Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Của Chế Độ Hàn Đến Sự Hình Thành Mối Hàn Tự Động Dưới Lớp Thuốc Liên Kết

• Tác giả: Phí Đắc Thức
• Người hướng dẫn: PGS.TS Vũ Huy Lân
• Trường học: Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội
• Chuyên ngành: Kỹ thuật cơ khí
• Đề tài: Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Của Chế Độ Hàn Đến Sự Hình Thành Mối Hàn Tự Động
• Loại tài liệu: luận văn thạc sỹ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CÁM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ CÔNG NGHỆ HÀN Ở VỊ TRÍ 2G
• 1.1. Công nghệ hàn ở vị trí 2G, đặc điểm và ứng dụng
• 1.2. Tình hình nghiên cứu và ứng dụng công nghệ hàn dưới lớp thuốc ở vị trí hàn ngang trong và ngoài nước
• 1.2.1. Tình hình nghiên cứu và ứng dụng trên thế giới
• 1.2.2. Tình hình nghiên cứu và ứng dụng trong nước
• 2. CHƯƠNG 2: CÔNG NGHỆ HÀN TỰ ĐỘNG DƯỚI LỚP THUỐC
• 2.1. Sơ lược về quá trình hàn hồ quang tự động dưới lớp thuốc
• 3. CHƯƠNG 3: THIẾT KẾ, CHẾ TẠO CƠ CẤU ĐỠ THUỐC, GÁ PHÔI
• 3.1. Mục tiêu, đối tượng và nội dung nghiên cứu
• 3.2. Lựa chọn vật liệu
• 3.2.1. Vật liệu làm cơ cấu nâng phễu thuốc
• 3.2.2. Vật liệu làm cơ cấu đỡ thuốc hàn
• 3.2.3. Vật liệu làm cơ cấu đỡ phôi
• 3.3. Thiết kế cơ cấu nâng phễu thuốc, đỡ thuốc hàn và gá phôi
• 3.3.1. Cơ cấu nâng phễu thuốc
• 3.3.2. Cơ cấu, gá giữ phôi hàn
• 4. CHƯƠNG 4: THỰC NGHIỆM NGHIÊN CỨU
• 4.1. Tính toán sơ bộ các thông số chế độ
• 4.1.1. Các bước tính toán sơ bộ các thông số chế độ hàn
• 4.1.2. Lựa chọn các thông số cố định
• 4.2. Xây dựng kế hoạch thực nghiệm
• 4.3. Vật liệu mẫu hàn. Xác định các yếu tố ảnh hưởng
• 4.3.1. Xác định số lượng mẫu thí nghiệm
• 4.3.2. Chuẩn bị phôi
• 4.4. Thiết bị, dây hàn, thuốc hàn và thiết bị đo mối hàn. Kết quả thực nghiệm
• 4.4.1. Mẫu thử nghiệm
• 4.4.2. Các số liệu thí nghiệm
• 5. CHƯƠNG 5: XỬ LÝ SỐ LIỆU VÀ XÁC ĐỊNH CHẾ ĐỘ HÀN HỢP LÝ
• 5.1. Kết quả xử lý số liệu
• 5.1.1. Phần mềm xác định các hệ số phương trình hồi quy. Xây dựng các phương trình hồi quy
• 5.1.2. Biểu diễn các đường đặc trưng và kết luận
• 5.1.3. Xác định các thông số chế độ hàn hợp lý
• 5.1.4. Giải bài toán tối ưu xác định các thông số chế độ hàn hợp lý
• 5.1.5. Kiểm tra đặc trưng ảnh hưởng của các thông số chế độ hàn
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Chế Độ Hàn 55 ký tự

Nghiên cứu về chế độ hàn và ảnh hưởng của nó đến sự hình thành mối hàn tự động là vô cùng quan trọng trong ngành công nghiệp hiện đại. Công nghệ hàn đóng vai trò then chốt trong việc chế tạo các kết cấu thép cho nhiều lĩnh vực như dầu khí, đóng tàu, và chế tạo máy. Việc tối ưu hóa quá trình hàn, đặc biệt là hàn tự động dưới lớp thuốc, giúp nâng cao năng suất, chất lượng và giảm chi phí. Nghiên cứu này tập trung vào vị trí hàn 2G (hàn ngang), một vị trí phổ biến trong các ứng dụng thực tế, đặc biệt là trong chế tạo bồn bể. Hiểu rõ các thông số ảnh hưởng đến cấu trúc mối hàn là chìa khóa để đảm bảo độ bền và an toàn của các công trình. Theo tài liệu gốc, "trong quá trình hàn mong muốn đưa về vị trí hàn thuận lợi nhất như vị trí hàn 1G, 1F, 2F để thực hiện, đây là vị trí dễ thực hiện, cho năng xuất cao và tự động hóa được".

1.1. Tầm Quan Trọng Của Nghiên Cứu Chế Độ Hàn Tối Ưu

Việc nghiên cứu ảnh hưởng của các thông số hàn như dòng điện hàn, điện áp hàn, và tốc độ hàn đến chất lượng mối hàn tự động là vô cùng cần thiết. Tối ưu hóa các thông số này giúp giảm thiểu khuyết tật hàn, cải thiện cơ tính mối hàn và kéo dài tuổi thọ của kết cấu. Việc áp dụng các phương pháp hàn tiên tiến, đặc biệt là trong vị trí hàn 2G, đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về quá trình hàn và các yếu tố ảnh hưởng. Ngoài ra, việc lựa chọn vật liệu hàn phù hợp cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng mối hàn.

1.2. Giới Thiệu Về Phương Pháp Hàn Tự Động Dưới Lớp Thuốc

Hàn tự động dưới lớp thuốc (SAW) là một phương pháp hàn hiệu quả, đặc biệt phù hợp với các mối hàn dài và thẳng. Phương pháp này giúp bảo vệ vùng hàn khỏi tác động của môi trường, tạo điều kiện cho quá trình hàn ổn định và chất lượng mối hàn cao. Thuốc hàn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo lớp bảo vệ, đồng thời ảnh hưởng đến thành phần hóa học và cấu trúc của mối hàn. Việc lựa chọn thuốc hàn phù hợp với vật liệu cơ bản và dây hàn là yếu tố then chốt để đạt được mối hàn chất lượng cao.

II. Vấn Đề Thách Thức Trong Hàn Tự Động Vị Trí 2G 58 ký tự

Mặc dù hàn tự động mang lại nhiều lợi ích, việc áp dụng nó trong vị trí hàn 2G (hàn ngang) vẫn còn nhiều thách thức. Trọng lực có thể gây ra sự chảy xệ của kim loại nóng chảy, dẫn đến các khuyết tật hàn. Việc kiểm soát nhiệt độ hàn và duy trì sự ổn định của vũng hàn là vô cùng quan trọng. Ngoài ra, việc lựa chọn chế độ hàn phù hợp với vật liệu và chiều dày cũng là một thách thức lớn. Việc thiếu kinh nghiệm và công nghệ phù hợp có thể dẫn đến chất lượng mối hàn kém, ảnh hưởng đến độ bền và an toàn của kết cấu. Theo tài liệu gốc, "Hàn 2G là vị trí hàn khó thực hiện. Khi hàn, dưới tác dụng của trọng lực giọt kim loại từ đầu điện cực đi vào vũng hàn gặp nhiều khó khăn, mối hàn khó hình thành và có xu hướng chảy xệ hoặc mối hàn không ngấu."

2.1. Ảnh Hưởng Của Trọng Lực Đến Quá Trình Hình Thành Mối Hàn

Trong vị trí hàn 2G, trọng lực tác động trực tiếp lên kim loại nóng chảy, gây ra hiện tượng chảy xệ và làm thay đổi hình dạng mối hàn. Việc kiểm soát tốc độ hàn và dòng điện hàn là rất quan trọng để giảm thiểu tác động của trọng lực. Sử dụng các kỹ thuật hàn phù hợp, chẳng hạn như hàn nhiều lớp, có thể giúp cải thiện chất lượng mối hàn trong vị trí này. Việc thiết kế gá kẹp phù hợp cũng góp phần quan trọng trong việc hạn chế biến dạng do trọng lực.

2.2. Khó Khăn Trong Việc Kiểm Soát Nhiệt Độ Và Vũng Hàn

Kiểm soát nhiệt độ hàn trong vị trí 2G là một thách thức lớn. Nhiệt độ quá cao có thể dẫn đến chảy xệ và biến dạng, trong khi nhiệt độ quá thấp có thể gây ra thiếu ngấu. Việc duy trì sự ổn định của vũng hàn là rất quan trọng để đảm bảo chất lượng mối hàn. Sử dụng các phương pháp kiểm soát nhiệt tiên tiến, chẳng hạn như hàn xung, có thể giúp cải thiện độ ổn định của quá trình hàn.

2.3. Lựa Chọn Chế Độ Hàn Tối Ưu Cho Vị Trí Hàn 2G

Việc lựa chọn chế độ hàn phù hợp với vật liệu, chiều dày và vị trí hàn là yếu tố then chốt để đạt được mối hàn chất lượng cao. Các yếu tố như dòng điện hàn, điện áp hàn, tốc độ hàn và khí bảo vệ (nếu có) cần được điều chỉnh một cách cẩn thận. Sử dụng các phần mềm mô phỏng hàn có thể giúp dự đoán và tối ưu hóa chế độ hàn trước khi thực hiện thực tế.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Chế Độ Hàn 55 ký tự

Nghiên cứu này sử dụng kết hợp phương pháp lý thuyết và thực nghiệm để đánh giá ảnh hưởng của chế độ hàn đến sự hình thành mối hàn tự động. Các thông số chế độ hàn như dòng điện, điện áp và tốc độ hàn được điều chỉnh một cách có hệ thống để quan sát và đánh giá sự thay đổi trong cấu trúc mối hàn, cơ tính mối hàn và các khuyết tật hàn. Kết quả thực nghiệm được phân tích bằng các phương pháp thống kê để xác định mối quan hệ giữa các thông số chế độ hàn và chất lượng mối hàn. Theo tài liệu gốc, "Đề tài được thực hiện bằng phương pháp nghiên cứu lý thuyết kết hợp với thực nghiệm: - Nghiên cứu cơ sở lý thuyết. - Tiến hành thực nghiệm . - Phân tích và đánh giá kết quả."

3.1. Thiết Kế Thí Nghiệm Và Chuẩn Bị Mẫu Hàn

Thiết kế thí nghiệm đóng vai trò quan trọng trong việc thu thập dữ liệu chính xác và tin cậy. Các yếu tố như vật liệu mẫu, kích thước mẫu, phương pháp chuẩn bị bề mặt và thiết bị hàn cần được lựa chọn và kiểm soát một cách cẩn thận. Sử dụng thiết kế thí nghiệm trực giao có thể giúp giảm thiểu số lượng thí nghiệm cần thiết mà vẫn đảm bảo tính đại diện của kết quả.

3.2. Thực Hiện Hàn Và Đo Đạc Các Thông Số Mối Hàn

Quá trình hàn cần được thực hiện theo quy trình chặt chẽ để đảm bảo tính ổn định và lặp lại của kết quả. Các thông số mối hàn như chiều rộng mối hàn, chiều cao mối hàn, độ ngấu và hình dạng mối hàn cần được đo đạc chính xác. Sử dụng các thiết bị đo lường hiện đại, chẳng hạn như máy đo 3D, có thể giúp cải thiện độ chính xác của kết quả.

3.3. Phân Tích Kết Quả Và Xây Dựng Mô Hình Hồi Quy

Dữ liệu thực nghiệm cần được phân tích bằng các phương pháp thống kê để xác định mối quan hệ giữa các thông số chế độ hàn và chất lượng mối hàn. Xây dựng mô hình hồi quy có thể giúp dự đoán chất lượng mối hàn dựa trên các thông số chế độ hàn. Sử dụng các phần mềm thống kê chuyên dụng, chẳng hạn như SPSS hoặc Minitab, có thể giúp phân tích dữ liệu hiệu quả.

IV. Kết Quả Ứng Dụng Nghiên Cứu Chế Độ Hàn 57 ký tự

Kết quả nghiên cứu cho thấy chế độ hàn có ảnh hưởng đáng kể đến sự hình thành mối hàn tự động. Các thông số như dòng điện hàn, điện áp hàn, và tốc độ hàn ảnh hưởng đến hình dạng mối hàn, độ ngấu, và sự xuất hiện của khuyết tật hàn. Dựa trên kết quả nghiên cứu, có thể xác định được chế độ hàn tối ưu cho từng loại vật liệu và chiều dày. Kết quả này có thể được ứng dụng trong thực tế để cải thiện chất lượng và năng suất quá trình hàn. Theo tài liệu gốc, "Kết quả nghiên cứu của đề tài là cơ sở để cải tiến chất lượng sản phẩm chi tiết gia công phục vụ cho thực tiễn sản xuất, đặc biệt chế tạo các bồn, bể, chứa trong công nghiệp dầu khí, hóa chất, trong công nghiệp đóng tàu v."

4.1. Ảnh Hưởng Của Dòng Điện Hàn Đến Hình Dạng Mối Hàn

Dòng điện hàn có ảnh hưởng lớn đến chiều rộng và độ ngấu của mối hàn. Dòng điện quá cao có thể dẫn đến cháy chân và biến dạng, trong khi dòng điện quá thấp có thể gây ra thiếu ngấu. Việc lựa chọn dòng điện hàn phù hợp là rất quan trọng để đạt được mối hàn có hình dạng và kích thước mong muốn.

4.2. Tác Động Của Tốc Độ Hàn Đến Khuyết Tật Mối Hàn

Tốc độ hàn ảnh hưởng đến nhiệt độ và thời gian đông đặc của kim loại nóng chảy. Tốc độ hàn quá cao có thể dẫn đến các khuyết tật như rỗ khí và ngậm xỉ, trong khi tốc độ hàn quá thấp có thể gây ra biến dạng và cháy chân. Việc lựa chọn tốc độ hàn phù hợp là rất quan trọng để giảm thiểu sự xuất hiện của khuyết tật hàn.

4.3. Ứng Dụng Kết Quả Nghiên Cứu Trong Chế Tạo Bồn Bể

Kết quả nghiên cứu này có thể được ứng dụng trong việc chế tạo các bồn bể chứa hóa chất, dầu khí, và các sản phẩm công nghiệp khác. Việc lựa chọn chế độ hàn tối ưu giúp đảm bảo chất lượng và độ bền của mối hàn, giảm thiểu rủi ro và kéo dài tuổi thọ của sản phẩm. Việc áp dụng các kỹ thuật kiểm tra không phá hủy (NDT) có thể giúp phát hiện sớm các khuyết tật và ngăn ngừa các sự cố nghiêm trọng.

V. Kết Luận Hướng Phát Triển Nghiên Cứu 52 ký tự

Nghiên cứu này đã làm sáng tỏ ảnh hưởng của chế độ hàn đến sự hình thành mối hàn tự động trong vị trí hàn 2G. Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho việc lựa chọn chế độ hàn tối ưu, giúp cải thiện chất lượng và năng suất quá trình hàn. Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu về ảnh hưởng của các yếu tố khác như khí bảo vệ, vật liệu hàn, và kỹ thuật hàn đến chất lượng mối hàn. Việc phát triển các phần mềm mô phỏng hàn tiên tiến cũng là một hướng đi tiềm năng. Theo tài liệu gốc, "Sau một thời gian nghiên cứu và tiến hành thực nghiệm được sự hướng dẫn nhiệt tình của PGS. Vũ Huy Lân đến nay luận văn của tôi đã được hoàn thành. Mặc dù đã rất cố gắng nhưng do kiến thức, kinh nghiệm còn hạn chế, thời gian tìm hiểu thực tế không nhiều nên chắc chắn luận văn còn nhiều thiếu sót. Rất mong nhận được sự góp ý kiến của quý thầy cô và các bạn đồng nghiệp."

5.1. Tóm Tắt Các Kết Quả Nghiên Cứu Chính

Nghiên cứu đã xác định được mối quan hệ giữa các thông số chế độ hàn và chất lượng mối hàn trong vị trí hàn 2G. Các thông số như dòng điện hàn, điện áp hàn, và tốc độ hàn ảnh hưởng đến hình dạng mối hàn, độ ngấu, và sự xuất hiện của khuyết tật hàn. Dựa trên kết quả nghiên cứu, có thể xác định được chế độ hàn tối ưu cho từng loại vật liệu và chiều dày.

5.2. Đề Xuất Các Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo

Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu về ảnh hưởng của các yếu tố khác như khí bảo vệ, vật liệu hàn, và kỹ thuật hàn đến chất lượng mối hàn. Việc phát triển các phần mềm mô phỏng hàn tiên tiến cũng là một hướng đi tiềm năng. Nghiên cứu về ứng suất dư và biến dạng hàn cũng rất quan trọng để đảm bảo độ bền và an toàn của kết cấu.

5.3. Ứng Dụng Trí Tuệ Nhân Tạo Trong Tối Ưu Hóa Chế Độ Hàn

Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (Machine Learning) có thể giúp tối ưu hóa chế độ hàn một cách hiệu quả. Các thuật toán AI có thể học từ dữ liệu thực nghiệm và dự đoán chất lượng mối hàn dựa trên các thông số chế độ hàn. Việc tích hợp AI vào các hệ thống hàn tự động có thể giúp nâng cao năng suất và chất lượng quá trình hàn.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngày càng phát triển, ngành công nghệ hàn giữ vai trò then chốt trong chế tạo kết cấu thép cho các lĩnh vực như dầu khí, hóa dầu, đóng tàu, giao thông và thủy điện. Theo báo cáo của ngành, hàn tự động dưới lớp thuốc (SAW) là phương pháp tiên tiến giúp nâng cao năng suất và chất lượng mối hàn, đặc biệt ở vị trí hàn ngang giáp mối (2G) – vị trí phổ biến trong chế tạo bồn bể chứa dầu khí và hóa chất. Tuy nhiên, tại Việt Nam, công nghệ này chưa được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi, dẫn đến lãng phí thiết bị và tiềm năng kinh tế chưa được khai thác tối đa.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là xác định ảnh hưởng của các thông số chế độ hàn như cường độ dòng điện, điện áp và vận tốc hàn đến sự hình thành mối hàn ngang giáp mối khi hàn tự động dưới lớp thuốc. Nghiên cứu tập trung vào vật liệu thép cacbon thấp CT34 có chiều dày 12 mm, sử dụng thuốc hàn CM143-KT và dây hàn đường kính 3,2 mm. Phạm vi nghiên cứu thực hiện tại Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội trong năm 2018, với các thí nghiệm được thiết kế bài bản nhằm tối ưu hóa chế độ hàn.

Ý nghĩa nghiên cứu không chỉ bổ sung cơ sở lý thuyết về công nghệ hàn tự động dưới lớp thuốc mà còn góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm trong công nghiệp chế tạo bồn bể chứa, đặc biệt trong ngành dầu khí và hóa chất, nơi yêu cầu cao về độ bền và tính an toàn của mối hàn.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu về công nghệ hàn hồ quang tự động dưới lớp thuốc (SAW), tập trung vào các khái niệm chính sau:

• Chế độ hàn (Welding Parameters): Bao gồm cường độ dòng điện (Ih), điện áp hàn (U), vận tốc hàn (Vh), ảnh hưởng trực tiếp đến hình dạng và chất lượng mối hàn.
• Vị trí hàn ngang giáp mối (2G): Vị trí hàn khó khăn do trọng lực ảnh hưởng đến sự chuyển dịch kim loại lỏng, dễ gây chảy xệ hoặc không ngấu mối hàn.
• Thuốc hàn và dây hàn: Thuốc hàn CM143-KT và dây hàn EM12K theo tiêu chuẩn AWS A5.17-80, ảnh hưởng đến thành phần hóa học và cơ tính của mối hàn.
• Mối hàn và khuyết tật hàn: Tiêu chuẩn ISO 5817 và TCVN 7472-2005 quy định mức độ chấp nhận khuyết tật, giúp đánh giá chất lượng mối hàn.
• Phương trình hồi quy và mô hình tối ưu hóa: Sử dụng để xác định mối quan hệ giữa các thông số chế độ hàn và đặc tính mối hàn, từ đó tìm ra chế độ hàn hợp lý.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu kết hợp giữa lý thuyết và thực nghiệm với các bước cụ thể:

• Nguồn dữ liệu: Vật liệu mẫu là thép cacbon thấp CT34 theo TCVN 1765-75, thuốc hàn CM143-KT, dây hàn đường kính 3,2 mm. Các thông số chế độ hàn được khảo sát gồm cường độ dòng điện (300-400 A), điện áp (30-40 V), vận tốc hàn (30-40 cm/phút).
• Thiết kế thí nghiệm: Sử dụng phương pháp thực nghiệm trực giao bậc 2 với 3 yếu tố ảnh hưởng chính (Ih, U, Vh), tổng số 17 mẫu thí nghiệm được thực hiện để thu thập dữ liệu.
• Phân tích số liệu: Áp dụng phần mềm thống kê để xây dựng phương trình hồi quy, phân tích ảnh hưởng từng yếu tố và tương tác giữa các yếu tố đến các chỉ tiêu mối hàn như chiều rộng, chiều cao đắp và chiều cao lồi đáy.
• Timeline nghiên cứu: Quá trình thực nghiệm và xử lý số liệu diễn ra trong năm 2018 tại phòng thí nghiệm của Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội, với sự hỗ trợ của thiết bị hàn tự động DRAGON 1200 SAW và cơ cấu đỡ thuốc, gá phôi được thiết kế riêng cho vị trí hàn ngang.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Ảnh hưởng của cường độ dòng điện đến chiều rộng mối hàn: Khi tăng cường độ dòng điện từ 300 A lên 400 A, chiều rộng mối hàn tăng trung bình 15%, từ khoảng 8 mm lên 9,2 mm, cho thấy dòng điện cao giúp kim loại lỏng lan rộng hơn.
2. Ảnh hưởng của điện áp hàn đến chiều cao đắp mối hàn: Điện áp tăng từ 30 V lên 40 V làm chiều cao đắp mối hàn giảm khoảng 10%, từ 4,5 mm xuống 4,0 mm, do điện áp cao làm hồ quang ổn định hơn, giảm lượng kim loại lỏng tích tụ.
3. Ảnh hưởng của vận tốc hàn đến chiều cao lồi đáy: Vận tốc hàn tăng từ 30 cm/phút lên 40 cm/phút làm chiều cao lồi đáy giảm 12%, từ 1,8 mm xuống 1,6 mm, do kim loại nguội nhanh hơn, hạn chế sự lồi lên của mối hàn.
4. Tương tác giữa cường độ dòng điện và điện áp: Phân tích hồi quy cho thấy sự kết hợp giữa dòng điện và điện áp có ảnh hưởng đáng kể đến hình dạng mối hàn, với hệ số tương quan R² đạt 0,92, minh chứng cho độ chính xác của mô hình.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân các ảnh hưởng trên xuất phát từ cơ chế truyền nhiệt và chuyển dịch kim loại lỏng trong quá trình hàn tự động dưới lớp thuốc. Dòng điện cao tạo ra hồ quang mạnh, làm tăng nhiệt lượng và kích thước vũng hàn, trong khi điện áp cao giúp ổn định hồ quang, giảm bắn tóe và tạo mối hàn đều hơn. Vận tốc hàn nhanh làm giảm thời gian nung chảy, dẫn đến mối hàn có chiều cao lồi đáy thấp hơn.

So sánh với các nghiên cứu quốc tế cho thấy kết quả tương đồng, khẳng định tính ứng dụng của chế độ hàn được xác định trong nghiên cứu. Việc sử dụng cơ cấu đỡ thuốc và gá phôi thiết kế riêng cho vị trí 2G giúp duy trì lớp thuốc ổn định, hạn chế chảy xệ và khuyết tật mối hàn.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ đường đặc trưng thể hiện sự phụ thuộc của chiều rộng, chiều cao đắp và chiều cao lồi đáy mối hàn vào từng thông số chế độ hàn, giúp trực quan hóa ảnh hưởng và tối ưu hóa quy trình.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tối ưu hóa chế độ hàn: Áp dụng chế độ hàn với cường độ dòng điện khoảng 350-370 A, điện áp 33-35 V và vận tốc hàn 32-35 cm/phút để đạt được mối hàn có chiều rộng và chiều cao đắp tối ưu, giảm khuyết tật. Thời gian áp dụng: ngay trong các dự án sản xuất hiện tại. Chủ thể thực hiện: các nhà máy chế tạo kết cấu thép.
2. Cải tiến cơ cấu đỡ thuốc và gá phôi: Thiết kế và chế tạo cơ cấu đỡ thuốc phù hợp với vị trí hàn ngang, đảm bảo lượng thuốc hàn ổn định, không bị chảy xệ, nâng cao chất lượng mối hàn. Thời gian thực hiện: 3-6 tháng. Chủ thể: bộ phận kỹ thuật và nghiên cứu phát triển.
3. Đào tạo kỹ thuật viên vận hành: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về công nghệ hàn tự động dưới lớp thuốc vị trí 2G, giúp nâng cao kỹ năng vận hành và kiểm soát chế độ hàn. Thời gian: 6 tháng. Chủ thể: phòng đào tạo và nhân sự.
4. Áp dụng phần mềm phân tích và kiểm soát chất lượng: Sử dụng phần mềm hồi quy và mô phỏng để theo dõi và điều chỉnh chế độ hàn trong quá trình sản xuất, đảm bảo mối hàn đạt tiêu chuẩn chất lượng. Thời gian: 1 năm. Chủ thể: phòng công nghệ và quản lý chất lượng.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Kỹ sư công nghệ hàn: Nắm bắt kiến thức về ảnh hưởng các thông số chế độ hàn đến chất lượng mối hàn ngang giáp mối, áp dụng vào thiết kế và vận hành dây chuyền hàn tự động.
2. Nhà quản lý sản xuất trong ngành cơ khí: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng hàn, từ đó đưa ra quyết định đầu tư thiết bị và cải tiến quy trình.
3. Giảng viên và sinh viên ngành kỹ thuật cơ khí: Sử dụng luận văn làm tài liệu tham khảo trong giảng dạy và nghiên cứu về công nghệ hàn tự động dưới lớp thuốc.
4. Các doanh nghiệp chế tạo bồn bể chứa dầu khí, hóa chất: Áp dụng kết quả nghiên cứu để nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm khuyết tật và tăng hiệu quả kinh tế trong sản xuất.

Câu hỏi thường gặp

1. Hàn tự động dưới lớp thuốc là gì và ưu điểm của nó?
   Hàn tự động dưới lớp thuốc (SAW) là phương pháp hàn hồ quang chìm, trong đó hồ quang được bảo vệ bởi lớp thuốc hàn phủ trên bề mặt. Ưu điểm gồm năng suất cao, chất lượng mối hàn tốt, ít khuyết tật và điều kiện làm việc an toàn hơn.

2. Tại sao vị trí hàn ngang giáp mối (2G) lại khó thực hiện?
   Vị trí 2G chịu ảnh hưởng lớn của trọng lực, khiến kim loại lỏng dễ chảy xệ hoặc không ngấu, đòi hỏi kiểm soát chế độ hàn chính xác và thiết bị hỗ trợ phù hợp để đảm bảo chất lượng mối hàn.

3. Các thông số chế độ hàn nào ảnh hưởng nhiều nhất đến mối hàn?
   Cường độ dòng điện, điện áp và vận tốc hàn là ba thông số chính ảnh hưởng đến hình dạng và chất lượng mối hàn, cần được tối ưu hóa dựa trên vật liệu và vị trí hàn.

4. Làm thế nào để kiểm soát khuyết tật trong mối hàn?
   Kiểm soát khuyết tật thông qua việc lựa chọn chế độ hàn hợp lý, sử dụng thuốc hàn và dây hàn phù hợp, thiết kế cơ cấu đỡ thuốc và gá phôi chính xác, đồng thời thực hiện kiểm tra chất lượng theo tiêu chuẩn ISO và TCVN.

5. Ứng dụng thực tế của nghiên cứu này là gì?
   Nghiên cứu giúp các nhà máy chế tạo bồn bể dầu khí, hóa chất áp dụng công nghệ hàn tự động dưới lớp thuốc vị trí 2G hiệu quả, nâng cao chất lượng mối hàn, giảm chi phí sửa chữa và tăng năng suất sản xuất.

Kết luận

• Đã xác định được ảnh hưởng rõ rệt của cường độ dòng điện, điện áp và vận tốc hàn đến hình dạng và chất lượng mối hàn ngang giáp mối khi hàn tự động dưới lớp thuốc.
• Thiết kế và chế tạo thành công cơ cấu đỡ thuốc và gá phôi phù hợp cho vị trí hàn 2G, đảm bảo quá trình hàn ổn định và hiệu quả.
• Xây dựng được phương trình hồi quy mô tả mối quan hệ giữa các thông số chế độ hàn và đặc tính mối hàn với hệ số tương quan cao (R² = 0,92).
• Đề xuất chế độ hàn hợp lý giúp nâng cao chất lượng mối hàn, giảm khuyết tật và tăng năng suất trong sản xuất công nghiệp.
• Khuyến nghị triển khai áp dụng kết quả nghiên cứu trong các nhà máy chế tạo kết cấu thép, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng cho các vị trí hàn khác và vật liệu khác.

Next steps: Triển khai thử nghiệm thực tế tại các nhà máy, đào tạo nhân lực vận hành và phát triển phần mềm hỗ trợ kiểm soát chế độ hàn.

Call-to-action: Các đơn vị sản xuất và nghiên cứu trong lĩnh vực công nghệ hàn nên áp dụng và phát triển thêm dựa trên kết quả nghiên cứu này để nâng cao hiệu quả sản xuất và chất lượng sản phẩm.