Thực Trạng Tai Nạn Lao Động và Các Yếu Tố Liên Quan Tại Công Nhân Khai Thác Đá Tại Xã Trung Sơn, Huyện Lương Sơn, Tỉnh Hòa Bình

Khai thác đá lộ thiên là hoạt động công nghệ thu hồi đá trực tiếp từ mặt đất hoặc trong lòng đất. Chế biến đá bao gồm nghiền, đập, sàng, xẻ hoặc phân loại đá. Đá làm vật liệu xây dựng thông thường là các loại đá được khai thác để làm vật liệu xây dựng, từ các loại đá làm vật liệu sản xuất xi măng, đá khối. Công nhân khai thác, chế biến đá là những người tham gia lao động, sản xuất trong lĩnh vực này.

Quy trình khai thác đá bao gồm nhiều công đoạn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn. Từ khai mỏ, khoan nổ mìn, cậy đá trên núi đến vận chuyển đá, mỗi công đoạn đều có thể gây ra tai nạn lao động. Các nguy cơ bao gồm ngã, sạt lở đất đá, đá lăn, đá văng, cháy nổ do chập điện. Quy trình chế biến đá, bao gồm nghiền sàng đá và vận chuyển đá, cũng tiềm ẩn các nguy cơ tương tự. Việc xác định rõ các nguy cơ giúp đưa ra các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

So với năm 2012, năm 2013 số vụ tai nạn lao động giảm nhưng số vụ tai nạn lao động chết người lại tăng. Các vụ tai nạn lao động nghiêm trọng thường xảy ra ở cơ sở khai thác, chế biến đá, điển hình như vụ sập đá ở Lèn Rỏi và vụ sạt lở mỏ đá ở Đông Quang. Báo cáo của Trung tâm Y tế dự phòng huyện Lương Sơn cho thấy số ca tai nạn lao động ngày càng gia tăng, cho thấy sự cần thiết phải cải thiện an toàn lao động trong ngành khai thác đá.

Huyện Lương Sơn có 31 công ty, xí nghiệp khai thác chế biến đá. Phỏng vấn nhanh cán bộ Trạm Y tế xã Trung Sơn và một số công nhân cho thấy tình trạng mất an toàn lao động diễn ra thường xuyên. Kết quả phỏng vấn cho thấy nhiều công nhân bị tai nạn lao động nhẹ trong thời gian gần đây, và nhiều người không mang phương tiện bảo hộ lao động. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết phải có nghiên cứu sâu hơn về thực trạng tai nạn lao động trong ngành khai thác đá tại Hòa Bình.

Nghiên cứu chỉ ra một số yếu tố liên quan đến tai nạn lao động, bao gồm: đặc thù công việc (công nhân đập đá có tỷ lệ tai nạn lao động cao hơn); trình độ học vấn (công nhân có trình độ học vấn thấp bị tai nạn lao động nhiều hơn); tuổi nghề (tai nạn lao động xảy ra nhiều ở nhóm công nhân có tuổi nghề từ 1 đến 3 năm).

Huấn luyện an toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) và giám sát bảo hộ lao động (BHLĐ) có vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu tai nạn lao động. Nghiên cứu cho thấy công nhân không được tập huấn ATVSLĐ có nguy cơ bị tai nạn lao động cao gấp 10 lần so với người được tập huấn. Công nhân không được kiểm tra, giám sát về BHLĐ cũng có nguy cơ bị tai nạn lao động cao hơn 2,4 lần.

Huấn luyện an toàn lao động cần được thực hiện thường xuyên và bài bản, đặc biệt chú trọng đến công nhân mới vào nghề. Nội dung huấn luyện cần bao gồm các nguy cơ tiềm ẩn trong quá trình khai thác, chế biến đá, cách sử dụng bảo hộ lao động đúng cách và các quy trình làm việc an toàn. Huấn luyện thực tế tại hiện trường cũng rất quan trọng để công nhân nắm vững kiến thức và kỹ năng cần thiết.

Việc giám sát và kiểm tra việc tuân thủ bảo hộ lao động cần được thực hiện nghiêm ngặt. Cần có các biện pháp xử phạt đối với những trường hợp vi phạm quy định về an toàn lao động. Cung cấp đầy đủ và kịp thời các phương tiện bảo hộ lao động chất lượng cho công nhân. Tạo môi trường làm việc an toàn và khuyến khích công nhân chủ động tham gia vào việc cải thiện an toàn lao động.

Các chính sách cần quy định rõ trách nhiệm của người sử dụng lao động và người lao động trong việc đảm bảo an toàn lao động. Cần có các quy định về xử lý vi phạm an toàn lao động, cũng như các biện pháp khen thưởng đối với những cá nhân, tập thể có thành tích tốt trong công tác an toàn lao động. Các chính sách cần được cập nhật thường xuyên để phù hợp với sự thay đổi của pháp luật và thực tế sản xuất.

Quy trình làm việc an toàn cần được xây dựng chi tiết cho từng công việc cụ thể, từ khâu chuẩn bị đến khâu kết thúc. Quy trình cần bao gồm các bước thực hiện, các biện pháp phòng ngừa nguy cơ và các biện pháp xử lý khi có sự cố xảy ra. Quy trình cần được kiểm tra, đánh giá thường xuyên để đảm bảo tính hiệu quả và phù hợp.

Nhận thức về an toàn lao động là nền tảng để xây dựng một văn hóa an toàn lao động trong doanh nghiệp và cộng đồng. Khi mọi người đều nhận thức được tầm quan trọng của an toàn lao động, họ sẽ chủ động tham gia vào việc phòng ngừa tai nạn lao động và bảo vệ sức khỏe của bản thân và đồng nghiệp.

Việc đảm bảo an toàn lao động không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là yếu tố quan trọng để phát triển bền vững ngành khai thác đá. Khi môi trường làm việc an toàn được đảm bảo, người lao động sẽ yên tâm làm việc, năng suất lao động sẽ tăng lên và doanh nghiệp sẽ phát triển bền vững hơn.