I. Biến Đổi Cấu Trúc Gia Đình Ở Tam Sơn
Nghiên cứu về biến đổi cấu trúc gia đình ở xã Tam Sơn cho thấy sự thay đổi rõ rệt trong mô hình gia đình từ trước đến sau Đổi mới. Trước năm 1986, gia đình thường có quy mô lớn, với nhiều thế hệ sống chung. Tuy nhiên, sau Đổi mới, quy mô gia đình đã giảm xuống, với xu hướng gia đình hạt nhân ngày càng phổ biến. Sự thay đổi này không chỉ phản ánh sự chuyển mình của xã hội mà còn là kết quả của các chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình. Theo một nghiên cứu, "Gia đình truyền thống đã dần nhường chỗ cho các mô hình gia đình hiện đại, phù hợp với nhu cầu và điều kiện sống mới". Điều này cho thấy sự tác động mạnh mẽ của đổi mới đến cấu trúc gia đình.
1.1. Sự Biến Đổi Theo Số Khẩu
Sự biến đổi về số khẩu trong gia đình ở Tam Sơn thể hiện rõ nét qua việc giảm số lượng thành viên trong mỗi hộ gia đình. Trước Đổi mới, một hộ gia đình có thể có từ 5 đến 10 thành viên, trong khi sau Đổi mới, con số này thường chỉ còn từ 3 đến 4 thành viên. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến chức năng gia đình mà còn tác động đến mối quan hệ giữa các thành viên. Nghiên cứu cho thấy, "Sự giảm sút về số lượng thành viên đã dẫn đến việc gia đình tập trung hơn vào các mối quan hệ cá nhân, thay vì các mối quan hệ rộng rãi như trước".
1.2. Biến Đổi Theo Thế Hệ
Sự biến đổi theo thế hệ cũng là một yếu tố quan trọng trong biến đổi cấu trúc gia đình. Trước Đổi mới, các gia đình thường có nhiều thế hệ sống chung, tạo nên một hệ thống hỗ trợ mạnh mẽ. Tuy nhiên, sau Đổi mới, xu hướng gia đình hạt nhân đã gia tăng, dẫn đến việc các thế hệ sống tách biệt hơn. Điều này đã làm thay đổi cách thức giáo dục và nuôi dạy trẻ em, khi mà vai trò của ông bà trong việc chăm sóc cháu đã giảm đi. Một nghiên cứu chỉ ra rằng, "Sự tách biệt giữa các thế hệ đã làm giảm đi sự gắn kết và truyền thống trong gia đình".
II. Biến Đổi Chức Năng Gia Đình Ở Tam Sơn
Chức năng của gia đình ở Tam Sơn cũng đã trải qua những biến đổi đáng kể trong thời kỳ Đổi mới. Trước năm 1986, gia đình chủ yếu thực hiện các chức năng sinh sản và xã hội hóa. Tuy nhiên, sau Đổi mới, chức năng kinh tế của gia đình đã trở nên nổi bật hơn. Nghiên cứu cho thấy, "Gia đình không chỉ là nơi nuôi dưỡng mà còn là đơn vị sản xuất, nơi mà các thành viên cùng nhau tham gia vào các hoạt động kinh tế". Điều này phản ánh sự chuyển mình của xã hội và nền kinh tế thị trường.
2.1. Biến Đổi Chức Năng Sinh Sản
Chức năng sinh sản của gia đình đã có sự thay đổi rõ rệt. Trước Đổi mới, gia đình thường có nhiều con, với mục tiêu duy trì dòng giống và hỗ trợ lao động trong gia đình. Tuy nhiên, sau Đổi mới, chính sách dân số đã khuyến khích việc giảm số lượng con cái, dẫn đến việc các gia đình hiện nay thường chỉ có 1 hoặc 2 con. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến cấu trúc gia đình mà còn tác động đến tâm lý và sự phát triển của trẻ em. Một nghiên cứu chỉ ra rằng, "Việc giảm số lượng con cái đã tạo ra nhiều cơ hội hơn cho việc giáo dục và phát triển cá nhân".
2.2. Biến Đổi Chức Năng Kinh Tế
Chức năng kinh tế của gia đình đã trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Trước Đổi mới, gia đình chủ yếu dựa vào nông nghiệp và các hoạt động sản xuất nhỏ lẻ. Sau Đổi mới, với sự phát triển của nền kinh tế thị trường, nhiều gia đình đã chuyển sang các hoạt động kinh doanh và dịch vụ. Điều này không chỉ nâng cao đời sống vật chất mà còn tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho các thành viên trong gia đình. Theo một nghiên cứu, "Gia đình hiện nay không chỉ là nơi sinh sống mà còn là một đơn vị kinh tế quan trọng trong xã hội".
