lao Động 2007 2020

Di cư lao động đóng vai trò quan trọng trong quan hệ quốc tế, đặc biệt tại Đông Nam Á. Vấn đề người Rohingya tị nạn từ Myanmar sang các nước ASEAN đã đặt ra nhiều thách thức. ASEAN cần giải quyết các vấn đề về quyền của người lao động và phòng chống buôn người. Số lượng người di cư lao động trong ASEAN đã tăng vọt lên 7 triệu người, bao gồm cả lao động bất hợp pháp. Hội nghị thượng đỉnh ASEAN năm 2003 tại Bali đã đặt ra ba trụ cột chính: Cộng đồng Chính trị - An ninh, Cộng đồng Kinh tế và Cộng đồng Văn hóa - Xã hội. Điều này dẫn đến việc công nhận đóng góp của người lao động di cư đối với xã hội và kinh tế của cả nước sở tại và nước gửi lao động. Tuyên bố ASEAN về Bảo vệ và Thúc đẩy Quyền của Người Lao động Di cư năm 2007 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, vì trước đó vấn đề di cư lao động chưa được ASEAN chú trọng.

1.1. Bối Cảnh Di Cư Lao Động trong Khu Vực ASEAN

Di cư lao động trong ASEAN không chỉ đơn thuần là mở rộng thương mại tự do và đầu tư, mà còn là phát triển trao đổi dịch vụ. Hiệp định Bali Concord II năm 2003 yêu cầu hoàn thành các Thỏa thuận công nhận lẫn nhau (MRAs) cho các kỹ năng trong các dịch vụ chuyên môn chính vào năm 2008 để tạo điều kiện cho dòng chảy tự do của các chuyên gia và lao động có tay nghề cao trong ASEAN. Cách tiếp cận theo ngành đã được quyết định để thúc đẩy các thỏa thuận công nhận chung cho các dịch vụ chuyên nghiệp được xác định trong ASEAN. Trên cơ sở thỏa thuận này, các MRA và Thỏa thuận khung đã được ký kết, nhưng trước năm 2007, chỉ có hai MRA được ký kết, đó là MRA về Dịch vụ Kỹ thuật (2005) và MRA về Dịch vụ Điều dưỡng (2006).

1.2. Tuyên Bố ASEAN 2007 và Ý Nghĩa

Tuyên bố ASEAN về Bảo vệ và Thúc đẩy Quyền của Người Lao động Di cư năm 2007 thể hiện sự quan tâm chung đến bảo trợ xã hội, sự chú ý lớn của ASEAN trong việc hình thành sự kết nối và hợp tác chặt chẽ hơn giữa các quốc gia ASEAN về di cư lao động. Nó cũng thể hiện một vai trò mạnh mẽ hơn của hiệp hội mười thành viên này trong khu vực. Sau hơn mười năm, một số hành động đã được thực hiện, tiến bộ đã được thể hiện, tuy nhiên, rất nhiều hạn chế đã được thể hiện và có nhiều thách thức mà các quốc gia thành viên phải đối mặt, đặc biệt là khi đánh giá giữa kỳ về việc thực hiện Kế hoạch tổng thể về xây dựng Cộng đồng ASEAN vào năm 2025 đang đến gần và dòng người từ nước này sang nước khác vẫn là một vấn đề đáng lo ngại.

II. Các Vấn Đề Thách Thức Di Cư Lao Động tại ASEAN 2007 2020

Hợp tác ASEAN về di cư lao động đối mặt với nhiều thách thức. Một trong số đó là chất lượng nguồn nhân lực. Theo xếp hạng của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam đứng thứ 11 trong số 12 quốc gia châu Á về chất lượng nguồn nhân lực. Điều này đặt ra một thách thức lớn đối với Việt Nam, đặc biệt khi nước này đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN vào năm 2020. Một vấn đề khác là các hoạt động mờ ám liên quan đến việc đưa lao động Việt Nam nói riêng và lao động ASEAN nói chung ra nước ngoài làm việc thông qua các nhà môi giới bất hợp pháp, đặc biệt là ở khu vực nông thôn.

2.1. Chất Lượng Nguồn Nhân Lực và Tác Động đến Di Cư

Một cuộc điều tra của Bộ Kế hoạch & Đầu tư cho thấy ở Việt Nam, có tới 55,63% chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ có trình độ học vấn trung cấp trở xuống, trong đó 43,3% chủ doanh nghiệp chỉ học hết tiểu học và trung học [Tổ chức Di cư Quốc tế, 2017]. Trong khi nguồn nhân lực được coi là một yếu tố quan trọng trong sự phát triển bền vững của bất kỳ doanh nghiệp nào, có tới 75% lực lượng lao động trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa tham gia đào tạo kỹ thuật và chuyên môn.

2.2. Môi Giới Bất Hợp Pháp và Rủi Ro cho Người Lao Động

Tình trạng các hoạt động mờ ám đối với lao động Việt Nam nói riêng và lao động ASEAN nói chung để có được công việc ở nước ngoài do các nhà môi giới bất hợp pháp thực hiện, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, là phổ biến. Đảm nhận chức chủ tịch ASEAN vào năm 2020, câu hỏi về việc Việt Nam có thể tận dụng cơ hội này để học hỏi từ các đối tác của mình để thể hiện vai trò của mình trong việc hướng dẫn chín người hàng xóm khác của mình trong việc đối phó với các vấn đề di cư lao động hiện có không chỉ của Việt Nam mà cả ASEAN ngày càng được quan tâm.

III. Hành Động Thực Tế trong Hợp Tác Di Cư Lao Động ASEAN 2007 2020

Sau Tuyên bố năm 2007, ASEAN đã thực hiện nhiều hành động cụ thể để thúc đẩy hợp tác về di cư lao động. Các hành động này bao gồm việc xây dựng các chính sách, chương trình và dự án nhằm bảo vệ quyền của người lao động di cư, tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ hỗ trợ và giảm thiểu rủi ro bị bóc lột và buôn bán. ASEAN cũng đã tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế và khu vực khác để giải quyết các vấn đề liên quan đến di cư lao động.

3.1. Chính Sách và Chương Trình Bảo Vệ Quyền Lao Động

ASEAN đã tập trung vào việc xây dựng các chính sách và chương trình nhằm đảm bảo quyền lợi của người lao động di cư, bao gồm quyền được trả lương công bằng, quyền được làm việc trong môi trường an toàn và lành mạnh, và quyền được tiếp cận các dịch vụ y tế và giáo dục. Các chương trình đào tạo và nâng cao năng lực cũng được triển khai để giúp người lao động di cư trang bị các kỹ năng cần thiết để tìm kiếm và duy trì việc làm.

3.2. Hợp Tác Quốc Tế và Khu Vực về Di Cư Lao Động

ASEAN đã tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế như Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) và Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM) để chia sẻ kinh nghiệm và thực hiện các dự án chung nhằm giải quyết các vấn đề liên quan đến di cư lao động. Hợp tác khu vực cũng được thúc đẩy thông qua các diễn đàn và hội nghị, nơi các quốc gia thành viên ASEAN có thể thảo luận và phối hợp các chính sách và hành động.

IV. Đánh Giá Thành Tựu và Hạn Chế Hợp Tác Di Cư Lao Động ASEAN

Hợp tác ASEAN về di cư lao động đã đạt được những thành tựu đáng kể trong giai đoạn 2007-2020. Tuyên bố năm 2007 đã tạo ra một khuôn khổ pháp lý và chính sách quan trọng để bảo vệ quyền của người lao động di cư. Các chương trình và dự án đã được triển khai đã giúp cải thiện điều kiện làm việc và cuộc sống của người lao động di cư. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế cần được giải quyết, bao gồm việc thực thi các chính sách chưa hiệu quả, sự thiếu hụt các dịch vụ hỗ trợ và sự tồn tại của các hình thức bóc lột và buôn bán.

4.1. Thành Tựu Nổi Bật trong Bảo Vệ Quyền Lao Động

Sự ra đời của Tuyên bố ASEAN năm 2007 về bảo vệ quyền của lao động di cư đánh dấu một bước tiến lớn. Các MRA (Thỏa thuận công nhận lẫn nhau) đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự di chuyển của lao động có kỹ năng trong khu vực. Nhận thức về quyền của người lao động di cư đã tăng lên nhờ các chương trình tuyên truyền và giáo dục.

4.2. Hạn Chế và Thách Thức Cần Giải Quyết

Việc thực thi các chính sách bảo vệ quyền của người lao động di cư còn nhiều bất cập. Vẫn còn tình trạng lao động di cư bị bóc lột, lạm dụng và buôn bán. Khả năng tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ của người lao động di cư còn hạn chế, đặc biệt là đối với lao động bất hợp pháp.

V. Triển Vọng Khuyến Nghị Hợp Tác Di Cư Lao Động ASEAN Tương Lai

Hợp tác ASEAN về di cư lao động có nhiều triển vọng trong tương lai. Với sự phát triển kinh tế và hội nhập khu vực ngày càng sâu rộng, nhu cầu về lao động di cư sẽ tiếp tục tăng. ASEAN cần tiếp tục tăng cường hợp tác để giải quyết các thách thức hiện tại và khai thác các cơ hội mới. Các khuyến nghị bao gồm việc tăng cường thực thi các chính sách, mở rộng phạm vi các dịch vụ hỗ trợ và thúc đẩy đối thoại xã hội.

5.1. Cơ Hội và Thách Thức trong Bối Cảnh Mới

Sự hội nhập kinh tế sâu rộng của ASEAN tạo ra nhiều cơ hội việc làm mới cho lao động di cư. Tuy nhiên, cũng có những thách thức như sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường lao động và sự xuất hiện của các hình thức lao động phi chính thức.

5.2. Đề Xuất Giải Pháp và Chính Sách Cải Thiện

Cần tăng cường phối hợp giữa các quốc gia thành viên ASEAN trong việc quản lý di cư lao động. Cần có các chính sách hỗ trợ lao động di cư hội nhập vào xã hội và kinh tế của nước sở tại. Cần tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế và các bên liên quan khác để giải quyết các vấn đề liên quan đến di cư lao động.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập khu vực, di cư lao động đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của các quốc gia. Tại khu vực ASEAN, số lượng lao động di cư nội khối đã tăng mạnh trong hai thập kỷ qua, đạt khoảng 7 triệu người, bao gồm cả lao động không có giấy tờ hợp pháp. Từ năm 2007 đến 2020, ASEAN đã có nhiều nỗ lực hợp tác nhằm bảo vệ quyền lợi và nâng cao điều kiện làm việc cho người lao động di cư, đặc biệt sau khi thông qua Tuyên bố về Bảo vệ và Thúc đẩy Quyền của Người Lao động Di cư năm 2007. Nghiên cứu này tập trung phân tích thực trạng hợp tác của ASEAN về di cư lao động trong giai đoạn 2007-2020, với mục tiêu đánh giá các chính sách, hành động thực tiễn, cũng như đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hợp tác trong tương lai. Phạm vi nghiên cứu bao gồm toàn bộ các quốc gia thành viên ASEAN, trong đó có ba quốc gia điển hình là Singapore (quốc gia tiếp nhận lao động), Philippines (quốc gia xuất khẩu lao động) và Việt Nam (quốc gia chủ nhà năm 2020). Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp cái nhìn tổng thể về hợp tác lao động di cư trong ASEAN, góp phần hỗ trợ hoạch định chính sách và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong khu vực.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về di cư lao động và hợp tác quốc tế trong quan hệ quốc tế. Khái niệm di cư được hiểu là quá trình di chuyển của con người từ một khu vực địa lý này sang khu vực khác nhằm mục đích sinh sống và làm việc, có thể mang tính tạm thời hoặc lâu dài. Di cư lao động là một loại hình di cư quốc tế, trong đó người lao động di chuyển sang quốc gia khác để tìm kiếm việc làm. Các loại hình di cư lao động được phân loại gồm: di cư theo động lực khuyến khích (incentive migration), di cư theo nhu cầu (demand migration), di cư định cư (residential migration) và di cư đi lại (commuting migration). Hợp tác quốc tế về di cư lao động được xem là sự phối hợp giữa các quốc gia nhằm đạt được mục tiêu chung về bảo vệ quyền lợi người lao động, quản lý di cư hợp pháp và ngăn chặn di cư bất hợp pháp. ASEAN được xem là một tổ chức hợp tác khu vực đa phương, với đặc điểm hợp tác đa chiều, dựa trên nguyên tắc tôn trọng chủ quyền và không can thiệp nội bộ, nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và ổn định khu vực.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích chính sách để hiểu rõ các chính sách của ASEAN về di cư lao động, đồng thời đánh giá tác động và hiệu quả thực thi. Phương pháp nghiên cứu bao gồm:

• Nguồn dữ liệu: Thu thập dữ liệu từ các văn bản chính sách ASEAN, báo cáo của các tổ chức quốc tế như ILO, IOM, UN Women, số liệu thống kê di cư lao động trong khu vực ASEAN, cùng các nghiên cứu học thuật liên quan.

• Phương pháp phân tích: Kết hợp phân tích định tính (phân tích nội dung các văn bản, lý thuyết) và phân tích định lượng (thống kê số liệu di cư lao động, tỷ lệ lao động nữ, mức độ thực thi các thỏa thuận).

• Cỡ mẫu và chọn mẫu: Nghiên cứu tập trung vào toàn bộ 10 quốc gia thành viên ASEAN, với ba quốc gia điển hình (Singapore, Philippines, Việt Nam) được chọn làm nghiên cứu trường hợp để phân tích sâu hơn về chính sách và thực tiễn.

• Timeline nghiên cứu: Phạm vi thời gian từ năm 2007 (khi ASEAN ban hành Tuyên bố về quyền người lao động di cư) đến năm 2020 (năm Việt Nam giữ chức Chủ tịch ASEAN và đánh giá giữa kỳ Kế hoạch xây dựng Cộng đồng ASEAN đến 2025).

Ngoài ra, nghiên cứu còn sử dụng phương pháp mô tả lịch sử để trình bày các mốc quan trọng trong hợp tác lao động di cư của ASEAN, đồng thời áp dụng lý thuyết grounded theory để giải thích các hiện tượng và xu hướng trong hợp tác này.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng số lượng lao động di cư trong ASEAN: Từ năm 2000 đến 2020, số lao động di cư nội khối ASEAN tăng từ khoảng 3 triệu lên khoảng 7 triệu người, trong đó lao động nữ chiếm tỷ lệ cao, khoảng 36-40%. Ví dụ, tại Philippines, lao động nữ chiếm hơn 50% tổng số lao động di cư, chủ yếu làm việc trong các ngành dịch vụ và giúp việc gia đình.

2. Chính sách và khung pháp lý được hoàn thiện: ASEAN đã ban hành nhiều văn bản quan trọng như Tuyên bố năm 2007 về Bảo vệ và Thúc đẩy Quyền của Người Lao động Di cư, ASEAN Consensus năm 2018, cùng các Thỏa thuận công nhận lẫn nhau (MRAs) trong các ngành nghề như kỹ sư, y tế, kế toán, du lịch. Tính đến năm 2014, ASEAN đã ký 8 MRAs nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho lao động có kỹ năng di chuyển trong khu vực.

3. Thực thi và hợp tác còn nhiều hạn chế: Mặc dù có nhiều chính sách, việc thực thi còn chưa đồng đều giữa các quốc gia. Ví dụ, Singapore và Malaysia là các nước tiếp nhận lao động lớn nhưng vẫn tồn tại nhiều lao động không đăng ký hợp pháp, ước tính khoảng 2 triệu lao động không chính thức tại Malaysia và Thái Lan. Việt Nam, với hơn 500.000 lao động di cư đăng ký, vẫn còn nhiều lao động chưa được quản lý chặt chẽ, đặc biệt là lao động di cư không chính thức tại Campuchia.

4. Thách thức về bảo vệ quyền lợi lao động di cư: Lao động di cư, đặc biệt là lao động nữ và lao động trong các ngành nghề không chính thức như giúp việc gia đình, dễ bị bóc lột, quấy rối và thiếu tiếp cận dịch vụ xã hội. Tỷ lệ lao động nữ di cư trong ASEAN chiếm gần 50%, trong đó nhiều người làm việc trong các ngành dễ bị tổn thương. Các chương trình đào tạo, bảo vệ và hỗ trợ còn hạn chế, dẫn đến tình trạng vi phạm quyền lợi lao động vẫn phổ biến.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những hạn chế trên xuất phát từ sự đa dạng về trình độ phát triển kinh tế, hệ thống pháp luật và năng lực quản lý giữa các quốc gia thành viên ASEAN. Mặc dù ASEAN đã xây dựng khung pháp lý và các thỏa thuận đa phương, nhưng việc thực thi phụ thuộc vào ý chí chính trị và nguồn lực của từng quốc gia. So sánh với Liên minh châu Âu (EU), nơi có cơ chế quản lý di cư lao động chặt chẽ và đồng bộ hơn, ASEAN vẫn còn nhiều rào cản về chính sách và thực tiễn. Tuy nhiên, ASEAN có đặc thù riêng về nguyên tắc tôn trọng chủ quyền và không can thiệp, điều này vừa là điểm mạnh trong duy trì đoàn kết, vừa là thách thức trong việc xây dựng các chính sách chung bắt buộc.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện sự tăng trưởng số lượng lao động di cư theo năm, bảng so sánh tỷ lệ lao động nữ di cư giữa các quốc gia, và biểu đồ thể hiện mức độ thực thi các MRAs trong các ngành nghề khác nhau. Các kết quả này cho thấy hợp tác ASEAN đã tạo ra bước tiến quan trọng nhưng cần tiếp tục cải thiện để bảo vệ tốt hơn quyền lợi người lao động di cư và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khu vực.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường cơ chế thực thi và giám sát chung: ASEAN cần thiết lập một cơ chế giám sát đa phương hiệu quả hơn, với sự tham gia của các cơ quan chuyên trách và tổ chức xã hội dân sự, nhằm đảm bảo các quốc gia thành viên thực hiện nghiêm túc các cam kết về bảo vệ quyền lợi lao động di cư. Mục tiêu là giảm tỷ lệ lao động không đăng ký xuống dưới 10% trong vòng 5 năm.

2. Phát triển chương trình đào tạo và nâng cao kỹ năng cho lao động di cư: Tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng nghề, kiến thức pháp luật và ngoại ngữ (đặc biệt là tiếng Anh) cho lao động di cư, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng thích ứng tại thị trường lao động ASEAN. Mục tiêu tăng tỷ lệ lao động có chứng chỉ nghề lên 60% trong 3 năm tới.

3. Mở rộng và hoàn thiện hệ thống bảo hiểm xã hội và dịch vụ hỗ trợ: Xây dựng các chính sách bảo hiểm xã hội di động, cho phép lao động di cư được tiếp cận các dịch vụ y tế, an sinh xã hội và hỗ trợ pháp lý xuyên biên giới. Thời gian thực hiện dự kiến trong 5 năm, phối hợp giữa các Bộ Lao động và các tổ chức quốc tế.

4. Tăng cường hợp tác phòng chống lao động bất hợp pháp và buôn người: ASEAN cần phối hợp chặt chẽ hơn trong việc chia sẻ thông tin, kiểm soát biên giới và xử lý các vụ việc liên quan đến lao động bất hợp pháp và buôn người, đặc biệt tập trung vào bảo vệ lao động nữ và trẻ em. Mục tiêu giảm 30% các vụ vi phạm trong vòng 4 năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Các nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý lao động: Nghiên cứu cung cấp cái nhìn toàn diện về chính sách và thực tiễn hợp tác lao động di cư trong ASEAN, giúp xây dựng và điều chỉnh các chính sách phù hợp với xu hướng phát triển khu vực.

2. Các tổ chức quốc tế và phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực lao động và di cư: Luận văn cung cấp dữ liệu và phân tích sâu sắc, hỗ trợ các tổ chức trong việc thiết kế chương trình hỗ trợ, bảo vệ quyền lợi người lao động di cư.

3. Các nhà nghiên cứu và học giả trong lĩnh vực quan hệ quốc tế, phát triển kinh tế và xã hội: Đây là tài liệu tham khảo quý giá về hợp tác khu vực, di cư lao động và các vấn đề liên quan đến phát triển nguồn nhân lực trong ASEAN.

4. Doanh nghiệp và nhà tuyển dụng trong khu vực ASEAN: Hiểu rõ về các chính sách và xu hướng di cư lao động giúp doanh nghiệp hoạch định chiến lược tuyển dụng, đào tạo và phát triển nguồn nhân lực hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp

1. ASEAN đã đạt được những tiến bộ gì trong hợp tác về di cư lao động từ 2007 đến 2020?
   ASEAN đã ban hành Tuyên bố về quyền người lao động di cư (2007), xây dựng ASEAN Consensus (2018), ký kết 8 Thỏa thuận công nhận lẫn nhau (MRAs) trong các ngành nghề chuyên môn, đồng thời tổ chức Diễn đàn Lao động Di cư ASEAN hàng năm để trao đổi và thúc đẩy thực thi chính sách.

2. Tỷ lệ lao động nữ trong di cư lao động ASEAN là bao nhiêu?
   Lao động nữ chiếm khoảng 36-40% tổng số lao động di cư trong khu vực, với tỷ lệ cao hơn ở các ngành nghề như giúp việc gia đình, dịch vụ và sản xuất.

3. Những thách thức lớn nhất trong hợp tác di cư lao động ASEAN là gì?
   Bao gồm sự khác biệt về chính sách và năng lực quản lý giữa các quốc gia, tỷ lệ lao động không đăng ký cao, tình trạng bóc lột và thiếu bảo vệ quyền lợi lao động, đặc biệt là lao động nữ và lao động trong khu vực phi chính thức.

4. Các quốc gia nào là nước xuất khẩu và tiếp nhận lao động chính trong ASEAN?
   Philippines và Indonesia là các quốc gia xuất khẩu lao động lớn, trong khi Singapore, Malaysia, Thái Lan và Brunei là các quốc gia tiếp nhận lao động chính.

5. ASEAN có kế hoạch gì để cải thiện bảo vệ quyền lợi lao động di cư trong tương lai?
   ASEAN dự kiến tăng cường cơ chế giám sát, phát triển chương trình đào tạo kỹ năng, mở rộng hệ thống bảo hiểm xã hội di động và tăng cường hợp tác phòng chống lao động bất hợp pháp và buôn người.

Kết luận

• ASEAN đã có những bước tiến quan trọng trong hợp tác về di cư lao động từ 2007 đến 2020, đặc biệt qua các văn bản pháp lý và thỏa thuận đa phương.
• Số lượng lao động di cư trong khu vực tăng nhanh, với tỷ lệ lao động nữ chiếm gần một nửa, đặt ra nhiều thách thức về bảo vệ quyền lợi và quản lý.
• Việc thực thi các chính sách còn chưa đồng đều, cần tăng cường cơ chế giám sát và phối hợp giữa các quốc gia thành viên.
• Các giải pháp đề xuất tập trung vào nâng cao kỹ năng lao động, mở rộng bảo hiểm xã hội, và phòng chống lao động bất hợp pháp.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để các bên liên quan tiếp tục phát triển hợp tác lao động di cư trong ASEAN, hướng tới một cộng đồng bền vững và nhân văn hơn.

Hành động tiếp theo: Các nhà hoạch định chính sách và tổ chức liên quan nên áp dụng các khuyến nghị nghiên cứu để nâng cao hiệu quả hợp tác lao động di cư, đồng thời tiếp tục theo dõi, đánh giá và cập nhật chính sách phù hợp với thực tiễn phát triển khu vực.