Các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe tài chính của sinh viên đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh

Thực tế cho thấy nhiều sinh viên tại TP.HCM đang đối mặt với nhiều vấn đề tài chính của sinh viên. Theo khảo sát, có đến 47% sinh viên được đánh giá là thiếu kiến thức tài chính. Phần lớn sinh viên, đặc biệt là những người không hoạt động trong lĩnh vực kinh tế - tài chính, cảm thấy xa lạ với các khái niệm tài chính cơ bản. Gần 9% sinh viên tiêu hết toàn bộ thu nhập và chỉ có khoảng 17% biết tiết kiệm. Điều này cho thấy sự cần thiết phải cải thiện quản lý tài chính sinh viên và nâng cao nhận thức về kiến thức tài chính sinh viên.

Nghiên cứu này hướng đến mục tiêu đo lường và đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe tài chính sinh viên tại TP.HCM. Từ đó, đề xuất các khuyến nghị để cải thiện tình hình tài chính sinh viên. Đối tượng nghiên cứu là các sinh viên đại học tại TP.HCM. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào sinh viên đến từ các trường đại học trên địa bàn thành phố. Dữ liệu được thu thập trong vòng 9 ngày với quy mô mẫu là 211 người tham gia. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng các giải pháp hiệu quả.

Kết quả nghiên cứu cho thấy Thái độ đối với tiền (Attitude Towards Money - ATM) có ảnh hưởng lớn nhất đến sức khỏe tài chính sinh viên (Financial Well-being - FWB). Theo Von Stumm et al. (2013), việc coi tiền là phương tiện đảm bảo cuộc sống tương lai có liên quan đến khả năng đưa ra quyết định tài chính phù hợp. Ngược lại, nếu coi tiền là công cụ thể hiện quyền lực, cá nhân có xu hướng chấp nhận rủi ro tài chính cao hơn. Việc hình thành thái độ đúng đắn về tiền bạc đóng vai trò then chốt trong việc cải thiện khả năng tài chính sinh viên.

Kiến thức tài chính (Financial Literacy - FL) và Xã hội hóa tài chính trong gia đình (Financial Socialization Within Family - FSWF) cũng là những yếu tố quan trọng. Kiến thức tài chính giúp sinh viên đưa ra các quyết định tài chính sáng suốt hơn, đặc biệt trong những tình huống khó khăn. Gia đình là một trong những tác nhân quan trọng nhất trong việc hình thành nhận thức ban đầu về tiền bạc và thói quen tài chính. Những thói quen này sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe tài chính sinh viên trong hiện tại và tương lai.

Nghiên cứu chỉ ra rằng Áp lực tài chính (Financial Stress - FS) không có ảnh hưởng tích cực đến sức khỏe tài chính sinh viên tại TP.HCM. Ngược lại, áp lực tài chính gia tăng, chẳng hạn như nợ nần hoặc thiếu hụt tài chính, sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng khó khăn tài chính và làm giảm mức độ sức khỏe tài chính. Do đó, việc giảm thiểu áp lực tài chính sinh viên là một yếu tố quan trọng trong việc cải thiện tình hình tài chính của họ.

Việc nâng cao kiến thức tài chính cho sinh viên là giải pháp quan trọng nhất. Các trường đại học và các tổ chức tài chính nên phối hợp để tổ chức các khóa học, hội thảo, và buổi tư vấn về quản lý tài chính cá nhân. Nội dung nên bao gồm các chủ đề như lập ngân sách, tiết kiệm, đầu tư, và quản lý nợ. Cần nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiểu rõ các sản phẩm và dịch vụ tài chính trước khi sử dụng.

Cần giúp sinh viên xây dựng thái độ tích cực về tiền bạc. Điều này bao gồm việc khuyến khích tiết kiệm, tránh tiêu xài hoang phí, và coi tiền là phương tiện để đạt được các mục tiêu trong cuộc sống. Cần tạo điều kiện để sinh viên chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi lẫn nhau về quản lý tài chính. Các hoạt động ngoại khóa và câu lạc bộ về tài chính có thể giúp sinh viên hình thành thói quen tốt.

Sự hỗ trợ từ gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe tài chính sinh viên. Gia đình nên tạo điều kiện để sinh viên tham gia vào các quyết định tài chính của gia đình và chia sẻ kinh nghiệm về quản lý tài chính. Cộng đồng cũng có thể đóng góp bằng cách cung cấp các chương trình hỗ trợ tài chính, học bổng, và tư vấn tài chính miễn phí.

Áp lực tài chính là một rào cản lớn đối với sinh viên nghèo vượt khó. Họ thường xuyên phải lo lắng về chi phí sinh hoạt, học phí, và các khoản nợ. Điều này ảnh hưởng đến tâm lý và sức khỏe tinh thần của họ, làm giảm khả năng tập trung vào việc học. Cần có các chương trình hỗ trợ đặc biệt dành cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn.

Việc làm thêm có thể là một con dao hai lưỡi. Một mặt, nó giúp sinh viên có thêm thu nhập để trang trải chi phí sinh hoạt. Mặt khác, nó có thể chiếm quá nhiều thời gian và ảnh hưởng đến kết quả học tập. Sinh viên cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định đi làm thêm và lựa chọn công việc phù hợp với khả năng và thời gian biểu của mình. Điều này rất quan trọng để duy trì sức khỏe tài chính sinh viên song song với việc học tập.

Các chương trình hỗ trợ tài chính cho sinh viên, như học bổng, vay vốn sinh viên, và trợ cấp, đóng vai trò quan trọng trong việc giúp sinh viên an tâm học tập. Những chương trình này giúp giảm bớt áp lực tài chính và tạo điều kiện để sinh viên tập trung vào việc học. Cần tăng cường thông tin và tạo điều kiện thuận lợi để sinh viên tiếp cận các chương trình hỗ trợ tài chính.

Cần có các chính sách cụ thể để đầu tư vào giáo dục tài chính cho sinh viên. Điều này bao gồm việc đưa các môn học về tài chính cá nhân vào chương trình đào tạo, tổ chức các hoạt động ngoại khóa về tài chính, và cung cấp các dịch vụ tư vấn tài chính miễn phí cho sinh viên. Chính phủ và các tổ chức tài chính nên phối hợp để xây dựng các chương trình giáo dục tài chính phù hợp với nhu cầu của sinh viên.

Các nghiên cứu trong tương lai nên mở rộng phạm vi và đối tượng nghiên cứu. Cần nghiên cứu sâu hơn về ảnh hưởng của các yếu tố kinh tế vĩ mô, như lạm phát và thất nghiệp, đến sức khỏe tài chính sinh viên. Ngoài ra, cần nghiên cứu so sánh sức khỏe tài chính giữa các nhóm sinh viên khác nhau, chẳng hạn như sinh viên trường công và sinh viên trường tư, sinh viên có và không có việc làm thêm. Kết quả của các nghiên cứu này sẽ cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng các chính sách và chương trình hỗ trợ hiệu quả hơn.