## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, việc đổi mới phương pháp dạy học văn bản thơ Pôm Đường luật trong chương trình Ngữ văn lớp 11 là một vấn đề cấp thiết. Theo ước tính, số lượng học sinh THPT tiếp cận các tác phẩm thơ Pôm Đường luật chiếm khoảng 70% tổng số học sinh lớp 11 trên toàn quốc. Tuy nhiên, việc dạy và học loại hình thơ này còn nhiều khó khăn do đặc thù ngôn ngữ và hình thức thể loại phức tạp. Luận văn tập trung nghiên cứu phương pháp dạy học thơ Pôm Đường luật theo định hướng thể loại nhằm nâng cao hiệu quả tiếp nhận và cảm thụ văn học của học sinh lớp 11 tại một số trường phổ thông trung học trong giai đoạn 2006-2007.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định đặc điểm nội dung và hình thức của thơ Pôm Đường luật, đánh giá thực trạng dạy học hiện tại, từ đó đề xuất các biện pháp đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với đặc điểm thể loại và nhu cầu học sinh. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào chương trình Ngữ văn lớp 11, đặc biệt là các bài thơ Pôm Đường luật tiêu biểu như Tự Tình, Thu Điếu, Tiến Sĩ Giấy, Thương Vợ, Vịnh Khoa Thi Hương.

Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc góp phần làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn trong việc đổi mới phương pháp dạy học thơ Pôm Đường luật, giúp giáo viên nâng cao năng lực giảng dạy, học sinh phát triển kỹ năng cảm thụ và sáng tạo văn học, đồng thời đóng góp vào sự phát triển chương trình giáo dục phổ thông hiện đại.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết thể loại văn học và lý thuyết đổi mới phương pháp dạy học. Lý thuyết thể loại giúp phân tích đặc điểm cấu trúc, ngôn ngữ và nội dung của thơ Pôm Đường luật, bao gồm các khái niệm chính như: thể loại thơ Đường luật, thể thơ thất ngôn bát cú, luật bằng trắc, và các biện pháp tu từ đặc trưng. Lý thuyết đổi mới phương pháp dạy học tập trung vào việc áp dụng phương pháp giảng dạy tích cực, phát huy tính chủ động, sáng tạo của học sinh trong quá trình tiếp nhận văn bản.

Các khái niệm chuyên ngành được sử dụng gồm: thơ Pôm Đường luật, phương pháp dạy học theo định hướng thể loại, cảm thụ văn học, đổi mới phương pháp giảng dạy, và kỹ năng phân tích văn bản.

### Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu chính được thu thập từ các tài liệu giáo khoa Ngữ văn lớp 11, các bài thơ Pôm Đường luật tiêu biểu, kết quả khảo sát thực nghiệm tại một số trường THPT trong giai đoạn 2006-2007, cùng với ý kiến của giáo viên và học sinh tham gia giảng dạy và học tập.

Phương pháp phân tích bao gồm phân tích nội dung văn bản, khảo sát điều tra, và phương pháp thực nghiệm sư phạm. Cỡ mẫu khảo sát gồm khoảng 100 học sinh và 10 giáo viên được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện và phù hợp với mục tiêu nghiên cứu.

Timeline nghiên cứu kéo dài trong 12 tháng, bao gồm các giai đoạn: thu thập tài liệu, khảo sát thực trạng, thiết kế và thử nghiệm phương pháp dạy học mới, thu thập và phân tích dữ liệu, hoàn thiện luận văn.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Đặc điểm nội dung và hình thức của thơ Pôm Đường luật**: Thơ Pôm Đường luật có cấu trúc chặt chẽ với luật bằng trắc nghiêm ngặt, sử dụng ngôn ngữ cổ điển và nhiều biện pháp tu từ tinh tế. Khoảng 80% học sinh gặp khó khăn trong việc hiểu và phân tích các đặc điểm này.

2. **Thực trạng dạy học hiện tại**: Khoảng 65% giáo viên sử dụng phương pháp truyền thống, chủ yếu là giảng giải và phân tích mẫu, chưa phát huy được tính chủ động của học sinh. Hơn 70% học sinh cảm thấy phương pháp này chưa kích thích được sự hứng thú và sáng tạo.

3. **Hiệu quả của phương pháp dạy học theo định hướng thể loại**: Thực nghiệm sư phạm cho thấy, sau khi áp dụng phương pháp mới, tỷ lệ học sinh hiểu và cảm thụ thơ Pôm Đường luật tăng lên khoảng 85%, đồng thời kỹ năng phân tích và sáng tạo văn học cũng được cải thiện rõ rệt.

4. **Phản hồi từ giáo viên và học sinh**: 90% giáo viên đánh giá cao tính khả thi và hiệu quả của phương pháp mới, trong khi 88% học sinh cảm thấy hứng thú và tự tin hơn khi học tập theo phương pháp này.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của những khó khăn trong dạy học thơ Pôm Đường luật chủ yếu do đặc thù ngôn ngữ cổ và cấu trúc thể loại phức tạp, kết hợp với phương pháp giảng dạy truyền thống chưa phù hợp. So sánh với các nghiên cứu trước đây, kết quả thực nghiệm cho thấy phương pháp dạy học theo định hướng thể loại giúp học sinh tiếp cận văn bản một cách hệ thống và sinh động hơn.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ học sinh hiểu bài trước và sau khi áp dụng phương pháp mới, cùng bảng tổng hợp ý kiến phản hồi của giáo viên và học sinh. Ý nghĩa của nghiên cứu là mở ra hướng đi mới cho việc đổi mới phương pháp dạy học văn học cổ điển trong nhà trường phổ thông, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục Ngữ văn.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Áp dụng rộng rãi phương pháp dạy học theo định hướng thể loại** trong giảng dạy thơ Pôm Đường luật tại các trường THPT nhằm nâng cao hiệu quả tiếp nhận và cảm thụ văn học. Thời gian thực hiện trong vòng 1-2 năm, do Sở Giáo dục và Đào tạo chủ trì.

2. **Tổ chức tập huấn chuyên sâu cho giáo viên Ngữ văn** về phương pháp dạy học mới, kỹ năng phân tích và giảng dạy thơ Pôm Đường luật. Thời gian tập huấn định kỳ hàng năm, do các trường đại học sư phạm phối hợp thực hiện.

3. **Phát triển tài liệu giảng dạy và học tập phù hợp** với đặc điểm thể loại và trình độ học sinh, bao gồm sách giáo khoa, tài liệu tham khảo và bài tập thực hành. Thời gian biên soạn và phát hành trong 1 năm, do Nhà xuất bản Giáo dục đảm nhiệm.

4. **Khuyến khích học sinh tham gia các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ văn học** để tăng cường trải nghiệm và sáng tạo trong học tập thơ Pôm Đường luật. Các trường THPT tổ chức định kỳ hàng học kỳ.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. **Giáo viên Ngữ văn THPT**: Nắm bắt phương pháp dạy học mới, nâng cao kỹ năng giảng dạy và khả năng truyền cảm hứng cho học sinh.

2. **Học sinh lớp 11**: Hiểu rõ đặc điểm thể loại thơ Pôm Đường luật, phát triển kỹ năng phân tích và cảm thụ văn học.

3. **Nhà quản lý giáo dục**: Đánh giá và triển khai các chính sách đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông.

4. **Nghiên cứu sinh, học viên cao học ngành Giáo dục Ngữ văn**: Tham khảo cơ sở lý luận và thực tiễn về đổi mới phương pháp dạy học văn học cổ điển.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Phương pháp dạy học theo định hướng thể loại là gì?**  
Là phương pháp tập trung vào đặc điểm thể loại của văn bản để xây dựng nội dung và hình thức giảng dạy, giúp học sinh hiểu sâu sắc cấu trúc và nội dung tác phẩm.

2. **Tại sao thơ Pôm Đường luật khó dạy và học?**  
Do ngôn ngữ cổ, cấu trúc luật bằng trắc nghiêm ngặt và nhiều biện pháp tu từ phức tạp, học sinh cần có phương pháp tiếp cận phù hợp để hiểu và cảm thụ.

3. **Phương pháp mới có thể áp dụng ở những trường nào?**  
Phù hợp với các trường THPT có chương trình Ngữ văn lớp 11, đặc biệt là những nơi có điều kiện tổ chức các hoạt động học tập tích cực.

4. **Làm thế nào để giáo viên nâng cao kỹ năng dạy thơ Pôm Đường luật?**  
Tham gia các khóa tập huấn chuyên môn, nghiên cứu tài liệu chuyên sâu và thực hành đổi mới phương pháp giảng dạy.

5. **Phương pháp này có giúp học sinh yêu thích văn học hơn không?**  
Kết quả thực nghiệm cho thấy học sinh hứng thú và tự tin hơn khi học theo phương pháp này, góp phần nâng cao chất lượng học tập.

## Kết luận

- Luận văn đã làm rõ đặc điểm nội dung và hình thức của thơ Pôm Đường luật trong chương trình Ngữ văn lớp 11.  
- Thực trạng dạy học hiện tại còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả tiếp nhận của học sinh.  
- Phương pháp dạy học theo định hướng thể loại được đề xuất và thử nghiệm, cho kết quả tích cực với tỷ lệ học sinh hiểu bài tăng lên khoảng 85%.  
- Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao năng lực giáo viên và phát triển tài liệu giảng dạy.  
- Khuyến nghị các nhà quản lý giáo dục và giáo viên áp dụng rộng rãi phương pháp này trong thời gian tới để nâng cao chất lượng giáo dục Ngữ văn.

Hành động tiếp theo là tổ chức các khóa tập huấn và triển khai thực nghiệm mở rộng tại các trường THPT trong vòng 1-2 năm tới nhằm đánh giá hiệu quả lâu dài. Mời các nhà giáo dục và nghiên cứu quan tâm tham khảo và áp dụng để góp phần phát triển giáo dục văn học phổ thông.