I. Tổng Quan Về Thực Trạng Tiêm Thuốc của Điều Dưỡng Hiện Nay
Nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao, đặt vai trò của điều dưỡng lên hàng đầu trong quá trình điều trị. Việc áp dụng đúng quy trình kỹ thuật điều dưỡng góp phần nâng cao chất lượng điều trị. Điều dưỡng trực tiếp giao tiếp, hỗ trợ người bệnh, truyền đạt thông tin đến bác sĩ và thực hiện y lệnh. Thực hiện đúng các quy trình kỹ thuật chăm sóc giúp giảm thiểu sai sót. Tuy nhiên, hạn chế về kỹ năng, ý thức, kinh nghiệm, áp lực công việc và thiếu nhân lực có thể dẫn đến sai sót, ảnh hưởng đến người bệnh. Cần có nghiên cứu sâu hơn về thực hành tiêm thuốc điều dưỡng để nâng cao an toàn người bệnh. Theo [16], việc áp dụng quy trình kỹ thuật trong chăm sóc góp phần nâng cao chất lượng điều trị, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân.
1.1. Vai trò của Điều Dưỡng trong Quy Trình Chăm Sóc Bệnh Nhân
Trong quá trình chăm sóc người bệnh, điều dưỡng viên là người trực tiếp giao tiếp, hỗ trợ người bệnh trong việc điều trị, sinh hoạt, tạo nên cảm xúc tích cực, hướng dẫn và giáo dục sức khỏe cho người bệnh. Điều dưỡng cũng là người truyền đạt các thông tin từ người bệnh đến bác sĩ, phụ giúp bác sĩ thực hiện những y lệnh, ghi chép vào hồ sơ bệnh án. Vai trò này hết sức quan trọng, đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng giữa các khâu trong quá trình điều trị.
1.2. Tầm Quan Trọng Của Việc Thực Hiện Đúng Quy Trình Tiêm Thuốc
Điều dưỡng thực hiện đúng các qui trình kỹ thuật chăm sóc sẽ hạn chế thấp nhất những sai sót trong tiêm thuốc có thể xảy ra. Qui trình kỹ thuật điều dưỡng là một kỹ năng thực hành đặc biệt bao gồm nhiều bước cơ bản có trình tự, có nguyên tắc khoa học. Mục tiêu của mỗi qui trình đặt ra phải hiệu quả và an toàn đến mức tối đa cho người bệnh. Việc tuân thủ chuẩn tiêm thuốc điều dưỡng có ý nghĩa sống còn, đặc biệt trong các tình huống cấp cứu.
II. Phân Tích Vấn Đề Sai Sót Tiêm Thuốc Tại Bệnh Viện Huyện
Tại Bệnh viện Đa khoa Huyện Cao Lãnh, một bệnh viện công lập hạng III, với 152 nhân viên và 52 điều dưỡng trực tiếp chăm sóc người bệnh, việc chăm sóc tuân thủ Thông tư 07/2011/TT-BYT, lấy người bệnh làm trung tâm. Tuy nhiên, bệnh viện đối mặt với nhiều thách thức: trình độ chuyên môn của điều dưỡng chủ yếu là trung học, thiếu lực lượng điều dưỡng trình độ cao, áp lực công việc lớn và thực hiện nhiều kỹ thuật chăm sóc hàng ngày, trong đó có tiêm thuốc. Tiêm thuốc là một công việc thường xuyên, tốn nhiều thời gian và có vai trò quan trọng trong chẩn đoán, điều trị và phòng bệnh. [3] nêu rõ bệnh viện có 52 điều dưỡng trực tiếp chăm sóc người bệnh.
2.1. Thách Thức Trong Công Tác Chăm Sóc tại Bệnh Viện Huyện
Trong công tác chăm sóc hàng ngày ở bệnh viện vẫn còn gặp nhiều khó khăn: trình độ chuyên môn của điều dưỡng phần lớn điều dưỡng có trình độ trung học. Chưa có đủ lực lượng điều dưỡng đại học, sau đại học để chỉ đạo trong chăm sóc người bệnh. Bệnh viện đã triển khai công tác chăm sóc người bệnh toàn diện theo mô hình chăm sóc đội, nhóm và làm ca tại tất cả các khoa lâm sàng. Hàng ngày người điều dưỡng phải thực hiện nhiều kỹ thuật chăm sóc cho người bệnh, trong đó có qui trình kỹ thuật tiêm thuốc.
2.2. Sự Cần Thiết Đánh Giá Kỹ Năng Tiêm Thuốc của Điều Dưỡng
Hiện tại bệnh viện chưa có số liệu cụ thể để đánh giá điều dưỡng thực hiện tiêm thuốc đạt ở mức độ nào? Những thiếu sót gì thường xãy ra? Để tìm hiểu vấn đề này chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Thực trạng kiến thức tiêm thuốc điều dưỡng, thực hành tiêm thuốc điều dưỡng về quy trình tiêm thuốc điều dưỡng cho người bệnh tại bệnh viện đa khoa huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp năm 2014.
III. Phương Pháp Nghiên Cứu Đánh Giá Kiến Thức và Thực Hành Tiêm
Nghiên cứu sử dụng phương pháp mô tả cắt ngang, kết hợp định lượng và định tính, được thực hiện tại Bệnh viện Đa khoa huyện Cao Lãnh từ 05/2014 đến 8/2014. Đối tượng nghiên cứu là 52 điều dưỡng tại 5 khoa lâm sàng, kết hợp phỏng vấn sâu 6 cán bộ quản lý điều dưỡng và 2 cuộc thảo luận nhóm điều dưỡng viên thực hiện tiêm thuốc tại bệnh viện. Mục tiêu là mô tả thực trạng kiến thức, thực hành tiêm thuốc điều dưỡng và tìm hiểu các yếu tố liên quan đến việc thực hiện quy trình kỹ thuật tiêm thuốc. Từ đó, đề xuất giải pháp nâng cao kiến thức và kỹ năng thực hành cho điều dưỡng. Nghiên cứu hướng đến nâng cao chất lượng tiêm thuốc.
3.1. Thiết Kế Nghiên Cứu và Phương Pháp Thu Thập Dữ Liệu
Nghiên cứu đã sử dụng phương pháp mô tả cắt ngang, kết hợp định lượng và định tính được thực hiện tại Bệnh viện Đa khoa huyện Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp, từ 05/2014 đến 8/2014. Nghiên cứu được tiến hành trên 52 điều dưỡng viên tại 5 khoa lâm sàng kết hợp với phỏng vấn sâu 6 cán bộ quản lý điều dưỡng và 2 cuộc thảo luận nhóm điều dưỡng viên thực hiện tiêm thuốc tại bệnh viện đa khoa huyện Cao Lãnh.
3.2. Tiêu Chí Đánh Giá Kiến Thức và Thực Hành của Điều Dưỡng
Nghiên cứu đặt ra các tiêu chuẩn cụ thể để đánh giá kiến thức điều dưỡng, đánh giá thực hành điều dưỡng. Các tiêu chuẩn này đảm bảo tính khách quan và chính xác trong quá trình thu thập và phân tích dữ liệu. Các biến số nghiên cứu được chi tiết trong phụ lục 11.
IV. Kết Quả Thực Trạng Kiến Thức Tiêm Thuốc Điều Dưỡng Cao Lãnh
Kết quả cho thấy 100% điều dưỡng là trung học, 67% dưới 30 tuổi, nữ chiếm 77% và 73% có thâm niên trên 5 năm. Tỷ lệ kiến thức tiêm thuốc đạt yêu cầu về tiêm bắp là 74%, tiêm tĩnh mạch 79% và tiêm truyền tĩnh mạch 71%. Tỷ lệ thực hành tiêm thuốc đạt yêu cầu về soạn mâm tiêm là 67%, rút thuốc từ ống 64%, rút thuốc từ lọ 62% và soạn dụng cụ tiêm truyền 64%. Tỷ lệ thực hành đạt yêu cầu về tiêm bắp là 72%, tiêm tĩnh mạch 75% và tiêm truyền tĩnh mạch 69%. Có mối liên quan giữa thâm niên, đào tạo lại và kiến thức với thực hành tiêm thuốc (p<0,05). [25] nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chăm sóc toàn diện, liên tục, bảo đảm hài lòng, chất lượng và an toàn.
4.1. Phân Tích Chi Tiết Về Kiến Thức của Điều Dưỡng Viên
Tỷ lệ kiến thức hiểu biết đạt yêu cầu về qui trình tiêm bắp chiếm 74%, tiêm tĩnh mạch chiếm 79%, tiêm truyền tĩnh mạch chiếm 71%. Cần phân tích sâu hơn về những nội dung cụ thể mà điều dưỡng viên còn yếu, từ đó có biện pháp can thiệp phù hợp.
4.2. Đánh Giá Mức Độ Thực Hành Tiêm Thuốc Đạt Chuẩn
Tỷ lệ thực hành đạt yêu cầu về qui trình chuẩn bị soạn mâm tiêm thuốc chiếm 67%, rút thuốc từ ống chiếm 64%, rút thuốc từ lọ chiếm 62%, soạn dụng cụ tiêm truyền chiếm 64%. Tỷ lệ thực hành đạt yêu cầu về qui trình thực hiện tiêm bắp chiếm 72%, tiêm tĩnh mạch chiếm 75%, tiêm truyền tĩnh mạch chiếm 69%.
V. Liên Hệ Yếu Tố Ảnh Hưởng Thực Hành Tiêm Thuốc Điều Dưỡng
Có mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa thâm niên công tác, đào tạo lại, kiến thức với thực hành tiêm thuốc của điều dưỡng với p< 0,05. Kết hợp với kết quả phỏng vấn sâu, thảo luận nhóm của các cán bộ quản lý và điều dưỡng viên cung cấp thêm một số thông tin về thực trạng tiêm thuốc của điều dưỡng tại bệnh viện. Cần có các biện pháp can thiệp để cải thiện thực hành tiêm thuốc dựa trên các yếu tố này. Các yếu tố như kinh nghiệm và đào tạo lại có vai trò quan trọng trong việc nâng cao kỹ năng tiêm thuốc điều dưỡng.
5.1. Mối Liên Quan Giữa Thâm Niên và Kỹ Năng Tiêm Thuốc
Có mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa thâm niên công tác với thực hành tiêm thuốc của điều dưỡng với p< 0,05. Điều này cho thấy kinh nghiệm thực tế đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao kỹ năng tiêm thuốc điều dưỡng.
5.2. Vai Trò của Đào Tạo Lại Trong Nâng Cao Chất Lượng Tiêm
Có mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa đào tạo lại với thực hành tiêm thuốc của điều dưỡng với p< 0,05. Việc đào tạo lại thường xuyên giúp điều dưỡng cập nhật kiến thức và kỹ năng mới, từ đó nâng cao chất lượng tiêm thuốc.
VI. Kết Luận và Khuyến Nghị Cải Thiện Kỹ Năng Tiêm Điều Dưỡng
Nghiên cứu này cung cấp cái nhìn tổng quan về thực trạng kiến thức và thực hành tiêm thuốc của điều dưỡng tại Bệnh viện Đa khoa huyện Cao Lãnh. Kết quả cho thấy cần có các giải pháp nâng cao kiến thức, kỹ năng cho điều dưỡng để đáp ứng nhu cầu sử dụng thuốc an toàn và hiệu quả hơn. Cần tập trung vào đào tạo, cập nhật kiến thức thường xuyên và cải thiện quy trình thực hành. Cần đảm bảo an toàn người bệnh và giảm thiểu biến chứng tiêm thuốc.
6.1. Giải Pháp Nâng Cao Kiến Thức và Kỹ Năng Cho Điều Dưỡng
Cần có các chương trình đào tạo, tập huấn thường xuyên để nâng cao kiến thức tiêm thuốc điều dưỡng và thực hành tiêm thuốc điều dưỡng. Nội dung đào tạo cần tập trung vào các quy trình chuẩn, kỹ thuật tiêm an toàn và cách xử lý các tình huống khẩn cấp.
6.2. Tương Lai của Nghiên Cứu và Ứng Dụng Thực Tiễn
Nghiên cứu này có thể được sử dụng làm cơ sở để xây dựng các chương trình can thiệp, cải thiện chất lượng tiêm thuốc tại Bệnh viện Đa khoa huyện Cao Lãnh và các bệnh viện khác. Cần có các nghiên cứu tiếp theo để đánh giá hiệu quả của các chương trình can thiệp này.