Phân Tích Thực Trạng và Dự Báo Dân Số Thành Phố Hồ Chí Minh Đến Năm 2019

Việc đánh giá hiện trạng dân số, dự báo dân số, phân tích và sử dụng kết quả dự báo vào một số lĩnh vực của cuộc sống xã hội Thành phố Hồ Chí Minh là rất cần thiết. Đề tài “Phân tích thực trạng và dự báo dân số Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2019” hình thành từ những suy nghĩ trên. Số liệu dân số cho các công trình kế hoạch hóa, các chương trình phát triển kinh tế – xã hội không chỉ đặt ra với cả nhà nước mà còn cho các cấp địa phương trong đó đặc biệt chú ý là cấp vùng, tỉnh, thành phố. Những nhu cầu đó chỉ có thể đáp ứng nhờ công tác dự báo dân số.

Nghiên cứu, đề xuất những phương pháp dự báo dân số là vấn đề rất khó, hơn nữa việc vận dụng những phương pháp đã có trong thực tế ngày lại càng khó hơn do những thay đổi bất thường xảy ra trong dân cư. Thay đổi nơi sống, những năm tốt (theo phong tục của người Á Đông) thì mức sinh lại gia tăng bất thường, làm cho kết quả dự báo có thể sai lệch với thực tế. Mục đích cuối cùng là dùng công cụ toán học, thống kê học để phân tích thông tin sẵn có về dân số, được thu thập qua các cuộc tổng điều tra dân số, với độ chính xác và độ tin cậy cao.

Phạm vi nghiên cứu của luận án được giới hạn trong việc vận dụng những phương pháp dự báo toán – thống kê, phương pháp dân số học để dự báo dân số Thành phố Hồ Chí Minh, phân tích và sử dụng kết quả dự báo vào một số lĩnh vực như đã nêu. Nguồn số liệu sử dụng trong luận án chủ yếu lấy từ các cuộc Tổng điều tra dân số của cả nước nói chung và của Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng kết hợp với số liệu của Ủy Ban Quốc Gia Dân Số và Kế Hoạch Hóa Gia Đình.

Trong luận án còn sử dụng số liệu từ niên giám thống kê của Tổng cục thống kê và Cục thống kê Thành phố Hồ Chí Minh, các tạp chí chuyên ngành thống kê, các số liệu trên mạng Internet. Tất cả số liệu này được chọn lọc theo yêu cầu là phù hợp với đề tài của luận án. Về cơ sở lý luận, đề tài dựa vào dân số học, kinh tế học, xã hội học, còn về phương pháp nghiên cứu toàn bộ đề tài dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng, các phương pháp và mô hình toán học, các phương pháp thống kê và phương pháp dân số học.

Ngoài ra để tính toán và minh họa đề tài cũng sử dụng các phần mềm tin học như Excel để xử lý số liệu. Các ký hiệu dùng trong luận án là các ký hiệu đã được chuẩn hóa trong các tài liệu về dân số học cũng như thống kê dân số.

Các phương pháp dự báo được sử dụng trong luận án đã được phân tích, đánh giá ưu điểm, nhược điểm của từng phương pháp dự báo. Điểm mới trong luận án là kết hợp giữa dự báo dân số theo các phương pháp toán học với cơ cấu dân số thành phố (đã qua phân tích nhiều năm) để dự báo thành phần tuổi của dân số, và các phương pháp toán học này được cũng được kiểm định bằng phương pháp toán thống kê để chọn phương pháp thích hợp nhất.

Cuối cùng, trong luận án cũng đã phân tích và sử dụng kết quả dự báo vào một số lĩnh vực của cuộc sống nhằm cung cấp những thông tin cần thiết cho những nhà hoạch định chính sách của thành phố. Những ghi chép về dân số cổ nhất vào năm 3800 trước công nguyên ở Babilon và 3000 năm trước công nguyên ở Ai Cập.

Tuy nhiên với luận án cao học kinh tế, nên chỉ dừng lại ở chỗ giới thiệu các phương pháp dự báo và vận dụng các phương pháp đó để dự báo dân số thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2010 chứ chưa giải quyết vấn đề phân tích tại sao. Nhìn chung, vận dụng các phương pháp thống kê trong dự báo dân số cũng đã có một số tác giả nghiên cứu nghiêm túc được thể hiện trong các công trình nghiên cứu khoa học đã được giới thiệu.

Nhu cầu số liệu dân số cho các công trình kế hoạch hóa, các chương trình phát triển kinh tế – xã hội không chỉ đặt ra với cả nhà nước mà còn cho các cấp địa phương trong đó đặc biệt chú ý là cấp vùng, tỉnh, thành phố. Những nhu cầu đó chỉ có thể đáp ứng nhờ công tác dự báo dân số. Cho thấy tính khả thi của việc sử dụng kết quả dự báo vào một số lĩnh vực trong đời sống kinh tế – xã hội của thành phố.

Vận dụng các phương pháp dự báo dân số để dự báo dân số thành phố Hồ Chí Minh một cách cụ thể, từ đó cho thấy tính khả thi của việc sử dụng kết quả dự báo vào một số lĩnh vực trong đời sống kinh tế – xã hội của thành phố. Số liệu được sử dụng trong luận án đã được phân tích tỉ mỉ, trên cơ sở kết hợp giữa số liệu của thống kê dân số thường xuyên và số liệu của Tổng điều tra dân số để số liệu mang tính hiện thực, sinh động hơn.

Chính vì vậy, đề tài “Phân tích thực trạng và dự báo dân số Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2019” đã được hình thành từ những suy nghĩ trên. Những công trình nghiên cứu đã có của các tác giả có liên quan đến đề tài nghiên cứu Từ những tài liệu mà tác giả tiếp cận được thì đến nay không nhiều tác giả cũng như đề tài nghiên cứu liên quan đến đề tài này.

Để hiểu hơn về dân số Thành phố Hồ Chí Minh, chúng ta cần có cái nhìn khách quan về nó, việc có quá nhiều dân nhập cư đổ về, gây sức ép lên chính quyền thành phố như thế nào. Vấn đề việc làm, cơ sở vật chất, an ninh, trật tự,... cần giải quyết nhanh chóng. Có như vậy Thành phố Hồ Chí Minh mới là nơi đáng sống, đáng để đầu tư và phát triển.

Luận án vận dụng các phương pháp dự báo dân số để dự báo dân số Thành phố Hồ Chí Minh một cách cụ thể, từ đó cho thấy tính khả thi của việc sử dụng kết quả dự báo vào một số lĩnh vực trong đời sống kinh tế – xã hội của thành phố.

Để giải quyết được vấn đề dân số cho Thành phố Hồ Chí Minh, cần có những hành động thiết thực và kịp thời đến từ chính quyền thành phố. Cần có những chính sách, quy định hợp lý, thông thoáng và chặt chẽ để thu hút đầu tư và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.