I. Sự hình thành và các giai đoạn phát triển của trào lưu xã hội dân chủ ở các nước tư bản phát triển
Trào lưu xã hội dân chủ đã hình thành từ giữa thế kỷ XIX, trong bối cảnh chủ nghĩa tư bản đang phát triển mạnh mẽ. Giai cấp công nhân, với sự nhận thức về lợi ích của mình, đã bắt đầu đấu tranh chống lại sự bóc lột của giai cấp tư sản. Sự ra đời của các đảng xã hội dân chủ đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong phong trào công nhân. Các tổ chức này không chỉ đại diện cho quyền lợi của giai cấp công nhân mà còn tìm kiếm những cải cách xã hội thông qua con đường chính trị. Sự phát triển của trào lưu xã hội dân chủ đã diễn ra qua nhiều giai đoạn, từ những năm 1875 đến 1945, với sự hình thành của các đảng phái chính trị và các phong trào xã hội. Những tư tưởng của các nhà triết học như Marx, Engels đã ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của chủ nghĩa xã hội và xã hội dân chủ. Sự kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn đã tạo ra một nền tảng vững chắc cho các phong trào này, giúp họ có thể đối phó với những thách thức từ chủ nghĩa tư bản.
1.1. Sự ra đời và hoạt động của các đảng xã hội dân chủ giai đoạn 1875 1945
Giai đoạn này chứng kiến sự ra đời của nhiều đảng xã hội dân chủ tại châu Âu, với mục tiêu chính là đấu tranh cho quyền lợi của giai cấp công nhân. Các đảng này đã tổ chức nhiều cuộc biểu tình, đình công và các hoạt động chính trị nhằm nâng cao nhận thức của người lao động về quyền lợi của họ. Sự phát triển của trào lưu xã hội dân chủ không chỉ dừng lại ở việc đấu tranh cho quyền lợi kinh tế mà còn mở rộng ra các vấn đề chính trị và xã hội. Các đảng này đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy các cải cách xã hội, từ việc cải thiện điều kiện làm việc đến việc đảm bảo quyền lợi chính trị cho người lao động. Sự kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn đã giúp các đảng này có được sự ủng hộ rộng rãi từ quần chúng, tạo ra một phong trào mạnh mẽ trong xã hội.
1.2. Sự ra đời của Quốc tế xã hội chủ nghĩa và đường lối xây dựng chủ nghĩa xã hội dân chủ 1945 1980
Sau Thế chiến II, Quốc tế xã hội chủ nghĩa được thành lập nhằm thống nhất các đảng xã hội dân chủ trên toàn thế giới. Giai đoạn này đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ của trào lưu xã hội dân chủ, khi các đảng này bắt đầu áp dụng các chính sách cải cách xã hội nhằm xây dựng một xã hội công bằng hơn. Các chính sách này không chỉ tập trung vào việc cải thiện đời sống của người lao động mà còn hướng tới việc xây dựng một nền kinh tế bền vững. Sự phát triển của chủ nghĩa xã hội dân chủ trong giai đoạn này đã tạo ra những ảnh hưởng tích cực đến các nước tư bản phát triển, giúp họ đạt được những thành tựu đáng kể trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân.
1.3. Cuộc khủng hoảng của chủ nghĩa xã hội hiện thực và sự trỗi dậy của trào lưu xã hội dân chủ từ 1980 đến nay
Giai đoạn từ 1980 đến nay chứng kiến sự khủng hoảng của chủ nghĩa xã hội hiện thực, dẫn đến sự trỗi dậy của trào lưu xã hội dân chủ. Các đảng xã hội dân chủ đã tận dụng cơ hội này để khẳng định vai trò của mình trong việc xây dựng một xã hội công bằng và bình đẳng. Họ đã đưa ra nhiều chính sách cải cách nhằm giải quyết các vấn đề xã hội, từ bất bình đẳng kinh tế đến quyền lợi của người lao động. Sự phát triển của trào lưu xã hội dân chủ trong giai đoạn này không chỉ giúp các đảng này khôi phục uy tín mà còn tạo ra những thay đổi tích cực trong xã hội, góp phần vào việc xây dựng một nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai.
II. Bản chất cơ hội xét lại của trào lưu xã hội dân chủ và ảnh hưởng của nó đến xã hội hiện thực
Bản chất của trào lưu xã hội dân chủ thường bị chỉ trích là có tính cơ hội và xét lại. Những quan điểm này cho rằng, các đảng xã hội dân chủ đã từ bỏ các nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa xã hội để tìm kiếm sự chấp nhận từ giai cấp tư sản. Điều này dẫn đến việc các đảng này không còn đại diện cho lợi ích của giai cấp công nhân mà thay vào đó là phục vụ cho lợi ích của giai cấp tư sản. Sự thay đổi này đã tạo ra những tác động tiêu cực đến chủ nghĩa xã hội hiện thực, khi mà các nguyên tắc của chủ nghĩa xã hội bị xem nhẹ. Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận rằng, sự phát triển của trào lưu xã hội dân chủ đã mang lại nhiều lợi ích cho xã hội, đặc biệt là trong việc thúc đẩy các chính sách công bằng xã hội và bảo vệ quyền lợi của người lao động.
2.1. Vài nét về chủ nghĩa cơ hội và chủ nghĩa xét lại
Chủ nghĩa cơ hội và chủ nghĩa xét lại là hai khái niệm quan trọng trong việc phân tích trào lưu xã hội dân chủ. Chủ nghĩa cơ hội thường được hiểu là việc các đảng xã hội dân chủ sẵn sàng từ bỏ các nguyên tắc của chủ nghĩa xã hội để đạt được mục tiêu chính trị. Điều này dẫn đến sự mất niềm tin từ phía giai cấp công nhân, khi mà họ cảm thấy các đảng này không còn đại diện cho lợi ích của mình. Ngược lại, chủ nghĩa xét lại lại nhấn mạnh việc điều chỉnh các nguyên tắc của chủ nghĩa xã hội để phù hợp với thực tiễn xã hội hiện đại. Sự kết hợp giữa hai khái niệm này đã tạo ra một bức tranh phức tạp về trào lưu xã hội dân chủ, khi mà các đảng này phải đối mặt với áp lực từ cả giai cấp công nhân và giai cấp tư sản.
2.2. Ảnh hưởng của trào lưu xã hội dân chủ đến chủ nghĩa xã hội hiện thực
Sự phát triển của trào lưu xã hội dân chủ đã có những ảnh hưởng sâu sắc đến chủ nghĩa xã hội hiện thực. Các đảng xã hội dân chủ đã thúc đẩy nhiều chính sách cải cách xã hội, từ việc bảo vệ quyền lợi của người lao động đến việc xây dựng một nền kinh tế bền vững. Tuy nhiên, sự thay đổi này cũng dẫn đến những tác động tiêu cực, khi mà các nguyên tắc của chủ nghĩa xã hội bị xem nhẹ. Điều này đã tạo ra một khoảng cách giữa lý thuyết và thực tiễn, khi mà các đảng này không còn đại diện cho lợi ích của giai cấp công nhân. Sự phân hóa trong nội bộ các đảng xã hội dân chủ cũng là một vấn đề cần được xem xét, khi mà các quan điểm khác nhau về chủ nghĩa xã hội đã dẫn đến sự chia rẽ trong phong trào này.
