I. Tổng Quan Về Tăng Huyết Áp Tại Cẩm Khê Phú Thọ
Tăng huyết áp (THA) là một vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng tại huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ, và trên toàn cầu. Bệnh có xu hướng gia tăng, là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật. THA thường được gọi là "kẻ giết người thầm lặng" vì diễn biến âm thầm nhưng hậu quả khôn lường. Nghiên cứu năm 2015 của Hội Tim mạch Việt Nam cho thấy 47.3% người Việt Nam (20.8 triệu người) bị THA. Đáng lo ngại, 39.1% trong số đó không được phát hiện bệnh, 7.2% không được điều trị, và 69.0% chưa kiểm soát được bệnh. Việc điều trị THA có thể giảm đáng kể nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên, kiến thức về bệnh và các biện pháp phòng ngừa còn hạn chế, gây khó khăn cho việc kiểm soát và điều trị. Để giảm gánh nặng bệnh tật do THA, cần thiết các hoạt động truyền thông phòng chống tăng huyết áp để nâng cao nhận thức và kiến thức cho người dân Cẩm Khê, Phú Thọ.
1.1. Tầm Quan Trọng của Kiến Thức Phòng Ngừa Cao Huyết Áp
Việc trang bị kiến thức phòng ngừa cao huyết áp Cẩm Khê cho người dân là vô cùng quan trọng. Khi hiểu rõ về bệnh, các yếu tố nguy cơ, và cách phòng tránh, họ có thể chủ động thay đổi lối sống, thực hiện các biện pháp can thiệp sớm. Điều này giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh, phát hiện bệnh sớm, kiểm soát huyết áp hiệu quả, và giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Giáo dục sức khỏe tăng huyết áp Phú Thọ đóng vai trò then chốt trong việc cải thiện sức khỏe tim mạch của cộng đồng.
1.2. Kế Hoạch Truyền Thông Phòng Chống Tăng Huyết Áp 2017 2020
Nhận thức được tầm quan trọng của việc nâng cao kiến thức phòng chống tăng huyết áp cho người dân, Trung tâm Y tế Cẩm Khê đã triển khai "Kế hoạch Truyền thông Phòng chống Tăng huyết áp giai đoạn 2017-2020". Mục tiêu chính là tăng tỷ lệ người dân hiểu biết về bệnh THA và các biện pháp phòng tránh từ 45% (năm 2017) lên 75% (cuối năm 2020). Kế hoạch tập trung vào đối tượng người dân trên 25 tuổi, sử dụng nhiều hình thức truyền thông khác nhau, phối hợp với chính quyền địa phương, các đoàn thể và hội. Mục tiêu phấn đấu đạt chỉ tiêu 50% người dân hiểu đúng về bệnh THA và các biện pháp phòng, chống bệnh THA [3].
II. Thách Thức Vấn Đề Trong Phòng Chống Tăng Huyết Áp
Mặc dù có nhiều nỗ lực trong công tác phòng chống bệnh cao huyết áp Phú Thọ, vẫn còn tồn tại nhiều thách thức và vấn đề cần giải quyết. Theo Bs Nguyễn Anh Tuấn (2017), tỷ lệ người dân hiểu biết về bệnh THA và các biện pháp phòng chống chỉ đạt 45%. Việc khám phát hiện bệnh sớm và điều trị còn hạn chế. Nhiều người dân chưa có kiến thức đầy đủ về bệnh, điều kiện kinh tế còn khó khăn, và chỉ khi có bệnh nặng mới đi khám chữa bệnh. Việc thay đổi lối sống và tuân thủ điều trị còn gặp nhiều khó khăn do hạn chế về kiến thức và thói quen sinh hoạt không hợp lý. Do đó, cần có các giải pháp đồng bộ và hiệu quả hơn để vượt qua những thách thức này.
2.1. Hạn Chế Về Kiến Thức và Nhận Thức Của Người Dân
Một trong những thách thức lớn nhất là hạn chế về kiến thức và nhận thức của người dân về bệnh THA. Nhiều người chưa biết về các yếu tố nguy cơ, biến chứng, và cách phòng tránh bệnh. Điều này dẫn đến việc chủ quan, không quan tâm đến việc kiểm tra sức khỏe định kỳ, và không thực hiện các biện pháp phòng ngừa.Theo kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ người dân hiểu biết về bệnh THA và các biện pháp phòng chống THA chỉ có 45% [4]. Việc giáo dục sức khỏe cần được đẩy mạnh để nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi của người dân.
2.2. Khó Khăn Trong Thay Đổi Thói Quen Sinh Hoạt
Việc thay đổi thói quen sinh hoạt không hợp lý là một thách thức không nhỏ. Nhiều người dân có thói quen ăn mặn, ít vận động, hút thuốc, uống nhiều rượu bia, đây đều là những yếu tố nguy cơ gây THA. Để thay đổi những thói quen này cần có sự kiên trì, quyết tâm, và sự hỗ trợ từ gia đình, cộng đồng. Biện pháp phòng ngừa tăng huyết áp Cẩm Khê cần được truyền thông một cách dễ hiểu, phù hợp với từng đối tượng.
III. Giải Pháp Nâng Cao Kiến Thức Phòng Ngừa Tăng Huyết Áp
Để giải quyết những thách thức trên, cần triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao kiến thức phòng ngừa cao huyết áp. Cần tăng cường truyền thông giáo dục sức khỏe, tập trung vào các đối tượng có nguy cơ cao, sử dụng nhiều hình thức truyền thông khác nhau. Cần cải thiện chất lượng dịch vụ y tế, đảm bảo người dân được tiếp cận với các dịch vụ khám sàng lọc, tư vấn, và điều trị THA. Cần tăng cường sự phối hợp giữa các ban ngành, đoàn thể, và cộng đồng trong công tác phòng chống THA.
3.1. Tăng Cường Truyền Thông Giáo Dục Sức Khỏe Cộng Đồng
Truyền thông giáo dục sức khỏe là một giải pháp quan trọng để nâng cao kiến thức và thay đổi hành vi của người dân. Cần sử dụng nhiều kênh truyền thông khác nhau, như truyền hình, phát thanh, báo chí, mạng xã hội, tờ rơi, áp phích, để tiếp cận đến đông đảo người dân. Nội dung truyền thông cần được thiết kế một cách dễ hiểu, hấp dẫn, và phù hợp với từng đối tượng.Chú trọng truyền thông trực tiếp từ Trung tâm Y tế, Trạm Y tế và đã vận động sự tham gia vào cuộc của chính quyền, các đoàn thể, các hội tại địa phương [5]. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan truyền thông, y tế, và giáo dục trong việc triển khai các hoạt động truyền thông.
3.2. Nâng Cao Năng Lực Cho Cán Bộ Y Tế Cơ Sở
Cán bộ y tế cơ sở đóng vai trò quan trọng trong việc tư vấn, hướng dẫn, và theo dõi người bệnh THA. Cần nâng cao năng lực cho cán bộ y tế cơ sở về kiến thức, kỹ năng, và thái độ phục vụ. Cần tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn, và cập nhật kiến thức thường xuyên cho cán bộ y tế. Cần cung cấp đầy đủ các trang thiết bị, vật tư y tế cần thiết cho cán bộ y tế cơ sở để thực hiện tốt công tác phòng chống THA.
IV. Kết Quả Nghiên Cứu Truyền Thông và Bài Học Kinh Nghiệm
Nghiên cứu đánh giá kết quả truyền thông tăng cường kiến thức cho thấy có sự cải thiện về kiến thức của người dân về THA. Tuy nhiên, tỷ lệ người dân có kiến thức đạt yêu cầu vẫn chưa cao, đặc biệt là ở nhóm nam giới, người làm ruộng, và người có trình độ học vấn thấp. Nghiên cứu cũng chỉ ra một số thuận lợi và khó khăn trong quá trình triển khai các hoạt động truyền thông. Từ đó rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm quý báu để cải thiện công tác phòng chống THA trong thời gian tới.
4.1. Phân Tích Chi Tiết Về Kiến Thức Của Người Dân
Kết quả nghiên cứu cho thấy kiến thức chung đạt về bệnh là 63,6%, tỷ lệ này tăng so với đầu năm 2017 (45%) nhưng chưa đạt mục tiêu kế hoạch đề ra (75%). Hầu hết người được hỏi từng nghe (biết) về bệnh THA (98,3%), Kiến thức đạt về phát hiện THA (94,8%). Thấp nhất là kiến thức đạt về yếu tố nguy cơ THA (47,2%); biến chứng của THA (59,1%). Nhóm ĐTNC là nam giới, làm ruộng, văn hóa TH, THCS có kiến thức đạt thấp nhất. Cần có các giải pháp cụ thể để cải thiện kiến thức cho các nhóm đối tượng này. Cần tiếp tục chú trọng tuyên truyền về tầm quan trọng của việc kiểm tra huyết áp thường xuyên.
4.2. Thận Lợi Và Khó Khăn Trong Triển Khai Hoạt Động
Nghiên cứu chỉ ra một số thuận lợi trong hoạt động truyền thông như sự quan tâm, tạo điều kiện, ủng hộ của các cấp; nguồn nhân lực có chuyên môn; sự cố gắng của TTYT đáp ứng kinh phí cho hoạt động truyền thông đảm bảo đạt kế hoạch xây dựng. Tuy nhiên, cũng còn một số khó khăn khi triển khai như: Nhân lực làm truyền thông chưa có kỹ năng, chưa được đào tạo; kinh phí hạn chế; trang thiết bị truyền thông chưa đáp ứng; thói quen, phong tục, văn hóa còn nhiều ảnh hưởng nhiều khi triển khai các hoạt động truyền thông.
V. Đề Xuất Giải Pháp và Hướng Đi Mới Trong Tương Lai
Dựa trên kết quả nghiên cứu và bài học kinh nghiệm, cần đề xuất các giải pháp cụ thể để cải thiện công tác phòng chống tăng huyết áp. Cần tăng cường đào tạo, tập huấn cho cán bộ y tế làm công tác truyền thông. Cần đầu tư trang thiết bị phục vụ công tác truyền thông. Cần xây dựng kế hoạch truyền thông cụ thể, ưu tiên cho các nhóm đối tượng có nguy cơ cao. Đồng thời, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban ngành, đoàn thể, và cộng đồng trong việc triển khai các hoạt động phòng chống THA.
5.1. Đào Tạo Nâng Cao Năng Lực Cán Bộ Truyền Thông
Đào tạo, tập huấn cho cán bộ làm công tác truyền thông là một giải pháp quan trọng để nâng cao hiệu quả hoạt động truyền thông. Nếu có thể thành lập tổ chuyên trách truyền thông về lâu dài. Cần trang bị cho cán bộ truyền thông những kiến thức, kỹ năng cần thiết để thiết kế, triển khai, và đánh giá các hoạt động truyền thông. Cần có sự tham gia của các chuyên gia về truyền thông, y tế, và giáo dục trong quá trình đào tạo.
5.2. Đầu Tư Trang Thiết Bị Cho Công Tác Truyền Thông
Việc đầu tư trang thiết bị phục vụ công tác truyền thông là cần thiết để nâng cao chất lượng và hiệu quả của các hoạt động truyền thông. Cần trang bị đầy đủ các trang thiết bị như máy chiếu, loa đài, máy tính, máy in, và các vật tư truyền thông khác. Cần có kế hoạch bảo trì, bảo dưỡng các trang thiết bị định kỳ để đảm bảo hoạt động tốt.