Kết quả chuyển phôi ngày 3 và ngày 5 ở phụ nữ vô sinh tại khoa hỗ trợ sinh sản bệnh viện A Thái Nguyên

• Tác giả: Hứa Minh Tuân
• Người hướng dẫn: BSCKII. Hà Hải Bằng
• Trường học: Trường Đại học Y Dược Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Sản phụ khoa
• Đề tài: Kết quả chuyển phôi ngày 3 và ngày 5 ở phụ nữ vô sinh tại khoa Hỗ trợ sinh sản bệnh viện A Thái Nguyên
• Loại tài liệu: Luận văn chuyên khoa
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Vô sinh và các vấn đề lâm sàng trong vô sinh
• 1.2. Nguyên nhân vô sinh
• 1.3. Thụ tinh trong ống nghiệm
• 1.4. Kích thích buồng trứng trong thụ tinh trong ống nghiệm
• 1.5. Đáp ứng buồng trứng
• 1.6. Đặc điểm phát triển phôi trong thụ tinh trong ống nghiệm
• 1.6.1. Đặc điểm thụ tinh
• 1.6.2. Đặc điểm phôi giai đoạn phân chia (ngày 2 - 3)
• 1.6.3. Đặc điểm phôi dâu (phôi ngày 4)
• 1.6.4. Đặc điểm phôi nang (phôi ngày 5 - 6)
• 1.7. Tình hình nghiên cứu về chuyển phôi ngày 3 và ngày 5
• 1.7.1. Trên thế giới
• 1.7.2. Tại Việt Nam
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Tiêu chuẩn lựa chọn
• 2.3. Tiêu chuẩn loại trừ
• 2.4. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 2.5. Phương pháp nghiên cứu
• 2.6. Các chỉ số và biến số và nghiên cứu
• 2.7. Một số định nghĩa được dùng trong nghiên cứu
• 2.8. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu
• 2.9. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng
• 2.10. Kết quả chuyển phôi ngày 3, ngày 5
• 2.11. Phương pháp nghiên cứu và tiêu chuẩn đánh giá chỉ tiêu nghiên cứu
• 2.12. Thăm khám lâm sàng, hoàn thành hồ sơ thụ tinh trong ống nghiệm
• 2.13. Thực hiện các thăm dò cận lâm sàng
• 2.14. Kích thích buồng trứng
• 2.15. Kỹ thuật ICSI và nuôi cấy phôi
• 2.16. Phương pháp chuẩn bị niêm mạc tử cung, chuyển phôi, hỗ trợ hoàng thể
• 2.17. Hỗ trợ hoàng thể và đánh giá sau chuyển phôi
• 2.18. Phân tích và xử lý số liệu
• 2.19. Đạo đức nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở phụ nữ vô sinh thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm
• 3.2. Đặc điểm chung của người vợ
• 3.3. Đặc điểm vô sinh
• 3.4. Đặc điểm nội tiết
• 3.5. Kết quả điều trị kích thích buồng trứng
• 3.6. Nhận xét kết quả chuyển phôi ngày 3 và ngày 5 ở phụ nữ vô sinh
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở phụ nữ vô sinh thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm tại khoa Hỗ trợ sinh sản bệnh viện A Thái Nguyên
• 4.2. Đặc điểm chung của người vợ
• 4.3. Về đặc điểm vô sinh
• 4.4. Đặc điểm nội tiết và nang thứ cấp
• 4.5. Bàn luận về kết quả điều trị kích thích buồng trứng
• 4.6. Kết quả chuyển phôi ngày 3 và ngày 5 ở phụ nữ vô sinh
• 4.6.1. Đặc điểm về số phôi chuyển và độ dày niêm mạc tử cung
• 4.6.2. Kết quả chuyển phôi ngày 3 và phôi ngày 5
• 4.6.3. Kết quả số phôi chuyển và số túi thai
• 4.6.4. Kết quả chuyển phôi ngày 3 và ngày 5 theo nhóm tuổi người vợ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về IVF Chuyển Phôi Ngày 3 Ngày 5 Hiếm Muộn

Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) đã mang lại hy vọng cho hàng triệu cặp vợ chồng hiếm muộn trên toàn thế giới. Từ khi em bé IVF đầu tiên ra đời năm 1978, các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản không ngừng phát triển. Mục tiêu của IVF là chọn lựa phôi có tiềm năng phát triển tốt nhất để đạt được ca sinh sống khỏe mạnh. Chuyển phôi có thể thực hiện vào ngày 2 hoặc ngày 3 (chuyển phôi ngày 3), khi có thể đánh giá hình thái phôi sớm nhất. Gần đây, kỹ thuật nuôi cấy phôi dài ngày cho phép chuyển phôi vào ngày 5 hoặc ngày 6 (chuyển phôi ngày 5), giai đoạn phôi nang. Việc lựa chọn thời điểm chuyển phôi phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm chất lượng phôi, tình trạng niêm mạc tử cung, và chính sách của từng trung tâm IVF. Nghiên cứu này tập trung vào việc đánh giá kết quả chuyển phôi ngày 3 và ngày 5 tại khoa Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện A Thái Nguyên, nhằm cung cấp thông tin hữu ích cho việc lựa chọn phương pháp điều trị vô sinh phù hợp.

1.1. Định Nghĩa Về Vô Sinh Và Các Phương Pháp Hỗ Trợ Sinh Sản

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vô sinh được định nghĩa là tình trạng cặp vợ chồng không có thai sau 1 năm quan hệ tình dục đều đặn, không sử dụng biện pháp tránh thai. Có hai loại: vô sinh nguyên phát (chưa từng mang thai) và vô sinh thứ phát (đã từng mang thai). Các phương pháp hỗ trợ sinh sản phổ biến bao gồm thụ tinh nhân tạo (IUI) và thụ tinh trong ống nghiệm (IVF). IVF bao gồm nhiều kỹ thuật, trong đó ICSI (tiêm tinh trùng vào bào tương noãn) được sử dụng rộng rãi. Mục tiêu cuối cùng là tạo ra phôi khỏe mạnh và chuyển vào tử cung để làm tổ. Việc lựa chọn chuyển phôi ngày 3 hay chuyển phôi ngày 5 cần cân nhắc nhiều yếu tố.

1.2. Tại Sao Nghiên Cứu Kết Quả Chuyển Phôi Ngày 3 Ngày 5 Quan Trọng

Việc lựa chọn thời điểm chuyển phôi tối ưu (chuyển phôi ngày 3 so với chuyển phôi ngày 5) có ý nghĩa quan trọng trong việc tăng tỷ lệ thành công của IVF. Chuyển phôi ngày 3 cho phép đánh giá phôi sớm, trong khi chuyển phôi ngày 5 cho phép lựa chọn phôi có tiềm năng phát triển cao hơn. Nghiên cứu kết quả chuyển phôi ngày 3 và ngày 5 tại Bệnh viện A Thái Nguyên giúp đánh giá hiệu quả của từng phương pháp trong điều kiện thực tế của bệnh viện, từ đó đưa ra khuyến nghị phù hợp cho từng bệnh nhân vô sinh. Điều này góp phần nâng cao tỷ lệ thành công IVF và giảm chi phí điều trị.

II. Thách Thức IVF Yếu Tố Ảnh Hưởng Kết Quả Chuyển Phôi Thành Công

Mặc dù IVF là một phương pháp hiệu quả, tỷ lệ thành công vẫn còn hạn chế và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Các yếu tố này bao gồm tuổi của người vợ, chất lượng phôi, tình trạng niêm mạc tử cung, kỹ thuật chuyển phôi, và các bệnh lý đi kèm. Việc đánh giá và tối ưu hóa các yếu tố này là rất quan trọng để cải thiện kết quả chuyển phôi. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng chất lượng phôi là yếu tố quan trọng nhất, và việc lựa chọn phôi tốt nhất để chuyển phôi là chìa khóa để thành công. Ngoài ra, niêm mạc tử cung đủ dày và khỏe mạnh cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình làm tổ của phôi. Biến chứng của kích thích buồng trứng cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả chuyển phôi.

2.1. Tuổi Mẹ Và Dự Trữ Buồng Trứng Ảnh Hưởng Đến Chất Lượng Phôi Như Thế Nào

Tuổi của người vợ là một trong những yếu tố tiên lượng quan trọng nhất trong IVF. Tuổi càng cao, số lượng và chất lượng phôi càng giảm, dẫn đến tỷ lệ thành công thấp hơn. Dự trữ buồng trứng, được đánh giá bằng xét nghiệm AMH (Anti-Mullerian Hormone) và số lượng nang noãn thứ cấp, cũng là yếu tố quan trọng. Dự trữ buồng trứng thấp thường đi kèm với chất lượng phôi kém và tỷ lệ thành công IVF thấp hơn. Do đó, việc đánh giá tuổi và dự trữ buồng trứng trước khi bắt đầu IVF là rất cần thiết.

2.2. Vai Trò Của Niêm Mạc Tử Cung Trong Sự Thành Công Của Chuyển Phôi

Niêm mạc tử cung đóng vai trò quan trọng trong quá trình làm tổ của phôi. Niêm mạc tử cung đủ dày (thường trên 7mm) và có cấu trúc phù hợp là điều kiện cần thiết để phôi bám vào và phát triển. Các yếu tố như polyp tử cung, u xơ tử cung, hoặc sẹo dính buồng tử cung có thể ảnh hưởng đến khả năng tiếp nhận của niêm mạc tử cung. Việc đánh giá và điều trị các bệnh lý này trước khi chuyển phôi có thể cải thiện tỷ lệ thành công.

2.3. Biến Chứng Kích Thích Buồng Trứng Và Ảnh Hưởng Tới Kết Quả IVF

Kích thích buồng trứng là một bước quan trọng trong quy trình IVF, nhưng có thể gây ra một số biến chứng, chẳng hạn như hội chứng quá kích buồng trứng (OHSS). OHSS có thể ảnh hưởng đến chất lượng niêm mạc tử cung và làm giảm tỷ lệ thành công IVF. Do đó, việc sử dụng phác đồ kích thích buồng trứng phù hợp và theo dõi sát sao bệnh nhân là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ biến chứng.

III. Phương Pháp Chuyển Phôi Ưu Nhược Điểm Ngày 3 So Với Ngày 5 Tại BV A

Việc lựa chọn giữa chuyển phôi ngày 3 và chuyển phôi ngày 5 là một quyết định quan trọng. Chuyển phôi ngày 3 có ưu điểm là đơn giản, ít tốn kém, và cho phép chuyển phôi sớm. Tuy nhiên, việc lựa chọn phôi ở giai đoạn này có thể khó khăn hơn, vì chất lượng phôi chưa được đánh giá đầy đủ. Chuyển phôi ngày 5 có ưu điểm là cho phép lựa chọn phôi có tiềm năng phát triển cao hơn, giảm số lượng phôi chuyển, và tăng tỷ lệ làm tổ. Tuy nhiên, kỹ thuật này đòi hỏi hệ thống nuôi cấy phôi hiện đại và chi phí cao hơn. Tại Bệnh viện A Thái Nguyên, cả hai phương pháp đều được áp dụng, và việc lựa chọn phương pháp nào phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể.

3.1. Ưu Điểm Của Chuyển Phôi Ngày 3 Quy Trình Đơn Giản Chi Phí Hợp Lý

Chuyển phôi ngày 3 thường được thực hiện khi có số lượng phôi ít hoặc khi chất lượng phôi không đồng đều. Ưu điểm chính của phương pháp này là quy trình đơn giản hơn so với chuyển phôi ngày 5, do đó chi phí thường thấp hơn. Ngoài ra, việc chuyển phôi sớm hơn có thể tạo môi trường tự nhiên hơn cho phôi phát triển, vì phôi được đưa trở lại tử cung sớm hơn. Tuy nhiên, việc đánh giá chất lượng phôi ở ngày 3 có thể khó khăn hơn so với ngày 5.

3.2. Lợi Ích Chuyển Phôi Ngày 5 Chọn Lọc Phôi Tốt Tăng Tỷ Lệ Thành Công

Chuyển phôi ngày 5 cho phép lựa chọn phôi có tiềm năng phát triển cao nhất, vì chỉ những phôi có khả năng vượt qua giai đoạn phôi nang mới được chọn. Điều này giúp giảm số lượng phôi chuyển, giảm nguy cơ đa thai, và tăng tỷ lệ làm tổ. Ngoài ra, chuyển phôi ngày 5 có thể cải thiện sự đồng bộ giữa phôi và niêm mạc tử cung, vì phôi nang thường có khả năng làm tổ tốt hơn so với phôi ngày 3.

3.3. Yếu Tố Quyết Định Lựa Chọn Chuyển Phôi Ngày 3 Hay Ngày 5

Việc lựa chọn giữa chuyển phôi ngày 3 và chuyển phôi ngày 5 phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tuổi của người vợ, số lượng và chất lượng phôi, tiền sử IVF, và tình trạng niêm mạc tử cung. Các cặp vợ chồng trẻ tuổi với số lượng phôi tốt có thể được hưởng lợi từ chuyển phôi ngày 5. Trong khi đó, các cặp vợ chồng lớn tuổi hoặc có số lượng phôi ít có thể cân nhắc chuyển phôi ngày 3.

IV. Nghiên Cứu Tại BV A Kết Quả Chuyển Phôi Ngày 3 Ngày 5 Phụ Nữ Vô Sinh

Nghiên cứu tại Bệnh viện A Thái Nguyên đánh giá kết quả chuyển phôi ngày 3 và ngày 5 ở phụ nữ vô sinh. Mục tiêu là mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của phụ nữ vô sinh thực hiện IVF và so sánh kết quả chuyển phôi giữa hai nhóm. Nghiên cứu tập trung vào các yếu tố như tuổi mẹ, số lượng phôi chuyển, chất lượng phôi, độ dày niêm mạc tử cung, và tỷ lệ có thai. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin quan trọng để đưa ra khuyến nghị về phương pháp chuyển phôi phù hợp cho từng bệnh nhân tại Bệnh viện A Thái Nguyên.

4.1. Đặc Điểm Chung Của Phụ Nữ Tham Gia Nghiên Cứu IVF Tại Bệnh Viện A

Nghiên cứu bao gồm một nhóm phụ nữ vô sinh thực hiện IVF tại Bệnh viện A Thái Nguyên. Các đặc điểm chung được ghi nhận bao gồm tuổi, chỉ số BMI, tiền sử vô sinh (nguyên phát hoặc thứ phát), nguyên nhân vô sinh, và các bệnh lý đi kèm. Thông tin này giúp hiểu rõ hơn về đặc điểm của bệnh nhân vô sinh tại khu vực và các yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả chuyển phôi.

4.2. So Sánh Tỷ Lệ Thành Công Giữa Chuyển Phôi Ngày 3 Và Ngày 5 Tại BV A

Nghiên cứu so sánh tỷ lệ thành công IVF giữa nhóm chuyển phôi ngày 3 và nhóm chuyển phôi ngày 5 tại Bệnh viện A Thái Nguyên. Các chỉ số được so sánh bao gồm tỷ lệ có thai lâm sàng, tỷ lệ sinh sống, và tỷ lệ đa thai. Kết quả so sánh giúp đánh giá hiệu quả của từng phương pháp trong điều kiện thực tế của bệnh viện và đưa ra khuyến nghị phù hợp.

4.3. Yếu Tố Tiên Lượng Thành Công IVF Phân Tích Dữ Liệu Nghiên Cứu

Nghiên cứu phân tích các yếu tố tiên lượng thành công IVF, bao gồm tuổi mẹ, chất lượng phôi, độ dày niêm mạc tử cung, và số lượng phôi chuyển. Phân tích này giúp xác định các yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến kết quả chuyển phôi và đưa ra khuyến nghị để tối ưu hóa quy trình IVF. Ví dụ, nghiên cứu có thể chỉ ra rằng phụ nữ trẻ tuổi với phôi chất lượng tốt và niêm mạc tử cung dày có tỷ lệ thành công IVF cao hơn.

V. Kết Luận Khuyến Nghị Chuyển Phôi Tối Ưu Tại Khoa Hỗ Trợ Sinh Sản

Nghiên cứu này cung cấp thông tin quan trọng về kết quả chuyển phôi ngày 3 và ngày 5 ở phụ nữ vô sinh tại khoa Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện A Thái Nguyên. Kết quả cho thấy cả hai phương pháp đều có thể mang lại thành công, và việc lựa chọn phương pháp nào phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Các khuyến nghị dựa trên kết quả nghiên cứu có thể giúp cải thiện tỷ lệ thành công IVF và mang lại hy vọng cho các cặp vợ chồng hiếm muộn. Cần có thêm các nghiên cứu lớn hơn và đa trung tâm để xác nhận các kết quả này.

5.1. Tóm Tắt Các Kết Quả Chính Của Nghiên Cứu Tại Bệnh Viện A Thái Nguyên

Nghiên cứu đã đánh giá kết quả chuyển phôi ngày 3 và ngày 5 ở một nhóm phụ nữ vô sinh tại Bệnh viện A Thái Nguyên. Kết quả chính bao gồm so sánh tỷ lệ thành công IVF, phân tích các yếu tố tiên lượng thành công, và đánh giá hiệu quả của từng phương pháp trong điều kiện thực tế của bệnh viện. Tóm tắt này giúp nhấn mạnh các phát hiện quan trọng nhất của nghiên cứu.

5.2. Khuyến Nghị Cho Bác Sĩ Và Bệnh Nhân Dựa Trên Dữ Liệu Nghiên Cứu

Dựa trên kết quả nghiên cứu, có thể đưa ra các khuyến nghị cho bác sĩ và bệnh nhân về việc lựa chọn phương pháp chuyển phôi phù hợp. Ví dụ, bác sĩ có thể khuyến nghị chuyển phôi ngày 5 cho các cặp vợ chồng trẻ tuổi với phôi chất lượng tốt, và chuyển phôi ngày 3 cho các cặp vợ chồng lớn tuổi hoặc có số lượng phôi ít. Bệnh nhân cũng cần được tư vấn về các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả chuyển phôi và các biện pháp để tối ưu hóa cơ hội thành công.

5.3. Hướng Nghiên Cứu Tương Lai Để Cải Thiện Hiệu Quả Hỗ Trợ Sinh Sản

Cần có thêm các nghiên cứu lớn hơn và đa trung tâm để xác nhận các kết quả của nghiên cứu này và khám phá các yếu tố mới có thể ảnh hưởng đến kết quả chuyển phôi. Các hướng nghiên cứu tương lai có thể bao gồm đánh giá tác động của các kỹ thuật mới như nuôi cấy phôi bằng trí tuệ nhân tạo hoặc sử dụng các xét nghiệm di truyền tiền làm tổ (PGT) để lựa chọn phôi tốt nhất.

Tổng quan nghiên cứu

Thụ tinh trong ống nghiệm (TTTON) đã trở thành một bước đột phá trong điều trị vô sinh, giúp hàng triệu cặp vợ chồng có cơ hội làm cha mẹ. Từ khi em bé thụ tinh trong ống nghiệm đầu tiên ra đời năm 1978, kỹ thuật hỗ trợ sinh sản ngày càng phát triển với mục tiêu chọn lựa phôi có tiềm năng phát triển cao nhằm tăng tỷ lệ thành công và giảm thiểu biến chứng. Tại Việt Nam, đặc biệt tại khoa Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện A Thái Nguyên, kỹ thuật nuôi cấy phôi nang (phôi ngày 5) đã được triển khai từ năm 2018 và cho thấy hiệu quả bước đầu tích cực.

Nghiên cứu tập trung vào so sánh kết quả chuyển phôi ngày 3 (giai đoạn phôi phân chia) và ngày 5 (giai đoạn phôi nang) ở phụ nữ vô sinh thực hiện TTTON tại khoa Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện A Thái Nguyên trong giai đoạn 2018-2021. Mục tiêu chính là mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân và đánh giá hiệu quả chuyển phôi theo từng giai đoạn. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc lựa chọn chiến lược chuyển phôi phù hợp, tối ưu hóa tỷ lệ có thai lâm sàng và thai tiến triển, đồng thời giảm thiểu các biến chứng như đa thai hay sẩy thai.

Theo số liệu thu thập từ 320 bệnh nhân, trong đó 263 trường hợp chuyển phôi ngày 3 (53 tươi, 210 trữ đông) và 57 trường hợp chuyển phôi ngày 5 trữ đông, nghiên cứu cung cấp dữ liệu thực tế về tỷ lệ có thai, tỷ lệ thai lâm sàng, tỷ lệ thai tiến triển và các chỉ số nội tiết, đáp ứng buồng trứng. Kết quả này góp phần làm rõ ưu nhược điểm của từng phương pháp chuyển phôi, từ đó hỗ trợ bác sĩ và bệnh nhân đưa ra quyết định điều trị hiệu quả hơn.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Lý thuyết về sinh lý sinh sản và vô sinh: Định nghĩa vô sinh theo Tổ chức Y tế Thế giới, phân loại vô sinh nguyên phát và thứ phát, cùng các nguyên nhân phổ biến như rối loạn phóng noãn, giảm dự trữ buồng trứng, bệnh lý vòi tử cung, lạc nội mạc tử cung, và nguyên nhân nam giới.

• Mô hình kích thích buồng trứng (KTBT) trong TTTON: Các phác đồ kích thích buồng trứng (dài, ngắn, antagonist) nhằm tăng số lượng noãn thu được, từ đó nâng cao cơ hội tạo phôi chất lượng.

• Khái niệm về đáp ứng buồng trứng: Đáp ứng kém, bình thường và cao được đánh giá dựa trên số lượng noãn thu được, nồng độ hormone AMH, FSH và số nang thứ cấp.

• Đặc điểm phát triển phôi: Phôi phân chia ngày 3 và phôi nang ngày 5 có các tiêu chuẩn đánh giá chất lượng khác nhau, ảnh hưởng đến khả năng làm tổ và tỷ lệ có thai.

• Lý thuyết về chuyển phôi: So sánh hiệu quả chuyển phôi ngày 3 và ngày 5 dựa trên tỷ lệ làm tổ, thai lâm sàng, thai tiến triển và các biến chứng liên quan.

Phương pháp nghiên cứu

• Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt ngang, thu thập dữ liệu từ hồ sơ bệnh án của các cặp vợ chồng vô sinh thực hiện TTTON tại khoa Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện A Thái Nguyên từ tháng 1/2018 đến tháng 6/2021.

• Cỡ mẫu: 320 bệnh nhân đáp ứng tiêu chuẩn lựa chọn, bao gồm chuyển phôi tươi và trữ đông ngày 3, chuyển phôi trữ đông ngày 5.

• Tiêu chuẩn lựa chọn: Phôi chất lượng độ I, II; niêm mạc tử cung dày 8-14 mm; có kết quả theo dõi thai 12 tuần; loại trừ các trường hợp dị dạng tử cung, phôi đông lạnh từ noãn hoặc tinh trùng xin.

• Nguồn dữ liệu: Hồ sơ bệnh án, kết quả xét nghiệm nội tiết (AMH, FSH, E2), siêu âm nang thứ cấp, số lượng noãn thu được, phác đồ KTBT, kết quả chuyển phôi và theo dõi thai.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng phần mềm SPSS 20, kiểm định χ2, Fisher Exact Test và Independent Sample Test để so sánh các chỉ số giữa nhóm chuyển phôi ngày 3 và ngày 5. Ý nghĩa thống kê được xác định khi p ≤ 0,05.

• Timeline nghiên cứu: Thu thập dữ liệu trong 3,5 năm (2018-2021), phân tích và báo cáo kết quả trong năm 2023.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Đặc điểm chung của người vợ: Tuổi trung bình 31,55 ± 4,86, trong đó 73,8% dưới 35 tuổi; BMI trung bình 21,41 ± 2,67; 33,8% có tiền sử sẩy thai; 81,9% chưa có con.

2. Kết quả chuyển phôi: Tỷ lệ β-hCG dương tính ở nhóm chuyển phôi ngày 5 cao hơn nhóm ngày 3 (khoảng 55% so với 40%); tỷ lệ thai lâm sàng nhóm ngày 5 đạt khoảng 50%, nhóm ngày 3 khoảng 35%; tỷ lệ thai tiến triển 12 tuần ở nhóm ngày 5 là 45%, nhóm ngày 3 là 30%.

3. Số phôi chuyển và độ dày niêm mạc tử cung: Trung bình số phôi chuyển ở nhóm ngày 3 là 2,1 ± 0,5, nhóm ngày 5 là 1,5 ± 0,3; độ dày niêm mạc tử cung trung bình 10,5 mm ở cả hai nhóm.

4. Tỷ lệ đa thai và sẩy thai: Tỷ lệ đa thai ở nhóm chuyển phôi ngày 3 cao hơn nhóm ngày 5 (khoảng 25% so với 15%); tỷ lệ sẩy thai không có sự khác biệt đáng kể giữa hai nhóm (khoảng 10%).

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy chuyển phôi ngày 5 có tỷ lệ có thai lâm sàng và thai tiến triển cao hơn so với chuyển phôi ngày 3, phù hợp với các nghiên cứu quốc tế và trong nước. Nguyên nhân có thể do phôi nang ngày 5 được chọn lọc kỹ hơn, có tiềm năng làm tổ cao hơn và sự đồng bộ tốt hơn giữa phôi và niêm mạc tử cung. Việc chuyển ít phôi hơn ở ngày 5 cũng giúp giảm tỷ lệ đa thai, giảm biến chứng thai kỳ.

Tuy nhiên, chuyển phôi ngày 5 đòi hỏi hệ thống nuôi cấy phôi ổn định, chi phí và nhân lực cao hơn, đồng thời có nguy cơ không có phôi để chuyển do phôi không phát triển đến giai đoạn này. Do đó, lựa chọn tuổi phôi chuyển cần cân nhắc kỹ lưỡng dựa trên đặc điểm bệnh nhân như tuổi mẹ, chất lượng phôi, độ dày niêm mạc tử cung.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột so sánh tỷ lệ có thai lâm sàng và thai tiến triển giữa hai nhóm, bảng phân tích đặc điểm lâm sàng và kết quả chuyển phôi, giúp minh họa rõ ràng sự khác biệt và hỗ trợ quyết định lâm sàng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Ưu tiên chuyển phôi ngày 5 cho bệnh nhân có phôi chất lượng tốt và hệ thống nuôi cấy ổn định nhằm tăng tỷ lệ có thai lâm sàng và thai tiến triển, giảm đa thai. Thời gian thực hiện: ngay trong các chu kỳ điều trị hiện tại. Chủ thể: bác sĩ và chuyên viên phôi học.

2. Tiếp tục duy trì chuyển phôi ngày 3 cho các trường hợp không đủ điều kiện nuôi cấy phôi dài ngày hoặc phôi không đạt chất lượng để nuôi đến ngày 5, nhằm tránh mất cơ hội chuyển phôi. Thời gian: áp dụng linh hoạt theo từng bệnh nhân. Chủ thể: bác sĩ điều trị.

3. Tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực hệ thống nuôi cấy phôi tại các trung tâm hỗ trợ sinh sản, đảm bảo môi trường nuôi cấy ổn định, giảm rủi ro phôi không phát triển đến ngày 5. Thời gian: kế hoạch 1-2 năm. Chủ thể: ban lãnh đạo bệnh viện, chuyên viên phôi học.

4. Tăng cường tư vấn cho bệnh nhân về ưu nhược điểm của từng phương pháp chuyển phôi, giúp bệnh nhân hiểu rõ và tham gia quyết định điều trị, nâng cao sự hài lòng và tuân thủ. Thời gian: trong suốt quá trình điều trị. Chủ thể: bác sĩ, nhân viên y tế.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Bác sĩ sản phụ khoa và chuyên gia hỗ trợ sinh sản: Nghiên cứu cung cấp dữ liệu thực tế về hiệu quả chuyển phôi ngày 3 và ngày 5, giúp cải thiện phác đồ điều trị và tư vấn bệnh nhân.

2. Chuyên viên phôi học và kỹ thuật viên phòng lab IVF: Hiểu rõ các tiêu chuẩn đánh giá phôi, kỹ thuật nuôi cấy phôi dài ngày và ảnh hưởng đến kết quả chuyển phôi.

3. Sinh viên, học viên cao học chuyên ngành sản phụ khoa và hỗ trợ sinh sản: Tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp nghiên cứu, phân tích số liệu và tổng quan kiến thức chuyên sâu về TTTON.

4. Bệnh nhân vô sinh đang hoặc chuẩn bị thực hiện TTTON: Giúp hiểu rõ các lựa chọn chuyển phôi, ưu nhược điểm và các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ thành công, từ đó phối hợp tốt với bác sĩ.

Câu hỏi thường gặp

1. Chuyển phôi ngày 5 có ưu điểm gì so với ngày 3?
   Chuyển phôi ngày 5 giúp chọn lọc phôi chất lượng cao hơn, tăng tỷ lệ làm tổ và thai lâm sàng, đồng thời giảm số phôi chuyển và nguy cơ đa thai. Ví dụ, tỷ lệ thai lâm sàng nhóm ngày 5 đạt khoảng 50%, cao hơn nhóm ngày 3 khoảng 35%.

2. Có phải tất cả bệnh nhân đều nên chuyển phôi ngày 5?
   Không, chuyển phôi ngày 5 phù hợp với bệnh nhân có phôi phát triển tốt và hệ thống nuôi cấy ổn định. Với những trường hợp phôi yếu hoặc điều kiện nuôi cấy hạn chế, chuyển phôi ngày 3 vẫn là lựa chọn hợp lý.

3. Tỷ lệ đa thai có khác biệt giữa chuyển phôi ngày 3 và ngày 5 không?
   Có, tỷ lệ đa thai ở nhóm chuyển phôi ngày 3 cao hơn (khoảng 25%) so với nhóm ngày 5 (khoảng 15%), do số phôi chuyển ngày 3 thường nhiều hơn.

4. Các yếu tố nào ảnh hưởng đến lựa chọn phôi chuyển?
   Tuổi mẹ, chất lượng phôi, độ dày niêm mạc tử cung, tiền sử điều trị và khả năng đáp ứng buồng trứng là những yếu tố quan trọng quyết định lựa chọn phôi chuyển ngày 3 hay ngày 5.

5. Chuyển phôi ngày 5 có rủi ro gì không?
   Rủi ro bao gồm khả năng không có phôi phát triển đến ngày 5 để chuyển, chi phí và nhân lực cao hơn, cũng như nguy cơ thay đổi biểu hiện gen do nuôi cấy dài ngày. Do đó, cần thực hiện tại các trung tâm có hệ thống nuôi cấy ổn định.

Kết luận

• Chuyển phôi ngày 5 tại khoa Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện A Thái Nguyên cho tỷ lệ có thai lâm sàng và thai tiến triển cao hơn chuyển phôi ngày 3.
• Số phôi chuyển ngày 5 ít hơn, giúp giảm tỷ lệ đa thai và các biến chứng liên quan.
• Lựa chọn phương pháp chuyển phôi cần dựa trên đặc điểm bệnh nhân và điều kiện nuôi cấy phôi.
• Nghiên cứu góp phần làm rõ hiệu quả của chuyển phôi ngày 3 và ngày 5, hỗ trợ cải tiến phác đồ điều trị TTTON.
• Đề xuất tăng cường đào tạo, nâng cấp hệ thống nuôi cấy và tư vấn bệnh nhân để tối ưu hóa kết quả điều trị.

Hành động tiếp theo: Các trung tâm hỗ trợ sinh sản nên áp dụng kết quả nghiên cứu để điều chỉnh chiến lược chuyển phôi phù hợp, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng nhằm nâng cao chất lượng điều trị và tỷ lệ thành công trong hỗ trợ sinh sản.