Tổng quan nghiên cứu

Thị trường bia Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ với sản lượng ước tính đạt khoảng 4,8 tỷ lít vào năm 2015, tốc độ tăng trưởng trên 7% trong 5 năm gần đây. Việt Nam hiện đứng thứ 5 trong 10 nước châu Á về tiêu thụ bia bình quân đầu người, với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước. Tại khu vực miền Bắc, Công ty TNHH MTV Đầu tư Việt Hà là một trong những doanh nghiệp sản xuất bia có thương hiệu, nhưng đang đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các đối thủ trong và ngoài nước, khiến thị phần bị thu hẹp.

Luận văn tập trung nghiên cứu năng lực cạnh tranh marketing sản phẩm bia của Công ty Việt Hà tại khu vực miền Bắc trong giai đoạn 2013-2015, nhằm đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh đến năm 2025. Mục tiêu nghiên cứu là hệ thống hóa cơ sở lý luận về năng lực cạnh tranh marketing, đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh marketing sản phẩm bia của Công ty Việt Hà và đề xuất các giải pháp phù hợp trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.

Nghiên cứu có ý nghĩa khoa học trong việc phát triển lý thuyết về năng lực cạnh tranh marketing sản phẩm bia, đồng thời có ý nghĩa thực tiễn khi cung cấp các giải pháp cụ thể giúp doanh nghiệp nâng cao vị thế trên thị trường bia miền Bắc, góp phần tăng doanh thu và thị phần trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn áp dụng hai lý thuyết cơ bản: lý thuyết lợi thế cạnh tranh của Michael Porter và mô hình chuỗi giá trị doanh nghiệp.

  • Lý thuyết lợi thế cạnh tranh: Lợi thế cạnh tranh được tạo ra khi doanh nghiệp có khả năng sinh lợi cao hơn mức trung bình ngành nhờ sở hữu các năng lực riêng biệt, bao gồm nguồn lực và năng lực sử dụng nguồn lực hiệu quả. Bốn yếu tố tạo nên lợi thế cạnh tranh gồm hiệu quả, chất lượng, sự cải tiến và khả năng đáp ứng khách hàng.

  • Mô hình chuỗi giá trị: Chuỗi giá trị là tập hợp các hoạt động từ thiết kế, sản xuất, phân phối đến dịch vụ hậu mãi, mỗi hoạt động đều tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm cuối cùng. Việc tối ưu hóa chuỗi giá trị giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua cải tiến chất lượng và giảm chi phí.

Ngoài ra, luận văn sử dụng các khái niệm chính về năng lực cạnh tranh marketing, bao gồm năng lực cạnh tranh marketing hiển thị (marketing mix: sản phẩm, giá, phân phối, xúc tiến) và năng lực cạnh tranh nguồn lực marketing (quản trị chiến lược marketing, tổ chức marketing, nguồn nhân lực marketing, hệ thống thông tin marketing, quản trị thương hiệu).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa thu thập dữ liệu thứ cấp và sơ cấp.

  • Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo chí, internet, các báo cáo ngành, quan sát thực tế hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Việt Hà.

  • Dữ liệu sơ cấp gồm phỏng vấn trực tiếp các nhà quản lý Công ty Việt Hà để khảo sát tầm nhìn và chiến lược marketing, đồng thời điều tra trắc nghiệm 100 mẫu người tiêu dùng tại các điểm bán sản phẩm bia theo phương pháp lấy mẫu thuận tiện.

Phân tích dữ liệu sử dụng các phương pháp thống kê mô tả, phân tích tổng hợp, so sánh và phân tích định tính. Phần mềm Excel được dùng để xử lý và tổng hợp số liệu nhằm đánh giá năng lực cạnh tranh marketing của Công ty Việt Hà so với các đối thủ trên thị trường bia miền Bắc.

Thời gian nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2013-2015, với các đề xuất giải pháp hướng đến năm 2025.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Năng lực cạnh tranh marketing hiển thị sản phẩm bia Việt Hà còn hạn chế: Qua khảo sát, sản phẩm bia Việt Hà chiếm khoảng 15% thị phần tại miền Bắc, thấp hơn nhiều so với các đối thủ như Sabeco (chiếm 30%), Heineken (20%) và Habeco (18%). Bao bì và nhãn mác của sản phẩm chưa thực sự nổi bật, ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của khách hàng.

  2. Chính sách giá chưa tối ưu: Giá bán sản phẩm bia Việt Hà thường cao hơn trung bình ngành khoảng 5-7%, làm giảm sức cạnh tranh trong phân khúc khách hàng có thu nhập trung bình và thấp. Chính sách giá chưa linh hoạt để thu hút khách hàng mới và giữ chân khách hàng hiện tại.

  3. Kênh phân phối chưa phủ rộng và hiệu quả: Hệ thống phân phối của Công ty Việt Hà chủ yếu dựa vào kênh truyền thống với 2 cấp trung gian, chiếm khoảng 70% tổng doanh thu, trong khi các đối thủ lớn đã phát triển kênh phân phối hiện đại, đa cấp giúp tiết kiệm chi phí và tăng độ phủ thị trường.

  4. Hoạt động xúc tiến thương mại và quảng cáo còn yếu: Ngân sách xúc tiến thương mại của Công ty Việt Hà chỉ chiếm khoảng 3% doanh thu, thấp hơn mức trung bình ngành là 6%. Các chương trình khuyến mãi, quảng cáo chưa đa dạng và chưa tận dụng hiệu quả các kênh marketing trực tuyến.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trên xuất phát từ việc Công ty Việt Hà chưa có chiến lược marketing tổng thể và đồng bộ, đặc biệt trong quản trị thương hiệu và phát triển kênh phân phối hiện đại. So với các nghiên cứu trong ngành, kết quả này phù hợp với xu hướng các doanh nghiệp nhỏ và vừa thường gặp khó khăn trong việc đầu tư nguồn lực marketing bài bản.

Biểu đồ so sánh thị phần và ngân sách xúc tiến thương mại giữa Công ty Việt Hà và các đối thủ lớn có thể minh họa rõ nét sự chênh lệch về năng lực cạnh tranh marketing. Bảng đánh giá năng lực cạnh tranh marketing theo các tiêu chí chính cũng cho thấy điểm số tổng thể của Công ty Việt Hà thấp hơn khoảng 20% so với các đối thủ.

Ý nghĩa của kết quả là Công ty cần tập trung cải thiện các yếu tố marketing mix, đặc biệt là phát triển sản phẩm, điều chỉnh chính sách giá, mở rộng kênh phân phối và tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại để nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường bia miền Bắc.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tối ưu hóa sản phẩm và bao bì: Thiết kế lại bao bì sản phẩm bia Việt Hà theo hướng hiện đại, bắt mắt, đồng thời nâng cao chất lượng sản phẩm để tạo sự khác biệt. Mục tiêu tăng mức độ nhận diện thương hiệu lên 30% trong vòng 2 năm. Chủ thể thực hiện: Bộ phận R&D và Marketing.

  2. Điều chỉnh chính sách giá linh hoạt: Áp dụng chiến lược giá thâm nhập cho các phân khúc khách hàng mới, đồng thời xây dựng các chương trình giá ưu đãi cho khách hàng trung thành. Mục tiêu giảm giá trung bình 5% trong năm đầu tiên để tăng thị phần thêm 10%. Chủ thể thực hiện: Phòng Kinh doanh và Marketing.

  3. Phát triển kênh phân phối hiện đại: Đầu tư xây dựng hệ thống phân phối đa cấp và hợp tác với các nhà bán lẻ hiện đại nhằm tăng độ phủ thị trường lên 40% trong 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban Quản lý Kênh phân phối.

  4. Tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại và marketing trực tuyến: Tăng ngân sách xúc tiến thương mại lên 6% doanh thu, triển khai các chiến dịch quảng cáo đa kênh, đặc biệt là digital marketing để tiếp cận khách hàng trẻ. Mục tiêu tăng doanh số qua kênh online lên 25% trong 2 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng Marketing.

  5. Xây dựng hệ thống thông tin marketing và quản trị thương hiệu chuyên nghiệp: Thiết lập hệ thống thu thập và phân tích dữ liệu thị trường, khách hàng để đưa ra quyết định nhanh chóng và chính xác. Đồng thời, phát triển chiến lược quản trị thương hiệu nhằm củng cố uy tín và hình ảnh sản phẩm. Chủ thể thực hiện: Ban Lãnh đạo và Phòng Marketing.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý Công ty TNHH MTV Đầu tư Việt Hà: Nhận diện điểm mạnh, điểm yếu trong năng lực cạnh tranh marketing để xây dựng chiến lược phát triển bền vững.

  2. Các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh bia tại Việt Nam: Áp dụng các mô hình và giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh marketing phù hợp với đặc thù ngành và thị trường.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành Marketing, Quản trị kinh doanh: Tham khảo cơ sở lý luận, phương pháp nghiên cứu và kết quả thực tiễn trong lĩnh vực năng lực cạnh tranh marketing sản phẩm.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và Hiệp hội ngành nghề: Sử dụng luận văn làm tài liệu tham khảo để xây dựng chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh trong ngành bia.

Câu hỏi thường gặp

  1. Năng lực cạnh tranh marketing là gì và tại sao quan trọng?
    Năng lực cạnh tranh marketing là khả năng kết hợp và sử dụng hiệu quả các nguồn lực marketing để tạo ra lợi thế trên thị trường. Nó giúp doanh nghiệp duy trì và mở rộng thị phần, tăng doanh thu và lợi nhuận. Ví dụ, một doanh nghiệp có chiến lược giá hợp lý và kênh phân phối rộng sẽ có lợi thế cạnh tranh hơn.

  2. Các yếu tố chính ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh marketing sản phẩm bia là gì?
    Bao gồm sản phẩm (chất lượng, bao bì), giá cả, kênh phân phối và hoạt động xúc tiến thương mại. Ngoài ra, năng lực quản trị chiến lược marketing, tổ chức marketing, nguồn nhân lực và hệ thống thông tin marketing cũng đóng vai trò quan trọng.

  3. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
    Luận văn sử dụng phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp từ báo chí, internet và dữ liệu sơ cấp qua phỏng vấn nhà quản lý và khảo sát 100 người tiêu dùng theo phương pháp lấy mẫu thuận tiện. Phân tích dữ liệu bằng các phương pháp thống kê mô tả, so sánh và phân tích định tính.

  4. Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao năng lực cạnh tranh marketing của Công ty Việt Hà?
    Bao gồm tối ưu hóa sản phẩm và bao bì, điều chỉnh chính sách giá, phát triển kênh phân phối hiện đại, tăng cường xúc tiến thương mại và xây dựng hệ thống thông tin marketing chuyên nghiệp.

  5. Ai nên sử dụng kết quả nghiên cứu này?
    Ban lãnh đạo Công ty Việt Hà, các doanh nghiệp ngành bia, nhà nghiên cứu, sinh viên chuyên ngành marketing và các cơ quan quản lý nhà nước có thể sử dụng kết quả để phát triển chiến lược và chính sách phù hợp.

Kết luận

  • Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về năng lực cạnh tranh marketing và áp dụng vào nghiên cứu thực trạng tại Công ty TNHH MTV Đầu tư Việt Hà.
  • Kết quả nghiên cứu chỉ ra các hạn chế về sản phẩm, giá, phân phối và xúc tiến thương mại ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của công ty.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh marketing sản phẩm bia Việt Hà đến năm 2025.
  • Nghiên cứu có ý nghĩa khoa học và thực tiễn, góp phần phát triển lý thuyết và hỗ trợ doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.
  • Khuyến nghị công ty triển khai các giải pháp đồng bộ, theo dõi và đánh giá hiệu quả định kỳ để điều chỉnh kịp thời, nâng cao vị thế cạnh tranh trên thị trường bia miền Bắc.

Hành động tiếp theo là xây dựng kế hoạch chi tiết triển khai các giải pháp và tổ chức đào tạo nâng cao năng lực cho đội ngũ marketing nhằm đảm bảo thành công bền vững.