I. Tình hình sản xuất làng nghề miến tại xã Giới Phiên
Làng nghề sản xuất miến tại xã Giới Phiên, thành phố Yên Bái, đã có lịch sử phát triển trên 40 năm. Hoạt động sản xuất tại đây chủ yếu diễn ra trong các hộ gia đình, với quy mô nhỏ và trang thiết bị lạc hậu. Mặc dù làng nghề đã đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế địa phương, việc sản xuất vẫn mang tính tự phát, không đảm bảo vệ sinh. Nhiều hộ dân tận dụng không gian sống để sản xuất, dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Theo nghiên cứu, nước thải từ quá trình sản xuất miến thường không được xử lý, gây ảnh hưởng đến chất lượng nước và đất đai trong khu vực. "Nước thải từ các làng nghề chế biến lương thực thực phẩm có đặc tính giàu chất hữu cơ, dễ phân huỷ sinh học, gây ô nhiễm môi trường nước".
1.1. Đặc điểm sản xuất
Sản xuất miến tại xã Giới Phiên chủ yếu dựa vào lao động gia đình, với quy trình sản xuất thủ công. Các hộ gia đình thường sử dụng nguyên liệu từ nông nghiệp địa phương, nhưng quy trình chế biến còn nhiều hạn chế về công nghệ. Việc sản xuất không chỉ tạo ra sản phẩm mà còn tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động địa phương. Tuy nhiên, do thiếu sự quản lý và quy hoạch, tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng gia tăng. "Hoạt động sản xuất và tiêu thụ miến đã đóng góp tích cực trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn".
II. Tác động môi trường từ sản xuất miến
Hoạt động sản xuất miến tại xã Giới Phiên đã gây ra nhiều tác động tiêu cực đến môi trường. Nước thải từ sản xuất không được xử lý, dẫn đến ô nhiễm nguồn nước và đất đai. Các chất thải rắn từ quá trình chế biến cũng không được thu gom và xử lý đúng cách, gây ô nhiễm không khí và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. "Môi trường khu vực này đang bị ảnh hưởng do các hoạt động sản xuất của làng nghề". Việc thiếu ý thức bảo vệ môi trường từ cả chính quyền và cộng đồng đã làm trầm trọng thêm tình trạng ô nhiễm.
2.1. Ô nhiễm nước
Ô nhiễm nước là một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất tại làng nghề miến. Nước thải từ sản xuất chứa nhiều chất hữu cơ, gây ô nhiễm nguồn nước mặt và nước ngầm. Theo kết quả phân tích, nồng độ COD và BOD trong nước thải vượt quá tiêu chuẩn cho phép, ảnh hưởng đến chất lượng nước sinh hoạt của người dân. "Chất lượng môi trường nước tại đây là rất đáng lo ngại".
2.2. Ô nhiễm không khí
Ô nhiễm không khí cũng là một vấn đề đáng chú ý. Khói bụi và mùi hôi từ quá trình sản xuất ảnh hưởng đến sức khỏe của người lao động và cư dân xung quanh. Nhiều người dân sống gần khu vực sản xuất đã phản ánh về tình trạng ô nhiễm không khí, dẫn đến các vấn đề về hô hấp và sức khỏe. "Ô nhiễm tiếng ồn và mùi từ chất thải cũng gây khó chịu cho người dân".
III. Giải pháp bảo vệ môi trường
Để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường từ hoạt động sản xuất miến, cần có các giải pháp đồng bộ. Trước hết, cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho cộng đồng và chính quyền địa phương. Việc áp dụng công nghệ xử lý nước thải và chất thải rắn là rất cần thiết. "Đề xuất giải pháp giảm thiểu ô nhiễm và bảo vệ môi trường làng nghề". Ngoài ra, cần có sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng trong việc quy hoạch và quản lý hoạt động sản xuất.
3.1. Giải pháp chính sách
Cần xây dựng các chính sách hỗ trợ cho làng nghề trong việc bảo vệ môi trường. Các chính sách này nên bao gồm việc khuyến khích áp dụng công nghệ sạch và quy trình sản xuất bền vững. "Giải pháp chính sách cần được thực hiện đồng bộ để đảm bảo hiệu quả".
3.2. Giải pháp kỹ thuật
Áp dụng công nghệ xử lý nước thải và chất thải rắn là một trong những giải pháp quan trọng. Cần đầu tư vào hệ thống xử lý nước thải tập trung và khuyến khích các hộ gia đình áp dụng công nghệ xanh trong sản xuất. "Giải pháp về kỹ thuật sẽ giúp cải thiện chất lượng môi trường".
