I. Giới thiệu và bối cảnh nghiên cứu
Luận văn thạc sĩ này tập trung vào việc phân tích ảnh hưởng của phong cách lãnh đạo và tính cách nhân viên đến hành vi bắt nạt và hiệu quả làm việc trong môi trường công sở. Nghiên cứu được thực hiện trong bối cảnh Việt Nam, nơi mà vấn đề bắt nạt tại nơi làm việc còn ít được nghiên cứu. Mục tiêu chính là xác định mối quan hệ giữa các yếu tố này và đề xuất các giải pháp quản lý hiệu quả.
1.1. Lý do chọn đề tài
Nghiên cứu xuất phát từ thực tiễn khi hành vi bắt nạt tại nơi làm việc đang trở thành một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tâm lý học tổ chức và hiệu quả làm việc. Bên cạnh đó, việc thiếu các nghiên cứu định lượng về chủ đề này tại Việt Nam cũng là động lực để thực hiện luận văn.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu nhằm xác định mối quan hệ giữa phong cách lãnh đạo chuyển đổi và giao dịch, tính cách nhân viên (bao gồm cả tính cách mạnh bạo và nhẹ nhàng), và hành vi bắt nạt. Đồng thời, nghiên cứu cũng tìm hiểu tác động của hành vi bắt nạt đến hiệu quả làm việc và vai trò trung gian của cảm xúc nhân viên.
II. Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết nền tảng như Lý thuyết các sự kiện ảnh hưởng (AET), Lý thuyết bảo tồn nguồn lực (COR), và Lý thuyết trao đổi xã hội. Các lý thuyết này giúp giải thích mối quan hệ giữa phong cách lãnh đạo, tính cách nhân viên, và hành vi bắt nạt.
2.1. Phong cách lãnh đạo
Phong cách lãnh đạo chuyển đổi và giao dịch được xem xét như hai yếu tố chính ảnh hưởng đến hành vi bắt nạt. Các thành phần như sức ảnh hưởng lý tưởng, truyền động lực cảm hứng, và kích thích trí tuệ của phong cách chuyển đổi có tác động tích cực trong việc giảm thiểu bắt nạt.
2.2. Tính cách nhân viên
Nghiên cứu phân tích tính cách mạnh bạo (như ái kỷ và rối loạn nhân cách) và tính cách nhẹ nhàng (như chủ nghĩa Kant và chủ nghĩa nhân văn). Các tính cách này có ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng bị bắt nạt và hiệu quả làm việc của nhân viên.
III. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng và định tính để thu thập và phân tích dữ liệu. Giai đoạn định tính bao gồm thảo luận nhóm và phỏng vấn chuyên gia, trong khi giai đoạn định lượng sử dụng SPSS và SmartPLS để phân tích dữ liệu từ 1206 nhân viên.
3.1. Nghiên cứu định tính
Giai đoạn này nhằm điều chỉnh thang đo cho phù hợp với bối cảnh Việt Nam. Thảo luận nhóm với 10 nhân viên và phỏng vấn chuyên gia với 6 tiến sĩ Quản trị kinh doanh đã được thực hiện.
3.2. Nghiên cứu định lượng
Nghiên cứu chính thức được thực hiện với mẫu 1206 nhân viên. Dữ liệu được phân tích bằng SPSS để kiểm tra độ tin cậy và SmartPLS để phân tích mô hình cấu trúc.
IV. Kết quả và thảo luận
Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng phong cách lãnh đạo chuyển đổi và giao dịch có tác động tiêu cực đến hành vi bắt nạt. Tính cách mạnh bạo làm tăng khả năng bị bắt nạt, trong khi tính cách nhẹ nhàng giúp giảm thiểu. Hành vi bắt nạt làm giảm hiệu quả làm việc và tăng hành vi phản tác dụng.
4.1. Ảnh hưởng của phong cách lãnh đạo
Các thành phần của phong cách lãnh đạo chuyển đổi như sức ảnh hưởng lý tưởng và truyền động lực cảm hứng có tác động tích cực trong việc giảm hành vi bắt nạt.
4.2. Ảnh hưởng của tính cách nhân viên
Tính cách ái kỷ và rối loạn nhân cách làm tăng khả năng bị bắt nạt, trong khi chủ nghĩa Kant và chủ nghĩa nhân văn giúp giảm thiểu.
V. Kết luận và hàm ý quản trị
Nghiên cứu đưa ra các hàm ý quản trị về phong cách lãnh đạo, tính cách nhân viên, và cảm xúc nhân viên để giảm thiểu hành vi bắt nạt và nâng cao hiệu quả làm việc. Các giải pháp bao gồm đào tạo lãnh đạo, quản lý xung đột, và phát triển nhân lực.
5.1. Hàm ý quản trị
Nghiên cứu đề xuất các chương trình đào tạo để phát triển phong cách lãnh đạo chuyển đổi và quản lý tính cách nhân viên nhằm giảm thiểu hành vi bắt nạt.
5.2. Hạn chế và nghiên cứu tương lai
Nghiên cứu có một số hạn chế như mẫu nghiên cứu chỉ tập trung tại Việt Nam. Các nghiên cứu tương lai có thể mở rộng phạm vi và thêm các biến số khác.
