I. Khái niệm và đặc điểm đăng ký biện pháp bảo đảm bằng động sản
Luận văn thạc sĩ này tập trung nghiên cứu về "Pháp luật về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng động sản và thực tiễn thực hiện tại Trung tâm đăng ký giao dịch tài sản tại thành phố Hà Nội". Ngay từ chương đầu, tác giả đã chỉ ra sự thiếu sót trong hệ thống pháp luật Việt Nam về một khái niệm thống nhất, chính thức cho "đăng ký biện pháp bảo đảm bằng động sản". Luận văn bắt đầu bằng việc phân tích khái niệm "đăng ký" theo nghĩa rộng, dựa trên các nguồn như Từ điển Tiếng Việt và Từ điển Giải thích thuật ngữ hành chính. Từ đó, luận văn đưa ra ba đặc điểm chính của hành vi đăng ký: (i) là hành vi ghi vào sổ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; (ii) làm phát sinh quyền, nghĩa vụ của người thực hiện đăng ký; và (iii) thông tin được ghi nhận có tính khách quan, không thể chối cãi. Tác giả cũng nhắc đến Nghị định 05/2000/NĐ-CP, đánh dấu sự xuất hiện của văn bản pháp luật về đăng ký giao dịch bảo đảm. Việc làm rõ khái niệm "đăng ký" là nền tảng để đi sâu vào khái niệm "đăng ký biện pháp bảo đảm bằng động sản" – trọng tâm của luận văn.
II. Mục đích ý nghĩa và lịch sử phát triển của đăng ký biện pháp bảo đảm bằng động sản
Luận văn tiếp tục phân tích mục đích và ý nghĩa của việc đăng ký biện pháp bảo đảm bằng động sản. Tác giả nhấn mạnh vai trò của việc này trong việc minh bạch hóa tình trạng pháp lý của động sản, bảo vệ quyền lợi của bên có quyền, hạn chế tranh chấp và tạo cơ chế giải quyết ổn định. Đăng ký cũng được xem là động lực thúc đẩy thị trường tài chính, khuyến khích lưu thông vốn và phát triển kinh tế. Một phần quan trọng của chương này là việc khảo sát lịch sử phát triển của chế định về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng động sản trong pháp luật Việt Nam và kinh nghiệm quốc tế. Tác giả có đề cập đến Nghị định 102/2017/NĐ-CP về thủ tục đăng ký, cung cấp thông tin, và vai trò của nghị định này trong việc cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Sự phân tích này giúp người đọc hiểu được bối cảnh và sự cần thiết của việc hoàn thiện pháp luật về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng động sản.
III. Thực trạng pháp luật và thực tiễn đăng ký biện pháp bảo đảm bằng động sản tại Hà Nội
Chương này đi sâu vào phân tích thực trạng pháp luật hiện hành về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng động sản, bao gồm thẩm quyền đăng ký, các trường hợp đăng ký, nguyên tắc đăng ký, thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản bảo đảm, và trình tự, thủ tục đăng ký. Luận văn cũng phân tích thực tiễn thực hiện tại Trung tâm Đăng ký giao dịch tài sản tại Hà Nội, bao gồm những kết quả đạt được, hạn chế, vướng mắc, và nguyên nhân của các tồn tại này. Việc phân tích thực tiễn này dựa trên số liệu thống kê và kinh nghiệm thực tế, giúp làm rõ khoảng cách giữa quy định pháp luật và thực tiễn áp dụng. Tác giả cũng đề cập đến Nghị định 21/2021/NĐ-CP và tác động của nó đến việc đăng ký biện pháp bảo đảm. Đây là phần quan trọng để làm cơ sở cho các kiến nghị hoàn thiện pháp luật được đề xuất ở phần sau.
IV. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật và giải pháp nâng cao hiệu quả thực thi
Dựa trên những phân tích ở các chương trước, luận văn đưa ra các kiến nghị hoàn thiện pháp luật về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng động sản. Các kiến nghị này tập trung vào việc bổ sung, sửa đổi các quy định pháp luật để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, và phù hợp với thực tiễn. Bên cạnh việc hoàn thiện pháp luật, luận văn cũng đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật, nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp trong việc tiếp cận và sử dụng dịch vụ công về đăng ký biện pháp bảo đảm. Tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hoàn thiện pháp luật này đối với sự phát triển của nền kinh tế thị trường. Các kiến nghị và giải pháp được đề xuất mang tính thực tiễn cao, dựa trên những phân tích cụ thể về thực trạng pháp luật và thực tiễn áp dụng tại Trung tâm đăng ký giao dịch tài sản Hà Nội.
