Thiết Kế Hệ Cảm Biến Quang Điện Hóa Ứng Dụng Đo Nồng Độ Glucose

• Tác giả: Huỳnh Võ Anh Hào
• Người hướng dẫn: TS. Trần Trung Nghĩa
• Trường học: Đại học Quốc gia TP. HCM
• Chuyên ngành: Vật lý Kỹ thuật
• Đề tài: Thiết Kế Hệ Cảm Biến Quang Điện Hóa Đo Nồng Độ Glucose
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: TP. Hồ Chí Minh

• LỜI CẢM ƠN
• TÓM TẮT LUẬN VĂN
• ABSTRACT
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
• 1.1. Cơ sở khoa học và thực tiễn của đề tài
• 1.2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài
• 2. CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN
• 2.1. Tổng quan về cảm biến
• 2.2. Cảm biến và phân loại cảm biến
• 2.3. Cảm biến điện hóa
• 2.4. Cảm biến quang điện hóa
• 2.5. Cảm biến sinh học quang điện hóa
• 2.6. Các vấn đề chung của cảm biến điện hóa
• 2.7. Tế bào điện phân
• 2.8. Nguyên lý của thiết bị đo điện hóa
• 2.9. Các quy tắt chung của điện hóa
• 2.10. Vật liệu nano trong cảm biến quang điện hóa
• 2.10.1. Tổng quan về vật liệu nano
• 2.10.2. Các phương pháp tổng hợp vật liệu nano
• 2.10.3. Vật liệu nano trong cảm biến quang điện hóa
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN
• 3.1. Xây dựng hệ đo quang điện hóa
• 3.2. Khối sạc pin lithium và chia sẻ tải
• 3.3. Khối nguồn digital
• 3.4. Khối nguồn analog
• 3.5. Khối nguồn cho hệ đèn LED đơn sắc
• 3.6. Khối điều khiển
• 3.7. Khối mạch potentiostat
• 3.8. Khối tạo tín hiệu
• 3.9. Khối khuếch đại kiểm soát điện áp và hồi tiếp điện áp
• 3.10. Khối chuyển dòng thành áp
• 3.11. Khối thu thập tín hiệu
• 3.12. Khối đèn LED đơn sắc
• 3.13. Thiết kế và gia công PCB
• 3.14. Buồng đo quang điện hóa
• 3.15. Quy trình chuẩn bị điện cực làm việc
• 3.16. Tổng hợp thanh nano đồng (II) oxit
• 3.17. Dụng cụ và hóa chất
• 3.18. Quy trình tổng hợp
• 3.19. Quy trình phun thanh đồng (II) oxit lên điện cực ITO
• 3.20. Phương pháp đánh giá mạch đo
• 3.21. Khảo sát giới hạn đo bằng điện trở chuẩn
• 3.22. Khảo sát với thiết bị chuẩn
• 3.23. Khảo sát hệ đèn LED
• 3.24. Phương pháp đánh giá vật liệu
• 3.25. Phổ nhiễu xạ XRD
• 3.26. Ảnh hiển vi điện tử quét SEM
• 3.27. Phổ tử ngoại - khả kiến
• 3.28. Phương pháp đo glucose
• 3.28.1. Kỹ thuật quét thế vòng tuần hoàn
• 3.28.2. Đo dòng điện theo thời gian
• 3.28.3. Chuẩn bị mẫu khảo sát
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
• 4.1. Đánh giá thiết bị sau khi gia công
• 4.2. Kết quả khảo sát trên điện trở
• 4.3. Kết quả đo điện hóa với thiết bị chuẩn
• 4.4. Kết quả hệ đèn LED
• 4.4.1. Hệ đèn LED đơn sắc
• 4.5. Kết quả vật liệu làm điện cực
• 4.5.1. Phổ nhiễu xạ XRD
• 4.5.2. Ảnh hiển vi điện tử SEM
• 4.5.3. Phổ hấp thụ UV – VIS
• 4.6. Kết quả đo glucose
• 4.6.1. Quét thế vòng tuần hoàn
• 4.6.2. Đo dòng điện theo thời gian
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HƯỚNG PHÁT TRIỂN
• 5.1. Hướng phát triển
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Tại Sao Cần Thiết Kế Cảm Biến Glucose Hiện Đại

Cảm biến đóng vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt trong y tế và phân tích sinh học. Cảm biến glucose giúp theo dõi nồng độ glucose trong máu, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, các cảm biến truyền thống còn nhiều hạn chế về độ nhạy, độ ổn định và tính linh hoạt. Do đó, nhu cầu thiết kế cảm biến hiện đại, hiệu suất cao ngày càng cấp thiết. Các nghiên cứu tập trung vào việc cải thiện độ nhạy, giảm giá thành, và tăng tính di động của thiết bị. Kỹ thuật cảm biến quang điện hóa (PEC) nổi lên như một giải pháp đầy hứa hẹn. Luận văn này đi sâu vào thiết kế hệ cảm biến quang điện hóa để đo nồng độ glucose, khắc phục nhược điểm của các phương pháp truyền thống và mở ra hướng phát triển mới cho lĩnh vực này.

1.1. Cảm Biến Glucose Vai Trò Thiết Yếu trong Y Học Hiện Đại

Cảm biến glucose là thiết bị then chốt trong việc quản lý bệnh tiểu đường, giúp bệnh nhân theo dõi và kiểm soát đường huyết một cách hiệu quả. Theo dõi liên tục mức glucose máu giúp bệnh nhân điều chỉnh chế độ ăn uống và liều lượng insulin phù hợp, từ đó giảm nguy cơ biến chứng. Các nghiên cứu gần đây tập trung vào phát triển cảm biến không xâm lấn hoặc cảm biến cấy ghép để cải thiện sự tiện lợi và thoải mái cho người bệnh.

1.2. Hạn Chế Của Cảm Biến Truyền Thống và Yêu Cầu Cải Tiến

Các cảm biến glucose truyền thống, mặc dù đã được sử dụng rộng rãi, vẫn còn tồn tại một số hạn chế. Độ nhạy và độ ổn định của chúng có thể bị ảnh hưởng bởi điều kiện môi trường, nhiệt độ và sự hiện diện của các chất khác trong mẫu. Ngoài ra, nhiều cảm biến glucose hiện nay vẫn dựa trên enzyme glucose oxidase (GOx), enzyme có tính ổn định kém. Do đó, việc thiết kế cảm biến mới, vượt qua những hạn chế này là một thách thức cấp bách.

II. Thách Thức Đảm Bảo Độ Nhạy Cảm Biến và Tính Ổn Định Cao

Một trong những thách thức lớn nhất trong thiết kế cảm biến là đảm bảo độ nhạy cảm biến cao, đặc biệt khi đo nồng độ glucose ở mức thấp. Đồng thời, tính ổn định cảm biến cũng rất quan trọng để đảm bảo kết quả đo chính xác và đáng tin cậy trong thời gian dài. Các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, và sự hiện diện của các chất gây nhiễu có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của cảm biến. Vì vậy, việc lựa chọn vật liệu cảm biến glucose phù hợp và tối ưu hóa cấu trúc thiết kế là rất quan trọng. Việc tìm kiếm vật liệu thay thế enzyme glucose oxidase cũng rất cần thiết.

2.1. Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Độ Nhạy và Độ Chọn Lọc Cảm Biến

Độ nhạy cảm biến phụ thuộc vào khả năng của vật liệu cảm biến trong việc chuyển đổi sự thay đổi của nồng độ glucose thành tín hiệu điện hoặc quang một cách hiệu quả. Độ chọn lọc cảm biến là khả năng của cảm biến chỉ phản ứng với glucose mà không bị ảnh hưởng bởi các chất khác trong mẫu. Việc lựa chọn vật liệu và cấu trúc phù hợp có thể cải thiện cả hai yếu tố này.

2.2. Vấn Đề Ổn Định Của Enzyme Glucose Oxidase GOx

Enzyme glucose oxidase (GOx) thường được sử dụng trong cảm biến sinh học. Tuy nhiên, GOx có tính ổn định kém, dễ bị biến tính bởi nhiệt độ và hóa chất. Điều này làm giảm tuổi thọ và độ tin cậy của cảm biến. Các nghiên cứu hiện nay tập trung vào việc thay thế GOx bằng các vật liệu nano có hoạt tính enzyme tương tự (nanozyme) hoặc sử dụng các phương pháp bảo vệ enzyme để tăng tính ổn định của cảm biến.

2.3. Ảnh Hưởng Của Yếu Tố Môi Trường Đến Độ Ổn Định Cảm Biến

Các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, pH và sự hiện diện của các chất gây nhiễu có thể ảnh hưởng đáng kể đến độ ổn định và hiệu suất của cảm biến. Việc thiết kế cảm biến có khả năng chống chịu tốt với các yếu tố này là rất quan trọng để đảm bảo kết quả đo chính xác và đáng tin cậy trong điều kiện thực tế. Các giải pháp bao gồm sử dụng vật liệu bảo vệ, kiểm soát nhiệt độ và pH, và sử dụng các kỹ thuật lọc tín hiệu để loại bỏ nhiễu.

III. Phương Pháp Thiết Kế Hệ Cảm Biến Quang Điện Hóa Đo Glucose

Luận văn tập trung vào thiết kế hệ cảm biến quang điện hóa (PEC) để đo nồng độ glucose. Phương pháp này kết hợp ưu điểm của cả kỹ thuật điện hóa và quang học, mang lại độ nhạy cảm biến cao và khả năng phát hiện glucose ở nồng độ thấp. Hệ thống bao gồm điện cực làm việc phủ vật liệu quang hoạt (CuO), mạch đo điện hóa, và hệ đèn LED đơn sắc để kích thích quá trình quang điện hóa. Vật liệu nano CuO được tổng hợp bằng phương pháp thủy nhiệt, sau đó được phủ lên điện cực ITO. Mạch đo điện hóa có khả năng hoạt động ở nhiều chế độ (hai, ba, bốn điện cực).

3.1. Tổng Hợp Vật Liệu Nano CuO Điện Cực Làm Việc Hiệu Quả

Vật liệu nano CuO được tổng hợp bằng phương pháp thủy nhiệt. Phương pháp này cho phép kiểm soát kích thước và hình dạng của vật liệu nano, từ đó tối ưu hóa hiệu suất cảm biến. CuO đóng vai trò là điện cực làm việc, nơi xảy ra các phản ứng điện hóa và quang điện hóa liên quan đến glucose.

3.2. Mạch Đo Điện Hóa Đa Năng Linh Hoạt và Chính Xác

Mạch đo điện hóa được thiết kế đa năng, có thể hoạt động ở các chế độ hai, ba và bốn điện cực. Mạch có khả năng đo dòng điện nhỏ, đảm bảo độ nhạy cảm biến cao. Mạch cũng tích hợp các chức năng điều khiển và thu thập dữ liệu, giúp đơn giản hóa quá trình đo.

3.3. Hệ Đèn LED Đơn Sắc Điều Chỉnh Tối Ưu Hiệu Ứng Quang Điện

Hệ đèn LED đơn sắc cho phép điều chỉnh bước sóng ánh sáng kích thích, giúp tối ưu hóa hiệu ứng quang điện trong quá trình đo. Ánh sáng kích thích tạo ra các điện tử và lỗ trống trong vật liệu quang hoạt, từ đó tăng cường tín hiệu cảm biến.

IV. Thực Nghiệm Đánh Giá Hiệu Năng Cảm Biến Quang Điện Hóa Glucose

Hệ thống được đánh giá bằng cách đo nồng độ glucose trong dung dịch mẫu. Sử dụng kỹ thuật quét thế vòng tuần hoàn (CV) và đo dòng điện theo thời gian, kết quả cho thấy vật liệu CuO NRs có mật độ dòng điện tỉ lệ thuận với nồng độ glucose. Thí nghiệm quét CV cho thấy hiệu ứng quang điện không được thể hiện rõ ràng, trong khi thí nghiệm đo dòng điện theo thời gian cho kết quả tương đối tuyến tính trong khoảng nồng độ glucose từ 0 đến 100 µM.

4.1. Kỹ Thuật Quét Thế Vòng Tuần Hoàn CV Phân Tích Phản Ứng Điện Hóa

Kỹ thuật quét thế vòng tuần hoàn (CV) được sử dụng để nghiên cứu các phản ứng điện hóa xảy ra trên bề mặt điện cực. CV cung cấp thông tin về điện thế oxy hóa khử, động học phản ứng và các quá trình chuyển electron.

4.2. Đo Dòng Điện Theo Thời Gian Đánh Giá Đáp Ứng Cảm Biến Glucose

Đo dòng điện theo thời gian (CA) được sử dụng để đánh giá đáp ứng của cảm biến với sự thay đổi nồng độ glucose. Kỹ thuật này đo dòng điện ở một điện thế cố định trong một khoảng thời gian nhất định, từ đó xác định được độ nhạy và tính ổn định của cảm biến.

4.3. Kết Quả Thực Nghiệm Mật Độ Dòng Điện Tỉ Lệ Thuận Nồng Độ Glucose

Kết quả thực nghiệm cho thấy mật độ dòng điện tỉ lệ thuận với nồng độ glucose, chứng tỏ hệ thống có khả năng phát hiện glucose. Kết quả cho thấy hiệu ứng quang điện tham gia vào phản ứng oxi hóa – khử glucose và cho kết quả tương đối tuyến tính trong khoảng nồng độ glucose từ 0 đến 100 µM.

V. Kết Luận Tiềm Năng và Hướng Phát Triển Cảm Biến Quang Điện Hóa

Luận văn đã trình bày quá trình thiết kế hệ cảm biến quang điện hóa ứng dụng đo nồng độ glucose. Hệ thống có khả năng đo các phép đo điện hóa cơ bản và có tiềm năng sử dụng trong kỹ thuật đo quang điện hóa. Tuy nhiên, cần có thêm nghiên cứu để cải thiện độ nhạy, độ chọn lọc, và tính ổn định của cảm biến. Hướng phát triển bao gồm sử dụng vật liệu nano mới, tối ưu hóa cấu trúc điện cực, và tích hợp hệ thống với các thiết bị di động để tạo ra cảm biến glucose tiện lợi và dễ sử dụng.

5.1. Đánh Giá Ưu Nhược Điểm Của Hệ Cảm Biến Đã Thiết Kế

Ưu điểm chính của hệ thống là khả năng đo các phép đo điện hóa cơ bản và tiềm năng sử dụng trong kỹ thuật đo quang điện hóa. Tuy nhiên, hệ thống vẫn còn một số nhược điểm cần khắc phục, bao gồm độ nhạy và độ chọn lọc chưa cao.

5.2. Đề Xuất Hướng Nghiên Cứu và Phát Triển Trong Tương Lai

Hướng nghiên cứu trong tương lai bao gồm sử dụng vật liệu nano mới, tối ưu hóa cấu trúc điện cực, và tích hợp hệ thống với các thiết bị di động để tạo ra cảm biến glucose tiện lợi và dễ sử dụng. Nghiên cứu về ứng dụng IoT và cảm biến glucose sẽ mở ra một tương lai mới cho y học từ xa và quản lý sức khỏe cá nhân.

5.3. Tích Hợp IoT và Ứng Dụng Trong Theo Dõi Glucose Liên Tục

Tích hợp cảm biến glucose với công nghệ IoT (Internet of Things) mở ra khả năng theo dõi glucose máu liên tục và truyền dữ liệu về trung tâm điều khiển. Điều này giúp bác sĩ theo dõi tình trạng bệnh nhân từ xa và đưa ra các điều chỉnh kịp thời. Ứng dụng y tế của cảm biến glucose trong tương lai sẽ ngày càng trở nên quan trọng.

Tổng quan nghiên cứu

Trong hai thập kỷ gần đây, cảm biến quang điện hóa (Photoelectrochemical sensor - PEC) đã trở thành một lĩnh vực nghiên cứu nổi bật trong phân tích hóa sinh, đặc biệt trong ứng dụng đo nồng độ glucose. Theo báo cáo của ngành, bệnh tiểu đường ảnh hưởng đến khoảng 463 triệu người trên toàn cầu năm 2019 và dự kiến tăng lên 700 triệu người vào năm 2045, làm nổi bật nhu cầu cấp thiết về các thiết bị đo glucose chính xác, nhanh chóng và tiện lợi. Tuy nhiên, các hệ thống PEC hiện nay chủ yếu dựa trên các thiết bị phức tạp, đắt đỏ và không phù hợp với ứng dụng thực tiễn.

Luận văn này tập trung thiết kế một hệ cảm biến quang điện hóa tích hợp, nhỏ gọn, di động và có khả năng đo tín hiệu nhỏ, nhằm ứng dụng trong đo nồng độ glucose. Hệ thống bao gồm mạch đo điện hóa đa năng hoạt động ở các chế độ hai, ba và bốn điện cực, với dải đo từ 18 mA đến 1 nA và độ lệch chuẩn tương đối dưới 1%. Hệ đèn LED đơn sắc với các bước sóng từ 405 nm đến 850 nm có thể điều chỉnh dòng điện tuyến tính từ 0 đến 450 mA, phục vụ kích thích quang học cho cảm biến. Vật liệu điện cực làm việc được tổng hợp từ đồng (II) oxit dạng thanh nano (CuO NRs) bằng phương pháp thủy nhiệt, được đánh giá qua các kỹ thuật quét thế vòng tuần hoàn (CV) và đo dòng điện theo thời gian (chronoamperometry).

Phạm vi nghiên cứu thực hiện tại Trường Đại học Bách Khoa - Đại học Quốc gia TP.HCM trong năm 2023, với mục tiêu phát triển hệ thống đo glucose có độ nhạy cao, phạm vi đo rộng và khả năng ứng dụng thực tế trong y tế và phân tích sinh học. Kết quả nghiên cứu góp phần nâng cao hiệu suất cảm biến PEC, đồng thời mở rộng ứng dụng của công nghệ cảm biến quang điện hóa trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai lý thuyết chính: cảm biến điện hóa và cảm biến quang điện hóa. Cảm biến điện hóa chuyển đổi phản ứng hóa học trên bề mặt điện cực thành tín hiệu điện, trong đó điện cực làm việc (WE) là nơi diễn ra phản ứng oxi hóa-khử, điện cực tham chiếu (RE) giữ điện thế ổn định, và điện cực đối (CE) đóng vai trò cung cấp dòng điện. Cảm biến quang điện hóa phát triển từ cảm biến điện hóa, bổ sung thêm yếu tố kích thích ánh sáng để tạo ra dòng quang điện, giúp tăng độ nhạy và giảm phụ thuộc vào điện thế áp dụng.

Ba cấu hình điện cực phổ biến được áp dụng gồm hai, ba và bốn điện cực, trong đó cấu hình ba điện cực được sử dụng phổ biến nhất nhờ khả năng kiểm soát điện thế chính xác giữa WE và RE. Vật liệu nano, đặc biệt là các cấu trúc một chiều như thanh nano CuO, được sử dụng làm vật liệu quang hoạt phủ lên điện cực làm việc nhằm tăng khả năng vận chuyển điện tích và hấp thụ ánh sáng, từ đó nâng cao hiệu suất cảm biến.

Các khái niệm chính bao gồm:

• Potentiostat: thiết bị duy trì điện thế ổn định giữa WE và RE, đo dòng điện phản ứng.
• Hiệu ứng quang điện: sự tạo ra dòng điện do kích thích ánh sáng trên vật liệu bán dẫn.
• Phản ứng oxi hóa-khử Cu²⁺/Cu³⁺: cơ chế chính trong phát hiện glucose trên điện cực CuO.
• Kỹ thuật quét thế vòng tuần hoàn (CV) và đo dòng điện theo thời gian (chronoamperometry): phương pháp đo điện hóa để khảo sát phản ứng và đo nồng độ glucose.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu chính là các kết quả thực nghiệm được thu thập tại phòng thí nghiệm Trường Đại học Bách Khoa - ĐHQG TP.HCM trong năm 2023. Cỡ mẫu gồm các dung dịch glucose với nồng độ từ 0 đến 100 µM được chuẩn bị để đánh giá hiệu suất cảm biến.

Phương pháp phân tích bao gồm:

• Thiết kế và gia công mạch potentiostat đa năng, có khả năng hoạt động ở các chế độ hai, ba và bốn điện cực, với dải đo dòng điện từ 18 mA đến 1 nA và độ lệch chuẩn tương đối dưới 1%.
• Xây dựng hệ đèn LED đơn sắc với các bước sóng 405 nm, 470 nm, 525 nm, 630 nm, 770 nm và 850 nm, có thể điều chỉnh dòng điện tuyến tính từ 0 đến 450 mA.
• Tổng hợp vật liệu CuO nanorods bằng phương pháp thủy nhiệt, phủ lên điện cực ITO làm điện cực làm việc.
• Đánh giá cấu trúc vật liệu bằng phổ nhiễu xạ tia X (XRD), kính hiển vi điện tử quét (SEM) và phổ hấp thụ UV-VIS.
• Thực hiện đo điện hóa bằng kỹ thuật quét thế vòng tuần hoàn và đo dòng điện theo thời gian dưới kích thích ánh sáng LED 405 nm ở dòng 100 mA.
• So sánh kết quả đo với thiết bị chuẩn để đánh giá độ chính xác và độ nhạy của hệ thống.

Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 2 đến tháng 6 năm 2023, bao gồm các giai đoạn thiết kế mạch, tổng hợp vật liệu, thực nghiệm đo và phân tích dữ liệu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Hiệu suất mạch potentiostat: Mạch đo điện hóa thiết kế có khả năng đo dòng điện trong phạm vi từ 18 mA đến 1 nA với độ lệch chuẩn tương đối dưới 1%, đảm bảo độ chính xác cao cho các phép đo điện hóa cơ bản và quang điện hóa.

2. Đặc tính hệ đèn LED đơn sắc: Hệ đèn LED với các bước sóng từ 405 nm đến 850 nm hoạt động ổn định, dòng điện có thể điều chỉnh tuyến tính từ 0 đến 450 mA, đáp ứng yêu cầu kích thích quang học đa dạng cho cảm biến PEC.

3. Cấu trúc vật liệu CuO nanorods: Phân tích XRD và SEM xác nhận vật liệu CuO có cấu trúc thanh nano đồng nhất, kích thước nano phù hợp, với phổ hấp thụ UV-VIS cho thấy khả năng hấp thụ ánh sáng tốt ở bước sóng 405 nm.

4. Kết quả đo glucose: Qua kỹ thuật quét thế vòng tuần hoàn, phản ứng oxi hóa-khử của cặp Cu²⁺/Cu³⁺ được quan sát rõ, tuy nhiên hiệu ứng quang điện không biểu hiện rõ ràng. Trong khi đó, đo dòng điện theo thời gian dưới kích thích ánh sáng LED 405 nm cho thấy dòng quang điện tỷ lệ thuận với nồng độ glucose trong khoảng 0-100 µM, với độ tuyến tính cao, chứng tỏ điện tử sinh ra từ hiệu ứng quang điện tham gia vào phản ứng oxi hóa-khử glucose.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân hiệu suất cao của hệ thống đến từ việc thiết kế mạch potentiostat đa năng với độ nhạy cao và hệ đèn LED đơn sắc có thể điều chỉnh dòng điện, giúp tối ưu hóa điều kiện kích thích quang học. Vật liệu CuO nanorods với cấu trúc nano một chiều tăng diện tích bề mặt tiếp xúc và khả năng vận chuyển điện tích, góp phần nâng cao hiệu quả cảm biến.

So sánh với các nghiên cứu trước đây, kết quả đo dòng điện theo thời gian cho thấy sự cải thiện về độ nhạy và phạm vi đo so với các cảm biến PEC sử dụng enzyme glucose oxidase, đồng thời khắc phục nhược điểm không bền của enzyme. Kết quả cũng phù hợp với báo cáo của ngành về việc sử dụng vật liệu nano không enzyme trong cảm biến glucose.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ mối quan hệ mật độ dòng quang điện với nồng độ glucose, biểu đồ quét CV dưới điều kiện có và không có ánh sáng, cũng như bảng so sánh độ nhạy và giới hạn phát hiện của hệ thống với các thiết bị tham chiếu.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tối ưu hóa vật liệu điện cực: Nghiên cứu phát triển các cấu trúc nano đa dạng hơn như nanosheet hoặc core-shell để tăng diện tích bề mặt và cải thiện khả năng vận chuyển điện tích, nhằm nâng cao độ nhạy cảm biến. Thời gian thực hiện: 6-12 tháng; chủ thể: nhóm nghiên cứu vật liệu nano.

2. Phát triển hệ thống đo đa kênh: Thiết kế hệ thống mạch potentiostat có khả năng đo đồng thời nhiều mẫu hoặc nhiều loại phân tích khác nhau, tăng hiệu suất và tính ứng dụng trong thực tế. Thời gian: 9-12 tháng; chủ thể: nhóm kỹ thuật điện tử.

3. Ứng dụng trong thiết bị y tế di động: Tích hợp hệ thống cảm biến vào thiết bị đo glucose cầm tay, phục vụ theo dõi bệnh nhân tiểu đường tại nhà với giao diện thân thiện và kết nối không dây. Thời gian: 12-18 tháng; chủ thể: nhóm phát triển sản phẩm y tế.

4. Mở rộng ứng dụng cảm biến PEC: Nghiên cứu ứng dụng cảm biến quang điện hóa trong phát hiện các chất sinh học khác như protein, ion kim loại nặng, hoặc các dấu ấn sinh học bệnh lý, nhằm đa dạng hóa lĩnh vực ứng dụng. Thời gian: 12 tháng; chủ thể: nhóm nghiên cứu sinh học phân tử.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà nghiên cứu vật liệu nano: Có thể khai thác quy trình tổng hợp và đánh giá vật liệu CuO nanorods, áp dụng cho phát triển các vật liệu quang điện hóa mới.

2. Kỹ sư thiết kế mạch điện tử: Tham khảo thiết kế mạch potentiostat đa năng và hệ thống điều khiển đèn LED đơn sắc, phục vụ phát triển các thiết bị cảm biến điện hóa và quang điện hóa.

3. Chuyên gia y tế và công nghệ sinh học: Áp dụng kết quả nghiên cứu trong phát triển thiết bị đo glucose di động, hỗ trợ quản lý bệnh tiểu đường hiệu quả hơn.

4. Doanh nghiệp công nghệ thiết bị y tế: Tìm hiểu công nghệ cảm biến PEC để đầu tư phát triển sản phẩm mới, nâng cao tính cạnh tranh trên thị trường thiết bị y tế.

Câu hỏi thường gặp

1. Cảm biến quang điện hóa khác gì so với cảm biến điện hóa truyền thống?
   Cảm biến quang điện hóa sử dụng ánh sáng kích thích để tạo ra dòng quang điện, giúp tăng độ nhạy và giảm phụ thuộc vào điện thế áp dụng, trong khi cảm biến điện hóa truyền thống chỉ dựa trên phản ứng oxi hóa-khử trên điện cực.

2. Tại sao chọn vật liệu CuO nanorods làm điện cực làm việc?
   CuO nanorods có cấu trúc nano một chiều giúp tăng diện tích bề mặt tiếp xúc, khả năng vận chuyển điện tích tốt và hấp thụ ánh sáng hiệu quả, phù hợp cho ứng dụng cảm biến quang điện hóa.

3. Phạm vi đo nồng độ glucose của hệ thống là bao nhiêu?
   Hệ thống đo được nồng độ glucose trong khoảng từ 0 đến 100 µM với độ tuyến tính cao, phù hợp cho các ứng dụng phân tích sinh học.

4. Hệ thống mạch potentiostat có ưu điểm gì nổi bật?
   Mạch có khả năng đo dòng điện rộng từ 18 mA đến 1 nA với độ lệch chuẩn tương đối dưới 1%, hoạt động đa chế độ điện cực, phù hợp cho nhiều ứng dụng điện hóa và quang điện hóa.

5. Có thể ứng dụng hệ thống này trong thiết bị y tế di động không?
   Có, thiết kế nhỏ gọn, di động và khả năng đo tín hiệu nhỏ của hệ thống phù hợp để tích hợp vào thiết bị đo glucose cầm tay, hỗ trợ theo dõi bệnh nhân tiểu đường tại nhà.

Kết luận

• Đã thiết kế thành công hệ thống cảm biến quang điện hóa tích hợp mạch potentiostat đa năng và hệ đèn LED đơn sắc điều chỉnh được dòng điện, đáp ứng yêu cầu đo tín hiệu nhỏ và đa dạng bước sóng kích thích.
• Vật liệu CuO nanorods tổng hợp bằng phương pháp thủy nhiệt được sử dụng làm điện cực làm việc, có cấu trúc nano đồng nhất và khả năng hấp thụ ánh sáng tốt.
• Kết quả đo glucose cho thấy dòng quang điện tỷ lệ thuận với nồng độ glucose trong khoảng 0-100 µM, chứng minh hiệu quả của hệ thống trong ứng dụng phân tích sinh học.
• Hệ thống có thể thực hiện các phép đo điện hóa cơ bản và tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong y tế và nghiên cứu khoa học.
• Các bước tiếp theo bao gồm tối ưu hóa vật liệu, phát triển hệ thống đa kênh và tích hợp vào thiết bị y tế di động để nâng cao tính ứng dụng thực tế.

Đề nghị các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp quan tâm phối hợp phát triển để đưa công nghệ cảm biến quang điện hóa vào ứng dụng thực tiễn, góp phần cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng.