Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, sự phát triển của công nghệ số và tự động hóa đã tạo ra những thay đổi sâu sắc trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Theo ước tính, đến năm 2030, phần lớn doanh nghiệp sẽ áp dụng kỹ thuật số trong quy trình thiết kế sản phẩm, sản xuất và cung ứng nhằm nâng cao hiệu quả và cạnh tranh. Trường Đại học Việt Nhật (VJU) là một trong những đơn vị tiên phong trong việc phát triển chương trình đào tạo thạc sĩ Quản trị Kinh doanh (MBA) đáp ứng yêu cầu thời đại 4.0.
Vấn đề nghiên cứu tập trung vào việc đánh giá mức độ đáp ứng của chương trình đào tạo MBA tại VJU với yêu cầu đổi mới trong thời đại 4.0, từ đó đề xuất các biện pháp quản trị phát triển chương trình đào tạo phù hợp. Mục tiêu cụ thể của luận văn là: (1) phân tích cơ sở lý luận về quản trị phát triển chương trình đào tạo thạc sĩ trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0; (2) khảo sát thực trạng quản trị phát triển chương trình đào tạo MBA tại VJU giai đoạn 2016-2019; (3) đề xuất các biện pháp quản trị nhằm nâng cao hiệu quả đào tạo đáp ứng yêu cầu đổi mới. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào chương trình đào tạo MBA tại VJU trong giai đoạn 2016-2019, với đối tượng là cán bộ quản lý, giảng viên và sinh viên tham gia chương trình.
Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho việc đổi mới chương trình đào tạo MBA, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực quản trị kinh doanh, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội trong thời đại số. Các chỉ số đánh giá như tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp, mức độ hài lòng của người học và doanh nghiệp, cũng như khả năng thích ứng với công nghệ mới được xem xét làm thước đo hiệu quả.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết quản trị phát triển chương trình đào tạo và mô hình quản trị chương trình đào tạo thạc sĩ trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0.
Lý thuyết quản trị phát triển chương trình đào tạo: Được xây dựng dựa trên các nghiên cứu về thiết kế, lập kế hoạch, triển khai và đánh giá chương trình đào tạo. Quá trình này bao gồm các bước xác định nhu cầu, thiết kế mục tiêu, xây dựng nội dung, phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá và cải tiến liên tục. Khái niệm chính gồm: lập kế hoạch đào tạo, quản lý chất lượng đào tạo, đánh giá hiệu quả đào tạo.
Mô hình quản trị chương trình đào tạo thạc sĩ trong thời đại 4.0: Tập trung vào việc tích hợp công nghệ số, tự động hóa và trí tuệ nhân tạo vào quản lý và giảng dạy. Các khái niệm chính bao gồm: chuyển đổi số trong giáo dục, kỹ năng số cho người học, quản trị dữ liệu đào tạo, và phát triển năng lực giảng viên.
Ba khái niệm trọng tâm được sử dụng trong nghiên cứu là: quản trị phát triển chương trình đào tạo, chuyển đổi số trong giáo dục, và kỹ năng số của người học.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa phân tích tài liệu thứ cấp và khảo sát thực nghiệm.
Nguồn dữ liệu: Bao gồm tài liệu lý luận trong và ngoài nước về quản trị đào tạo, các văn bản pháp luật liên quan đến giáo dục đại học và đào tạo thạc sĩ, báo cáo hoạt động đào tạo của VJU giai đoạn 2016-2019, cùng dữ liệu khảo sát từ cán bộ quản lý, giảng viên và sinh viên chương trình MBA.
Phương pháp phân tích: Sử dụng phân tích định tính để tổng hợp lý thuyết và đánh giá thực trạng; phân tích định lượng với cỡ mẫu khoảng 150 người, áp dụng phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện. Dữ liệu khảo sát được xử lý bằng thống kê mô tả, phân tích tần suất, tỷ lệ phần trăm và so sánh các chỉ số hiệu quả đào tạo qua các năm.
Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện trong vòng 12 tháng, từ tháng 1 đến tháng 12 năm 2019, bao gồm các giai đoạn thu thập tài liệu, khảo sát thực địa, phân tích dữ liệu và đề xuất giải pháp.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Mức độ đáp ứng của chương trình MBA với yêu cầu thời đại 4.0 còn hạn chế: Khoảng 62% giảng viên và 58% sinh viên đánh giá nội dung đào tạo chưa hoàn toàn phù hợp với xu hướng chuyển đổi số và kỹ năng số cần thiết. So với các trường đại học khác trong khu vực Đông Nam Á, tỷ lệ này thấp hơn khoảng 10%.
Quản trị chương trình còn thiếu sự tích hợp công nghệ số: Chỉ có khoảng 45% các hoạt động quản lý và giảng dạy được hỗ trợ bởi các công cụ số hóa hiện đại. Việc áp dụng phần mềm quản lý đào tạo và hệ thống học trực tuyến còn hạn chế, gây ảnh hưởng đến hiệu quả đào tạo.
Năng lực giảng viên chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu đổi mới: Khoảng 40% giảng viên chưa được đào tạo bài bản về kỹ năng số và phương pháp giảng dạy hiện đại, dẫn đến khó khăn trong việc truyền đạt kiến thức mới và áp dụng công nghệ vào giảng dạy.
Sinh viên thiếu kỹ năng số và kỹ năng mềm cần thiết: Khoảng 55% sinh viên chưa đạt chuẩn kỹ năng số cơ bản, ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu và vận dụng kiến thức trong môi trường làm việc hiện đại.
Thảo luận kết quả
Nguyên nhân chính của các hạn chế trên là do chương trình đào tạo MBA tại VJU mới được xây dựng và triển khai trong giai đoạn 2016-2019, chưa kịp thời cập nhật các xu hướng công nghệ mới và chưa có sự đầu tư đồng bộ về hạ tầng công nghệ thông tin. So sánh với các nghiên cứu trong khu vực, các trường đại học tiên tiến đã áp dụng mô hình quản trị đào tạo tích hợp công nghệ số từ sớm, giúp nâng cao hiệu quả đào tạo và khả năng thích ứng của người học.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ áp dụng công nghệ số trong quản lý và giảng dạy qua các năm, bảng so sánh mức độ hài lòng của sinh viên và giảng viên về nội dung đào tạo, cũng như biểu đồ tròn phân bố năng lực kỹ năng số của sinh viên.
Ý nghĩa của kết quả nghiên cứu là làm rõ thực trạng và những điểm cần cải tiến trong quản trị phát triển chương trình đào tạo MBA tại VJU, từ đó góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực trong thời đại 4.0.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường tích hợp công nghệ số trong quản trị và giảng dạy: Triển khai hệ thống quản lý đào tạo trực tuyến, phần mềm hỗ trợ giảng dạy hiện đại nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và trải nghiệm học tập. Thời gian thực hiện: 12 tháng; chủ thể: Ban giám hiệu và phòng đào tạo.
Đào tạo nâng cao năng lực giảng viên về kỹ năng số và phương pháp giảng dạy hiện đại: Tổ chức các khóa tập huấn, hội thảo chuyên sâu về chuyển đổi số và kỹ thuật giảng dạy tích cực. Thời gian: 6-9 tháng; chủ thể: Trung tâm đào tạo và phát triển giảng viên.
Cập nhật và đổi mới nội dung chương trình đào tạo MBA: Bổ sung các môn học về chuyển đổi số, quản trị dữ liệu, trí tuệ nhân tạo và kỹ năng mềm phù hợp với yêu cầu thị trường lao động. Thời gian: 9-12 tháng; chủ thể: Hội đồng chương trình đào tạo.
Phát triển kỹ năng số và kỹ năng mềm cho sinh viên: Xây dựng các chương trình đào tạo kỹ năng số cơ bản và kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, giải quyết vấn đề. Thời gian: liên tục trong quá trình học; chủ thể: Khoa đào tạo và các giảng viên.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Ban giám hiệu và phòng đào tạo các trường đại học: Để tham khảo mô hình quản trị phát triển chương trình đào tạo MBA phù hợp với xu hướng công nghiệp 4.0, từ đó áp dụng cải tiến chương trình đào tạo tại đơn vị mình.
Giảng viên và cán bộ quản lý giáo dục: Nắm bắt các phương pháp quản trị đào tạo hiện đại, nâng cao năng lực giảng dạy và quản lý chương trình đào tạo thạc sĩ trong bối cảnh chuyển đổi số.
Sinh viên và học viên chương trình MBA: Hiểu rõ về yêu cầu kỹ năng và nội dung đào tạo cần thiết để chuẩn bị tốt hơn cho sự nghiệp trong thời đại công nghệ số.
Các nhà nghiên cứu và chuyên gia giáo dục: Là tài liệu tham khảo về quản trị phát triển chương trình đào tạo trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, góp phần phát triển lý luận và thực tiễn giáo dục đại học.
Câu hỏi thường gặp
Chương trình đào tạo MBA tại VJU đã đáp ứng được những yêu cầu nào của thời đại 4.0?
Chương trình đã tích hợp một số nội dung về quản trị hiện đại và kỹ năng mềm, tuy nhiên việc áp dụng công nghệ số trong quản lý và giảng dạy còn hạn chế. Ví dụ, chỉ khoảng 45% hoạt động đào tạo được hỗ trợ công nghệ số.Những khó khăn chính trong quản trị phát triển chương trình đào tạo MBA hiện nay là gì?
Khó khăn gồm năng lực giảng viên chưa đồng đều về kỹ năng số, hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ, và nội dung chương trình chưa cập nhật kịp thời các xu hướng mới.Làm thế nào để nâng cao hiệu quả đào tạo MBA trong bối cảnh 4.0?
Cần tăng cường đào tạo giảng viên, cập nhật nội dung chương trình, áp dụng công nghệ số trong quản lý và giảng dạy, đồng thời phát triển kỹ năng số cho sinh viên.Vai trò của giảng viên trong chuyển đổi số giáo dục là gì?
Giảng viên là nhân tố chủ chốt trong việc áp dụng công nghệ số và đổi mới phương pháp giảng dạy, giúp sinh viên tiếp cận kiến thức và kỹ năng phù hợp với yêu cầu thời đại.Sinh viên cần chuẩn bị những kỹ năng gì để đáp ứng yêu cầu của chương trình MBA thời 4.0?
Sinh viên cần có kỹ năng số cơ bản, kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, tư duy phản biện và khả năng thích ứng với công nghệ mới để phát triển sự nghiệp hiệu quả.
Kết luận
- Luận văn đã làm rõ thực trạng quản trị phát triển chương trình đào tạo MBA tại VJU trong giai đoạn 2016-2019, chỉ ra những hạn chế trong việc đáp ứng yêu cầu thời đại 4.0.
- Cơ sở lý thuyết và mô hình quản trị chương trình đào tạo được xây dựng phù hợp với xu hướng chuyển đổi số và phát triển kỹ năng số cho người học.
- Các biện pháp đề xuất tập trung vào tích hợp công nghệ số, nâng cao năng lực giảng viên, đổi mới nội dung đào tạo và phát triển kỹ năng số cho sinh viên.
- Nghiên cứu góp phần cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho việc đổi mới chương trình đào tạo thạc sĩ quản trị kinh doanh, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội hiện đại.
- Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, đánh giá hiệu quả và điều chỉnh chương trình đào tạo liên tục nhằm nâng cao chất lượng đào tạo trong thời gian tới.
Hành động ngay hôm nay để nâng cao chất lượng đào tạo MBA tại đơn vị bạn, góp phần phát triển nguồn nhân lực quản trị kinh doanh chất lượng cao trong thời đại số!