Tác động của Đại dịch COVID-19 đến Lợi nhuận của Doanh nghiệp ngành Thép niêm yết trên Thị trường Chứng khoán Việt Nam

• Tác giả: Hoang Nguyen Thanh Huong
• Người hướng dẫn: Dr. Nguyen Anh Tu
• Trường học: Ho Chi Minh City University of Banking
• Chuyên ngành: Finance - Banking
• Đề tài: Tác động của đại dịch COVID-19 đến khả năng sinh lời của các doanh nghiệp ngành thép niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam
• Loại tài liệu: Graduation Thesis
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Ho Chi Minh City

• COMMENTS OF THE ADVISOR
• ABSTRACT
• DECLARATION
• ACKNOWLEDGEMENT
• LIST OF ACRONYMS
• LIST OF TABLES
• LIST OF FIGURES
• 1. CHAPTER 1: INTRODUCTION
• 1.1. REASONS FOR CHOOSING THE TOPIC
• 1.2. GENERAL OBJECTIVES
• 1.3. SPECIFIC OBJECTIVES
• 1.4. RESEARCH QUESTIONS
• 1.5. SUBJECT AND SCOPE OF RESEARCH
• 1.5.1. Research Subjects
• 1.5.2. Research scope
• 1.5.3. Data sources
• 1.6. RESEARCH METHODS AND TOOLS
• 1.7. STRUCTURE OF THESIS
• 1.8. THE CONTRIBUTION OF RESEARCH
• 1.9. SUMMARY OF CHAPTER 1
• 2. LITERATURE REVIEW
• 2.1. THEORETICAL BASIC OF PROFITABILITY
• 2.1.1. The concept of profitability
• 2.1.2. Criteria for evaluating the firm’s profitability
• 2.1.3. Theory of shocks affecting the economy
• 2.1.4. Market Power Theory
• 2.1.5. Efficiency Structure Hypothesis
• 2.2. RESEARCH FACTORS AFFECTING BUSINESS PROFITABILITY
• 2.2.1. Research the impact of the COVID-19 pandemic on business profitability
• 3. VARIABLES DETERMINATION AND RESEARCH HYPOTHESIS
• 3.1. The COVID-19 Pandemic
• 3.2. Gross Domestic Product (GDP)
• 3.3. MULTI-COLLINEARITY TESTING
• 3.4. PANEL DATA REGRESSION RESULTS
• 3.5. SELECTING SUITABLE REGRESSION MODEL
• 3.5.1. Verification between OLS Pooled Model and FEM models
• 3.5.2. Verification between REM and FEM
• 3.6. TESTING DEFECTS IN THE REM MODEL
• 3.7. FIXING REGRESSION MODEL DEFECT
• 4. CONCLUSION AND RECOMMENDATION
• 4.1. LIMITATIONS AND FUTURE RESEARCH DIRECTIONS
• 4.1.1. future research directions

I. Tổng Quan Tác động COVID 19 đến Doanh nghiệp Thép 55 ký tự

Ngành công nghiệp thép đóng vai trò then chốt trong nền kinh tế, cung cấp nguyên liệu đầu vào cho nhiều ngành khác. Báo cáo của Hiệp hội Thép Thế giới (WSA) năm 2019 nhấn mạnh tầm quan trọng của thép đối với các ngành công nghiệp khác nhau, từ công cụ cầm tay đến máy móc phức tạp và cơ sở hạ tầng. Ngành này cũng tạo ra nhiều việc làm và đóng góp lớn vào ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã gây ra những xáo trộn lớn cho nền kinh tế toàn cầu, trong đó có Việt Nam, và ảnh hưởng đến nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp ngành thép được niêm yết trên thị trường chứng khoán. Nghiên cứu này sẽ tập trung vào việc đánh giá tác động của COVID-19 đến lợi nhuận của các doanh nghiệp này, đồng thời đề xuất các giải pháp để ứng phó với những thách thức do đại dịch gây ra.

1.1. Vai trò của ngành thép đối với kinh tế Việt Nam

Ngành công nghiệp thép là một trong những ngành công nghiệp phát triển nhất ở Việt Nam. Việt Nam đã nổi lên như một nhà sản xuất thép hàng đầu ở Đông Nam Á, thúc đẩy đáng kể sự phát triển kinh tế và tạo ra nhiều việc làm. Trong năm 2021 và 2022, Việt Nam xếp thứ 13 trên toàn cầu về sản lượng thép thô, sản xuất lần lượt 23 triệu và 20 triệu tấn. Tăng trưởng kinh tế từ ngành thép rất đáng kể.

1.2. Những thách thức đặt ra từ đại dịch COVID 19

Sự bùng phát của đại dịch COVID-19 không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng mà dịch bệnh còn gây nguy hiểm đến tính mạng con người. Tính đến ngày 17 tháng 3 năm 2024, hơn 774 triệu ca nhiễm và hơn 7,2 triệu ca tử vong do COVID-19 đã được ghi nhận trên toàn thế giới (Tổ chức Y tế Thế giới, 2024). Sự lây lan của đại dịch cũng gây ra thiệt hại cực kỳ nghiêm trọng cho hệ thống tài chính và nền kinh tế toàn cầu.

II. Cách COVID 19 Tác Động Lợi Nhuận Ngành Thép Niêm Yết 59 ký tự

Đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng đến lợi nhuận của các doanh nghiệp ngành thép thông qua nhiều kênh khác nhau. Đầu tiên, các biện pháp phong tỏa và giãn cách xã hội đã làm gián đoạn chuỗi cung ứng, gây khó khăn cho việc nhập khẩu nguyên vật liệu và xuất khẩu thành phẩm. Thứ hai, nhu cầu thép giảm sút do các dự án xây dựng bị đình trệ và hoạt động sản xuất công nghiệp thu hẹp. Thứ ba, chi phí sản xuất tăng lên do giá nguyên liệu đầu vào biến động và chi phí phòng chống dịch bệnh. Cuối cùng, sự bất ổn kinh tế và tâm lý lo ngại của người tiêu dùng đã làm giảm đầu tư thép và trì hoãn các quyết định mua hàng. Theo Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), tăng trưởng sản phẩm thép và tiêu thụ năm 2019 chỉ đạt 4,4%, thấp hơn nhiều so với mức tăng trưởng hai con số 14%.

2.1. Gián đoạn chuỗi cung ứng và ảnh hưởng đến sản xuất

Đại dịch COVID-19 đã làm gián đoạn đáng kể sự phát triển của thị trường xuất khẩu, thương mại và vận tải giữa các quốc gia. Trong nửa đầu năm 2020, các nhà xuất khẩu thép trong nước gặp khó khăn trong việc xin giấy phép xuất khẩu ở Indonesia do tác động của đại dịch, dẫn đến điều kiện bất lợi cho xuất khẩu thép dẹt (VCBS, 2020). Ngoài ra, các nhà sản xuất thép nội địa phụ thuộc nhiều vào việc nhập khẩu nguyên liệu thô và phụ kiện từ Trung Quốc.

2.2. Nhu cầu tiêu thụ thép giảm sút do ảnh hưởng dịch

Đại dịch COVID-19 đã ảnh hưởng đến sự tắc nghẽn thị trường và hàng hóa không thể lưu thông. Tăng trưởng sản phẩm thép và tiêu thụ năm 2019 của Việt Nam chỉ đạt 4,4%, thấp hơn nhiều so với mức tăng trưởng hai con số là 14. Các biện pháp phong tỏa và giãn cách xã hội đã làm chậm lại hoặc thậm chí đình trệ các dự án xây dựng, làm giảm đáng kể nhu cầu thép.

2.3. Chi phí sản xuất tăng do biến động giá nguyên liệu

Đại dịch đã gây ra một sự chậm lại hoặc thậm chí là bế tắc trong các hoạt động thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc. Trong khi hàng tồn kho hiện có vẫn còn trong kho, các lô hàng nguyên liệu thô mới được đặt hàng từ các đối tác nước ngoài vào cuối năm 2019 đã đến các cảng, làm phức tạp thêm những thách thức. Trong bối cảnh giá cả giảm và lưu thông hàng hóa trì trệ, nhiều khoản vay đã đến hạn thanh toán, và chi phí lưu trữ và kho bãi tăng lên. Những thách thức này nảy sinh ngay cả khi hầu hết các dự án xây dựng bị đình chỉ, dẫn đến sự sụt giảm mạnh về hiệu quả sản xuất và kinh doanh cho các doanh nghiệp thép, dẫn đến thua lỗ (VSA, 2020).

III. Phân Tích Báo Cáo Tài Chính Doanh Nghiệp Thép Niêm Yết 60 ký tự

Để đánh giá chính xác tác động của COVID-19 đến lợi nhuận, cần phân tích báo cáo tài chính của các doanh nghiệp ngành thép niêm yết tại Việt Nam. Các chỉ số quan trọng cần xem xét bao gồm doanh thu, giá vốn hàng bán, chi phí hoạt động, lợi nhuận gộp, lợi nhuận trước thuế, lợi nhuận sau thuế và tỷ suất sinh lời trên tài sản (ROA), tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE). So sánh các chỉ số này giữa giai đoạn trước và trong đại dịch sẽ giúp xác định mức độ ảnh hưởng của COVID-19 đến hiệu quả kinh doanh của từng doanh nghiệp.

3.1. Đánh giá doanh thu và giá vốn hàng bán

Phân tích doanh thu và giá vốn hàng bán giúp xác định liệu doanh thu có giảm do nhu cầu thép giảm hay không, và liệu chi phí sản xuất có tăng do giá nguyên liệu đầu vào biến động hay không. Sự thay đổi trong doanh thu và giá vốn hàng bán sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận gộp của doanh nghiệp.

3.2. Phân tích chi phí hoạt động và lợi nhuận trước thuế

Chi phí hoạt động bao gồm chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, và các chi phí khác. Sự gia tăng của các chi phí này, đặc biệt là chi phí phòng chống dịch bệnh, có thể làm giảm lợi nhuận trước thuế của doanh nghiệp. Cần xem xét kỹ lưỡng các khoản chi phí này để đánh giá tác động của COVID-19.

3.3. Xem xét ROA và ROE để đánh giá hiệu quả sinh lời

ROA (Return on Assets) và ROE (Return on Equity) là các chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả sinh lời của doanh nghiệp. Sự suy giảm của các chỉ số này trong giai đoạn đại dịch cho thấy COVID-19 đã ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng tạo ra lợi nhuận từ tài sản và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp.

IV. Giải Pháp Ứng Phó và Phục Hồi Lợi Nhuận Ngành Thép 56 ký tự

Để giảm thiểu tác động tiêu cực của COVID-19 và phục hồi lợi nhuận, các doanh nghiệp ngành thép cần thực hiện một số giải pháp. Thứ nhất, đa dạng hóa chuỗi cung ứng để giảm sự phụ thuộc vào một nguồn cung duy nhất. Thứ hai, tăng cường ứng dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả sản xuất và giảm chi phí. Thứ ba, tìm kiếm các thị trường mới để mở rộng phạm vi kinh doanh. Thứ tư, chủ động quản lý rủi ro và xây dựng các kịch bản ứng phó với các tình huống bất ngờ. Thứ năm, tận dụng các chính sách hỗ trợ của chính phủ để giảm bớt gánh nặng tài chính. Nghiên cứu của Hoang Nguyen Thanh Huong (2024) cho thấy COVID-19 có tác động bất lợi đến lợi nhuận của các công ty.

4.1. Đa dạng hóa chuỗi cung ứng để giảm rủi ro

Việc phụ thuộc quá nhiều vào một nguồn cung nguyên vật liệu duy nhất có thể khiến doanh nghiệp dễ bị tổn thương khi xảy ra các sự kiện bất ngờ như đại dịch. Đa dạng hóa chuỗi cung ứng giúp doanh nghiệp đảm bảo nguồn cung ổn định và giảm thiểu rủi ro gián đoạn.

4.2. Ứng dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả sản xuất

Ứng dụng công nghệ mới, tự động hóa quy trình sản xuất và quản lý doanh nghiệp có thể giúp giảm chi phí sản xuất, nâng cao năng suất lao động và cải thiện hiệu quả hoạt động. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh COVID-19 khi các doanh nghiệp phải đối mặt với nhiều khó khăn.

4.3. Tận dụng chính sách hỗ trợ từ chính phủ

Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi COVID-19, bao gồm giảm thuế, giãn nợ, và cung cấp các khoản vay ưu đãi. Doanh nghiệp nên chủ động tìm hiểu và tận dụng các chính sách này để giảm bớt gánh nặng tài chính và phục hồi sản xuất kinh doanh.

V. Ứng Dụng Nghiên Cứu Lợi Nhuận Doanh Nghiệp Thép 55 ký tự

Nghiên cứu về tác động của COVID-19 đến lợi nhuận của doanh nghiệp ngành thép niêm yết tại Việt Nam có ý nghĩa thực tiễn quan trọng. Kết quả nghiên cứu có thể giúp các nhà quản lý doanh nghiệp hiểu rõ hơn về những thách thức và cơ hội trong bối cảnh đại dịch, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh phù hợp. Đồng thời, nghiên cứu cũng cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà đầu tư và các nhà hoạch định chính sách trong việc đánh giá và hỗ trợ sự phát triển của ngành thép.

5.1. Giúp nhà quản lý doanh nghiệp đưa ra quyết định

Kết quả nghiên cứu có thể giúp các nhà quản lý doanh nghiệp hiểu rõ hơn về những yếu tố ảnh hưởng đến lợi nhuận trong bối cảnh COVID-19, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh sáng suốt hơn. Ví dụ, họ có thể điều chỉnh chiến lược sản xuất, định giá, hoặc quản lý rủi ro để tối ưu hóa lợi nhuận.

5.2. Cung cấp thông tin cho nhà đầu tư và hoạch định chính sách

Các nhà đầu tư có thể sử dụng thông tin từ nghiên cứu để đánh giá tiềm năng tăng trưởng và rủi ro của các doanh nghiệp ngành thép niêm yết. Các nhà hoạch định chính sách có thể sử dụng nghiên cứu để xây dựng các chính sách hỗ trợ phù hợp, giúp ngành thép vượt qua khó khăn và phát triển bền vững.

5.3. Đề xuất giải pháp dựa trên kết quả nghiên cứu

Dựa trên kết quả nghiên cứu, các giải pháp cụ thể có thể được đề xuất để giúp các doanh nghiệp ngành thép ứng phó với COVID-19 và phục hồi lợi nhuận. Các giải pháp này có thể bao gồm đa dạng hóa chuỗi cung ứng, tăng cường ứng dụng công nghệ, hoặc tìm kiếm các thị trường mới.

VI. Triển Vọng Lợi Nhuận Ngành Thép Hậu COVID 19 54 ký tự

Mặc dù COVID-19 đã gây ra nhiều khó khăn cho doanh nghiệp ngành thép, triển vọng của ngành này trong tương lai vẫn rất khả quan. Kinh tế Việt Nam dự kiến sẽ phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch, kéo theo sự gia tăng của nhu cầu thép trong các lĩnh vực xây dựng, sản xuất và cơ sở hạ tầng. Đồng thời, các chính sách hỗ trợ của chính phủ và sự chủ động của các doanh nghiệp trong việc thích ứng với tình hình mới sẽ giúp ngành thép vượt qua khó khăn và đạt được sự phát triển bền vững.

6.1. Phục hồi kinh tế và tăng nhu cầu tiêu thụ thép

Khi kinh tế phục hồi, các hoạt động xây dựng và sản xuất sẽ được khởi động lại, kéo theo sự gia tăng của nhu cầu thép. Điều này tạo ra cơ hội cho các doanh nghiệp ngành thép tăng doanh thu và lợi nhuận.

6.2. Chính sách hỗ trợ của chính phủ tạo động lực

Các chính sách hỗ trợ của chính phủ, như giảm thuế, giãn nợ, và cung cấp các khoản vay ưu đãi, sẽ giúp các doanh nghiệp ngành thép giảm bớt gánh nặng tài chính và tập trung vào phục hồi sản xuất kinh doanh.

6.3. Thích ứng và phát triển bền vững ngành thép

Các doanh nghiệp ngành thép cần chủ động thích ứng với tình hình mới, bằng cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng, tăng cường ứng dụng công nghệ, và tìm kiếm các thị trường mới. Điều này giúp doanh nghiệp không chỉ phục hồi lợi nhuận mà còn phát triển bền vững trong dài hạn.

Tổng quan nghiên cứu

Ngành thép đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, với sản lượng thép thô đạt khoảng 20-23 triệu tấn trong các năm 2021 và 2022, đưa Việt Nam trở thành nhà sản xuất thép hàng đầu Đông Nam Á và đứng thứ 13 thế giới (World Steel Association, 2021 & 2022). Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã gây ra những tác động nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp thép, làm gián đoạn chuỗi cung ứng, giảm nhu cầu tiêu thụ và ảnh hưởng đến lợi nhuận doanh nghiệp. Tính đến tháng 3 năm 2024, đại dịch đã ghi nhận hơn 774 triệu ca nhiễm và hơn 7,2 triệu ca tử vong toàn cầu (WHO, 2024). Tại Việt Nam, các biện pháp phong tỏa và giãn cách xã hội đã ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất, xuất nhập khẩu và tài chính của các doanh nghiệp thép.

Luận văn tập trung nghiên cứu tác động của đại dịch COVID-19 đến lợi nhuận của 18 doanh nghiệp ngành thép niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong giai đoạn 2012-2023. Mục tiêu chính là phân tích ảnh hưởng của các yếu tố nội bộ và bên ngoài, đặc biệt là đại dịch COVID-19, đến chỉ số lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA) của các doanh nghiệp này. Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích hồi quy dữ liệu bảng với các mô hình Pooled OLS, Fixed Effects Model (FEM), Random Effects Model (REM) và phương pháp Feasible Generalized Least Squares (FGLS) để xử lý các vấn đề về tự tương quan và phương sai không đồng nhất.

Kết quả nghiên cứu không chỉ giúp làm rõ mức độ ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch đến lợi nhuận doanh nghiệp thép mà còn cung cấp các giải pháp quản trị nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và khả năng chống chịu rủi ro trong tương lai. Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng đối với các nhà quản lý doanh nghiệp, nhà đầu tư và các cơ quan hoạch định chính sách trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành thép Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu sau:

• Lý thuyết sốc kinh tế (Economic Shock Theory): Đại dịch COVID-19 được xem là một cú sốc kinh tế lớn, ảnh hưởng sâu rộng đến chuỗi cung ứng, thị trường lao động và hoạt động sản xuất kinh doanh, làm thay đổi các chỉ số kinh tế vĩ mô như GDP, lạm phát và lợi nhuận doanh nghiệp.

• Lý thuyết sức mạnh thị trường (Market Power Theory): Giải thích mối quan hệ giữa quy mô doanh nghiệp, thị phần và khả năng tạo ra lợi nhuận vượt trội nhờ kiểm soát giá cả và chi phí.

• Giả thuyết cấu trúc hiệu quả (Efficiency Structure Hypothesis): Cho rằng lợi nhuận doanh nghiệp phản ánh hiệu quả quản lý và vận hành, không chỉ dựa vào sức mạnh thị trường mà còn dựa trên năng lực nội tại của doanh nghiệp.

Các khái niệm chính được sử dụng trong nghiên cứu gồm: lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA), quy mô doanh nghiệp (SIZE), tăng trưởng doanh thu (GROWTH), thanh khoản (LIQ), đòn bẩy tài chính (LEV), tỷ lệ lạm phát (INF), đại dịch COVID-19 (COVID) và tăng trưởng kinh tế (GDP).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với dữ liệu bảng thu thập từ 18 doanh nghiệp ngành thép niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong giai đoạn 2012-2023, tổng cộng 216 quan sát. Dữ liệu tài chính được lấy từ các báo cáo tài chính đã kiểm toán, nguồn Vietstock và CafeF; dữ liệu lạm phát và GDP lấy từ Tổng cục Thống kê Việt Nam.

Mô hình hồi quy dữ liệu bảng được xây dựng với biến phụ thuộc là ROA, các biến độc lập gồm SIZE, GROWTH, LIQ, LEV, INF, COVID và GDP. Ba phương pháp hồi quy được áp dụng gồm Pooled OLS, Fixed Effects Model (FEM) và Random Effects Model (REM). Các kiểm định F-Test, Hausman Test và Breusch-Pagan Lagrangian được sử dụng để lựa chọn mô hình phù hợp. Để xử lý các vấn đề về tự tương quan và phương sai không đồng nhất, phương pháp Feasible Generalized Least Squares (FGLS) được áp dụng.

Quy trình nghiên cứu gồm: tổng hợp lý thuyết và nghiên cứu trước, thu thập và xử lý dữ liệu, phân tích thống kê mô tả, kiểm tra đa cộng tuyến, thực hiện hồi quy và kiểm định mô hình, xử lý sai số và thảo luận kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch COVID-19 đến lợi nhuận doanh nghiệp: Biến COVID có hệ số âm và có ý nghĩa thống kê, cho thấy đại dịch làm giảm ROA trung bình khoảng 2-3% so với các năm trước và sau đại dịch. Trong giai đoạn 2020-2022, lợi nhuận của các doanh nghiệp thép giảm rõ rệt do gián đoạn sản xuất và chuỗi cung ứng.

2. Tăng trưởng doanh thu có tác động tích cực: Biến GROWTH có hệ số dương và ý nghĩa thống kê ở mức 1%, cho thấy doanh thu tăng trưởng 1% sẽ làm tăng ROA khoảng 0.5%. Điều này phản ánh sức khỏe tài chính và khả năng sinh lời của doanh nghiệp được cải thiện khi doanh thu tăng.

3. Đòn bẩy tài chính và lạm phát ảnh hưởng tiêu cực: Biến LEV và INF đều có hệ số âm và có ý nghĩa thống kê, cho thấy việc sử dụng nợ cao và lạm phát tăng làm giảm lợi nhuận doanh nghiệp. Đòn bẩy tài chính cao làm tăng chi phí lãi vay, trong khi lạm phát làm tăng chi phí đầu vào và giảm sức mua của khách hàng.

4. Quy mô doanh nghiệp và thanh khoản không có ý nghĩa thống kê: Biến SIZE và LIQ không ảnh hưởng đáng kể đến ROA trong mô hình, cho thấy quy mô và khả năng thanh khoản không phải là yếu tố quyết định trực tiếp đến lợi nhuận trong ngành thép giai đoạn nghiên cứu.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy đại dịch COVID-19 là cú sốc kinh tế lớn làm giảm hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp thép, phù hợp với các nghiên cứu quốc tế và trong nước về tác động tiêu cực của đại dịch đến lợi nhuận doanh nghiệp. Tăng trưởng doanh thu là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn, đồng thời đòn bẩy tài chính và lạm phát là những rủi ro cần kiểm soát chặt chẽ.

Việc quy mô doanh nghiệp không ảnh hưởng có thể do ngành thép có tính cạnh tranh cao và các doanh nghiệp lớn cũng chịu áp lực chi phí và rủi ro tương tự doanh nghiệp nhỏ. Thanh khoản không có tác động rõ ràng có thể do các doanh nghiệp duy trì mức thanh khoản phù hợp để đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ đường thể hiện xu hướng ROA qua các năm, bảng hệ số hồi quy với mức ý nghĩa và biểu đồ tương quan giữa các biến để minh họa mối quan hệ.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường quản lý rủi ro tài chính: Do ảnh hưởng tiêu cực của đòn bẩy tài chính, các doanh nghiệp nên kiểm soát tỷ lệ nợ hợp lý, ưu tiên sử dụng vốn chủ sở hữu và tối ưu hóa cấu trúc vốn nhằm giảm áp lực chi phí lãi vay trong vòng 1-2 năm tới.

2. Đẩy mạnh tăng trưởng doanh thu: Tập trung phát triển thị trường, đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao chất lượng dịch vụ để tăng doanh thu, từ đó cải thiện lợi nhuận. Các giải pháp này cần được triển khai liên tục trong 3-5 năm.

3. Kiểm soát chi phí và ứng phó với lạm phát: Áp dụng các biện pháp tiết kiệm chi phí, tối ưu hóa quy trình sản xuất và đàm phán giá nguyên vật liệu nhằm giảm tác động của lạm phát. Đồng thời, doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch tài chính linh hoạt để thích ứng với biến động giá cả trong ngắn hạn.

4. Xây dựng chiến lược ứng phó với khủng hoảng: Thiết lập các kịch bản và kế hoạch ứng phó với các cú sốc kinh tế tương tự đại dịch COVID-19, bao gồm đa dạng hóa nguồn cung ứng, tăng cường dự trữ nguyên liệu và phát triển công nghệ số để duy trì hoạt động liên tục.

Các chủ thể thực hiện gồm ban lãnh đạo doanh nghiệp, bộ phận tài chính, phòng kinh doanh và các cơ quan quản lý ngành thép. Việc triển khai các giải pháp cần có sự phối hợp chặt chẽ và giám sát hiệu quả định kỳ.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà quản lý doanh nghiệp ngành thép: Giúp hiểu rõ tác động của đại dịch và các yếu tố tài chính đến lợi nhuận, từ đó xây dựng chiến lược quản trị hiệu quả.

2. Nhà đầu tư và phân tích tài chính: Cung cấp cơ sở dữ liệu và phân tích định lượng để đánh giá rủi ro và tiềm năng sinh lời của các doanh nghiệp thép niêm yết.

3. Cơ quan hoạch định chính sách: Hỗ trợ xây dựng các chính sách hỗ trợ ngành thép trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế và dịch bệnh, góp phần ổn định thị trường và phát triển bền vững.

4. Các nhà nghiên cứu và học viên: Là tài liệu tham khảo quý giá cho các nghiên cứu tiếp theo về tác động của các cú sốc kinh tế đến hiệu quả hoạt động doanh nghiệp trong các ngành công nghiệp khác nhau.

Câu hỏi thường gặp

1. COVID-19 ảnh hưởng như thế nào đến lợi nhuận doanh nghiệp thép?
   Đại dịch làm giảm lợi nhuận trung bình khoảng 2-3% do gián đoạn sản xuất, chuỗi cung ứng và giảm nhu cầu tiêu thụ, phù hợp với các báo cáo của ngành thép Việt Nam và quốc tế.

2. Tăng trưởng doanh thu có vai trò gì trong việc cải thiện lợi nhuận?
   Tăng trưởng doanh thu giúp doanh nghiệp cải thiện hiệu quả sử dụng tài sản, tăng ROA khoảng 0.5% cho mỗi 1% tăng trưởng doanh thu, thể hiện sức khỏe tài chính tốt hơn.

3. Tại sao đòn bẩy tài chính lại ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận?
   Đòn bẩy cao làm tăng chi phí lãi vay và rủi ro tài chính, gây áp lực trả nợ và giảm khả năng sinh lời, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế bất ổn như đại dịch.

4. Quy mô doanh nghiệp có ảnh hưởng đến lợi nhuận không?
   Nghiên cứu cho thấy quy mô không có ảnh hưởng đáng kể đến lợi nhuận trong ngành thép, có thể do tính cạnh tranh cao và áp lực chi phí tương tự giữa các doanh nghiệp lớn và nhỏ.

5. Làm thế nào để doanh nghiệp thép ứng phó hiệu quả với các cú sốc kinh tế tương lai?
   Doanh nghiệp cần xây dựng kế hoạch quản lý rủi ro, đa dạng hóa nguồn cung, tăng cường dự trữ nguyên liệu, áp dụng công nghệ số và tối ưu hóa cấu trúc vốn để nâng cao khả năng chống chịu.

Kết luận

• Đại dịch COVID-19 có tác động tiêu cực rõ rệt đến lợi nhuận của các doanh nghiệp ngành thép niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong giai đoạn 2020-2022.
• Tăng trưởng doanh thu là yếu tố tích cực giúp cải thiện lợi nhuận, trong khi đòn bẩy tài chính và lạm phát gây áp lực giảm lợi nhuận.
• Quy mô doanh nghiệp và thanh khoản không ảnh hưởng đáng kể đến lợi nhuận trong bối cảnh nghiên cứu.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho các giải pháp quản trị nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và khả năng ứng phó với các cú sốc kinh tế trong tương lai.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các ngành công nghiệp khác để có cái nhìn toàn diện hơn.

Hành động ngay: Các nhà quản lý và nhà đầu tư nên áp dụng các khuyến nghị từ nghiên cứu để tối ưu hóa hoạt động và giảm thiểu rủi ro trong bối cảnh kinh tế biến động hiện nay.