I. Giới thiệu
Chương này trình bày tổng quan về luận văn, lý do và mục đích nghiên cứu, cũng như cấu trúc của luận văn. Ngày nay, ứng dụng công nghệ thông tin vào công việc ngày càng gia tăng, kéo theo nhu cầu phát triển phần mềm cũng tăng lên. Giai đoạn đầu của phát triển phần mềm là giai đoạn phân tích yêu cầu, nơi các yêu cầu cần được đặc tả một cách đầy đủ. Việc sử dụng các ngôn ngữ và mô hình trong giai đoạn này là rất quan trọng. Ngôn ngữ mô hình i* là một trong những ngôn ngữ mới, phù hợp cho việc phân tích yêu cầu. Tuy nhiên, việc tái sử dụng các mô hình i* hiện tại còn hạn chế do thiếu phương pháp lưu trữ và tìm kiếm hiệu quả. Luận văn này đề xuất một kỹ thuật đặc tả hình thức cho mô hình i*, nhằm cải thiện khả năng tái sử dụng và hỗ trợ phân tích yêu cầu.
1.1. Lý do và mục đích nghiên cứu
Nhu cầu phát triển phần mềm ngày càng cao, đòi hỏi các yêu cầu phần mềm phải được đặc tả một cách chính xác. Các đặc tả này có thể ở dạng phi hình thức hoặc hình thức. Tính chính xác của các đặc tả này rất quan trọng, giúp các nhà phát triển đưa ra quyết định đúng đắn trong thiết kế và hiện thực hóa phần mềm. Mặc dù có nhiều nghiên cứu về đặc tả hình thức, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế như chi phí cao và mức độ trừu tượng thấp. Luận văn này nhằm cải tiến các phương pháp hiện tại, tăng cường tính tích hợp và giảm chi phí trong việc phân tích yêu cầu.
II. Các nghiên cứu liên quan
Chương này trình bày các nghiên cứu liên quan đến ngôn ngữ mô hình i*. Ngôn ngữ i* đã được áp dụng rộng rãi trong việc phân tích yêu cầu. Theo Eric Yu, ngôn ngữ này giúp mô hình hóa các mối quan hệ giữa các bên liên quan và các mục tiêu cần đạt được. Các công cụ như openOME và Tagoon+ đã được phát triển để hỗ trợ việc thiết kế và trừu tượng hóa mô hình i*. Những công cụ này cho phép người phân tích vẽ các mô hình hướng mục tiêu và xuất ra định dạng .istarml, giúp trao đổi mô hình giữa các công cụ khác nhau. Việc sử dụng ngôn ngữ i trong phân tích yêu cầu giúp cải thiện khả năng hiểu biết về các vấn đề của miền và tăng cường tính chính xác trong việc đặc tả hình thức.
2.1. Ngôn ngữ mô hình i
Ngôn ngữ mô hình i* là một công cụ mạnh mẽ trong việc phân tích yêu cầu. Nó cho phép mô hình hóa các mục tiêu và nhiệm vụ cần thực hiện, đồng thời phân tích các mối quan hệ giữa các bên liên quan. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng i* có thể giúp cải thiện quy trình phát triển phần mềm bằng cách cung cấp một cái nhìn rõ ràng về các yêu cầu và mục tiêu. Việc áp dụng i* trong thực tiễn đã cho thấy những lợi ích rõ rệt trong việc tăng cường khả năng tái sử dụng các mô hình đã có, từ đó giúp tiết kiệm thời gian và chi phí trong quá trình phát triển phần mềm.
III. Cơ sở lý thuyết
Chương này trình bày các khái niệm cơ bản về đặc tả hình thức và ngôn ngữ mô hình i*. Đặc tả hình thức là một phương pháp quan trọng trong việc đảm bảo tính chính xác của các yêu cầu phần mềm. Ngôn ngữ mô hình i* cung cấp một cách tiếp cận mới trong việc mô hình hóa các yêu cầu, cho phép người phân tích hiểu rõ hơn về các mục tiêu và nhiệm vụ cần thực hiện. Việc sử dụng đồ thị con đẳng cấu trong mô hình i* giúp giải quyết các vấn đề liên quan đến việc tính độ tương tự giữa các mô hình, từ đó cải thiện khả năng tái sử dụng và hỗ trợ phân tích yêu cầu.
3.1. Đặc tả hình thức
Đặc tả hình thức là một phương pháp quan trọng trong việc mô tả các yêu cầu phần mềm một cách chính xác và rõ ràng. Nó giúp đảm bảo rằng các yêu cầu được hiểu đúng và thực hiện đúng trong quá trình phát triển phần mềm. Việc áp dụng đặc tả hình thức trong mô hình i* không chỉ giúp tăng cường tính chính xác mà còn hỗ trợ việc phân tích và thiết kế phần mềm một cách hiệu quả hơn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc sử dụng đặc tả hình thức có thể giúp giảm thiểu rủi ro và tăng cường chất lượng sản phẩm phần mềm.
