Nâng cao Kiến thức, Thái độ và Thực hành về Phòng tránh Đuối nước ở Học sinh Trung học Cơ sở tại Na Hang, Tuyên Quang

• Tác giả: Trịnh Hương Ly
• Người hướng dẫn: TS. Trần Thị Hồng
• Trường học: Trường Đại học Y tế công cộng
• Chuyên ngành: Y tế công cộng
• Đề tài: Nâng cao Kiến thức và Thực hành Phòng tránh Đuối nước cho Học sinh Trung học Cơ sở tại Na Hang, Tuyên Quang
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Đuối nước và một số khái niệm liên quan
• 1.2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3. KẾT LUẬN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Đuối Nước Thực Trạng Tại Na Hang Tuyên Quang

Tình trạng đuối nước ở trẻ em là một vấn đề nhức nhối toàn cầu và Việt Nam không ngoại lệ. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hàng năm có hàng trăm nghìn trẻ em tử vong do tai nạn đuối nước. Tại Việt Nam, đuối nước ở học sinh cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho trẻ em trong độ tuổi từ 5 đến 14. Đặc biệt, tại các tỉnh miền núi phía Bắc như Tuyên Quang, với địa hình sông nước phức tạp, nguy cơ đuối nước càng trở nên nghiêm trọng hơn. Na Hang, một huyện của Tuyên Quang, có nhiều sông suối, tiềm ẩn nhiều rủi ro đuối nước, đặc biệt là đối với học sinh trung học cơ sở (THCS). Việc nâng cao kiến thức phòng tránh đuối nước và kỹ năng là vô cùng cấp thiết để bảo vệ an toàn dưới nước cho các em.

1.1. Thực trạng đuối nước ở học sinh THCS tại Na Hang

Na Hang, Tuyên Quang, với địa hình sông nước đặc trưng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đuối nước cho trẻ em, đặc biệt là học sinh THCS. Sông Gâm và sông Năng chảy qua địa bàn thị trấn tạo ra những khu vực dễ tiếp cận nhưng lại thiếu các biện pháp an toàn dưới nước. Theo thống kê, các vụ đuối nước thương tâm thường xảy ra vào mùa hè khi các em tự do vui chơi, tắm mát tại các sông suối. Việc thiếu kiến thức phòng tránh đuối nước và kỹ năng bơi lội là nguyên nhân chính dẫn đến những hậu quả đau lòng.

1.2. Tầm quan trọng của phòng tránh đuối nước cho học sinh THCS

Việc trang bị kiến thức phòng tránh đuối nước cho học sinh THCS tại Na Hang không chỉ là trách nhiệm của gia đình và nhà trường mà còn là một phần quan trọng trong việc bảo vệ quyền sống và phát triển của trẻ em. Kỹ năng phòng tránh đuối nước giúp các em tự bảo vệ mình trong các tình huống nguy hiểm, giảm thiểu nguy cơ tai nạn đuối nước và nâng cao nhận thức về an toàn dưới nước trong cộng đồng. Chương trình giáo dục phòng tránh đuối nước cần được triển khai một cách bài bản và thường xuyên để đạt hiệu quả cao nhất.

II. Nguyên Nhân và Hậu Quả Đuối Nước Phân Tích Tại Na Hang

Có nhiều nguyên nhân đuối nước dẫn đến tình trạng đuối nước ở học sinh, từ chủ quan đến khách quan. Việc không biết bơi, thiếu sự giám sát của người lớn, và môi trường sông nước không an toàn là những yếu tố chính. Bên cạnh đó, ý thức chủ quan của các em khi tham gia các hoạt động dưới nước, như tắm sông, bơi lội mà không có sự chuẩn bị kỹ càng hoặc không tuân thủ các quy tắc an toàn dưới nước, cũng góp phần làm tăng nguy cơ đuối nước. Hậu quả của đuối nước không chỉ dừng lại ở việc mất đi sinh mạng mà còn gây ra những tổn thương về tinh thần và thể chất cho gia đình và cộng đồng.

2.1. Các yếu tố nguy cơ gây đuối nước ở học sinh THCS

Các yếu tố nguy cơ đuối nước ở học sinh rất đa dạng. Thứ nhất, kỹ năng bơi lội kém hoặc không biết bơi là một yếu tố nguy cơ hàng đầu. Thứ hai, sự chủ quan, liều lĩnh khi tham gia các hoạt động dưới nước. Ngoài ra, môi trường sống gần sông, hồ, ao, kênh, mương cũng làm tăng nguy cơ tiếp xúc với các vùng nước nguy hiểm. Cuối cùng, thiếu sự giám sát của người lớn, đặc biệt là trong các dịp hè hoặc khi các em tự tổ chức các hoạt động vui chơi, tắm mát.

2.2. Hậu quả nghiêm trọng của đuối nước đối với gia đình và xã hội

Hậu quả của đuối nước không chỉ dừng lại ở việc tước đi sinh mạng của một con người mà còn gây ra những hệ lụy nặng nề về mặt tinh thần và kinh tế cho gia đình và xã hội. Mất đi một người thân, đặc biệt là một đứa trẻ, là một cú sốc lớn đối với gia đình. Ngoài ra, các chi phí liên quan đến cứu hộ, điều trị (nếu có), và mai táng cũng tạo ra gánh nặng tài chính đáng kể. Về mặt xã hội, đuối nước gây ra sự mất mát về nguồn nhân lực và ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của cộng đồng.

2.3. Ảnh hưởng tâm lý của đuối nước đến bạn bè và người thân

Vụ việc đuối nước không chỉ ảnh hưởng đến gia đình nạn nhân mà còn tác động sâu sắc đến tâm lý của bạn bè và người thân. Chứng kiến hoặc biết về một người bạn, người quen qua đời do đuối nước có thể gây ra những cảm xúc tiêu cực như sợ hãi, lo lắng, ám ảnh, thậm chí là rối loạn tâm lý. Điều này đặc biệt đúng đối với trẻ em, những người chưa có đủ kinh nghiệm và khả năng để đối phó với những mất mát lớn lao như vậy. Cần có sự hỗ trợ tâm lý kịp thời để giúp các em vượt qua giai đoạn khó khăn này.

III. Phương Pháp Nâng Cao Kiến Thức Phòng Tránh Đuối Nước ở THCS

Để nâng cao kiến thức phòng tránh đuối nước cho học sinh THCS tại Na Hang, cần có một chương trình giáo dục toàn diện và hiệu quả. Chương trình này cần bao gồm các nội dung cơ bản về an toàn dưới nước, kỹ năng phòng tránh đuối nước, và cách sơ cứu người đuối nước. Bên cạnh đó, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng để tạo ra một môi trường an toàn và hỗ trợ cho các em. Các hình thức tuyên truyền, giáo dục cần đa dạng và phù hợp với lứa tuổi để thu hút sự quan tâm và tham gia của các em.

3.1. Giáo dục kiến thức an toàn dưới nước trong nhà trường

Nhà trường đóng vai trò then chốt trong việc giáo dục phòng tránh đuối nước cho học sinh. Các bài học về an toàn dưới nước cần được tích hợp vào chương trình học chính khóa, đặc biệt là trong các môn học như giáo dục thể chất, sinh học, hoặc các hoạt động ngoại khóa. Nội dung cần tập trung vào việc nhận biết các nguy cơ đuối nước, các biện pháp phòng tránh đuối nước, và kỹ năng cứu đuối cơ bản. Ngoài ra, việc tổ chức các buổi nói chuyện, diễn đàn, hoặc xem phim về đuối nước cũng là những hình thức hiệu quả để nâng cao nhận thức cho các em.

3.2. Tuyên truyền phòng tránh đuối nước trong cộng đồng

Bên cạnh nhà trường, cộng đồng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền phòng tránh đuối nước. Các hoạt động tuyên truyền phòng tránh đuối nước cần được tổ chức thường xuyên và rộng rãi tại các khu dân cư, đặc biệt là những khu vực gần sông, hồ, ao, kênh, mương. Các hình thức tuyên truyền có thể bao gồm treo băng rôn, áp phích, phát tờ rơi, hoặc tổ chức các buổi nói chuyện, hội thảo về đuối nước. Ngoài ra, việc sử dụng các phương tiện truyền thông đại chúng như báo chí, truyền hình, hoặc mạng xã hội cũng là một cách hiệu quả để tiếp cận đến đông đảo người dân.

3.3. Vai trò của gia đình trong việc giáo dục và giám sát con em

Gia đình là môi trường giáo dục đầu tiên và quan trọng nhất đối với trẻ em. Cha mẹ cần trang bị cho mình những kiến thức phòng tránh đuối nước cơ bản để có thể giáo dục và hướng dẫn con em mình. Bên cạnh đó, cha mẹ cần thường xuyên nhắc nhở con em về các nguy cơ đuối nước và các biện pháp an toàn dưới nước. Đặc biệt, cha mẹ cần giám sát chặt chẽ con em mình khi các em tham gia các hoạt động dưới nước, như tắm sông, bơi lội, hoặc vui chơi gần các vùng nước nguy hiểm.

IV. Thực Hành Kỹ Năng Cứu Hộ và Sơ Cứu Đuối Nước Hướng Dẫn Chi Tiết

Không chỉ cần kiến thức phòng tránh đuối nước, học sinh THCS cũng cần được trang bị những kỹ năng cứu hộ và sơ cứu đuối nước cơ bản. Việc biết cách ứng phó khi gặp người đuối nước có thể cứu sống một mạng người. Các kỹ năng cứu hộ cần được thực hành thường xuyên và bài bản để đảm bảo hiệu quả. Bên cạnh đó, việc nắm vững các bước sơ cứu đuối nước cũng rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ tử vong hoặc di chứng cho nạn nhân.

4.1. Hướng dẫn các bước cứu hộ người đuối nước an toàn

Việc cứu đuối cần được thực hiện một cách an toàn và bài bản. Bước đầu tiên là gọi người giúp đỡ hoặc báo cho lực lượng cứu hộ chuyên nghiệp. Sau đó, nếu có thể, hãy ném phao, áo phao, hoặc bất kỳ vật dụng nào có thể nổi được cho người đuối nước. Nếu phải trực tiếp xuống nước cứu hộ, hãy sử dụng các phương tiện hỗ trợ như thuyền, bè, hoặc phao. Khi tiếp cận người đuối nước, hãy cố gắng giữ khoảng cách an toàn và sử dụng các vật dụng hỗ trợ để kéo người đó vào bờ. Tuyệt đối không nên ôm ghì người đuối nước vì có thể bị người đó kéo xuống nước.

4.2. Kỹ thuật sơ cứu ban đầu cho nạn nhân đuối nước

Sau khi đưa được người đuối nước lên bờ, cần tiến hành sơ cứu đuối nước ngay lập tức. Bước đầu tiên là kiểm tra xem nạn nhân còn thở hay không. Nếu nạn nhân không thở, hãy tiến hành hô hấp nhân tạo bằng cách hà hơi thổi ngạt và ép tim ngoài lồng ngực. Tiếp tục thực hiện cho đến khi nạn nhân có dấu hiệu hồi phục hoặc lực lượng y tế đến. Trong quá trình sơ cứu, cần giữ ấm cho nạn nhân và theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu sinh tồn.

4.3. Lưu ý quan trọng khi thực hiện cứu hộ và sơ cứu đuối nước

Khi thực hiện cứu hộ và sơ cứu đuối nước, cần lưu ý một số điểm quan trọng. Thứ nhất, đảm bảo an toàn cho bản thân trước khi cứu người. Thứ hai, gọi người giúp đỡ hoặc báo cho lực lượng cứu hộ chuyên nghiệp càng sớm càng tốt. Thứ ba, thực hiện các kỹ thuật cứu hộ và sơ cứu một cách chính xác và bài bản. Thứ tư, theo dõi chặt chẽ tình trạng của nạn nhân và tiếp tục sơ cứu cho đến khi lực lượng y tế đến.

V. Nghiên Cứu Thực Tiễn Kiến Thức Thái Độ Thực Hành tại Na Hang

Nghiên cứu "Kiến thức, Thái độ, Thực hành về phòng tránh đuối nước và một số yếu tố liên quan ở học sinh THCS tại thị trấn Na Hang, Tuyên Quang năm 2021" đã cho thấy một bức tranh tổng quan về tình hình phòng tránh đuối nước tại địa phương. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng, mặc dù phần lớn học sinh có kiến thức cơ bản về đuối nước, nhưng kỹ năng thực hành phòng tránh đuối nước còn hạn chế. Bên cạnh đó, thái độ chủ quan và sự thiếu quan tâm đến an toàn dưới nước cũng là một vấn đề đáng lo ngại.

5.1. Đánh giá kiến thức phòng tránh đuối nước của học sinh THCS

Nghiên cứu cho thấy rằng, phần lớn học sinh THCS tại Na Hang có kiến thức cơ bản về đuối nước, như nguyên nhân đuối nước, hậu quả đuối nước, và các biện pháp phòng tránh đuối nước cơ bản. Tuy nhiên, nhiều em còn thiếu kiến thức chuyên sâu hơn, như kỹ năng nhận biết nguy cơ đuối nước, cách sơ cứu người đuối nước, và các biện pháp an toàn dưới nước nâng cao.

5.2. Phân tích thái độ của học sinh đối với vấn đề đuối nước

Thái độ của học sinh đối với vấn đề đuối nước còn nhiều hạn chế. Nhiều em có thái độ chủ quan, cho rằng đuối nước là chuyện hiếm khi xảy ra và không quan tâm đến việc phòng tránh. Một số em còn thiếu ý thức trách nhiệm trong việc bảo vệ bản thân và những người xung quanh. Việc thay đổi thái độ và nâng cao ý thức về an toàn dưới nước là một nhiệm vụ quan trọng trong công tác phòng tránh đuối nước.

5.3. Thực trạng kỹ năng thực hành phòng tránh đuối nước của học sinh

Kỹ năng thực hành phòng tránh đuối nước của học sinh THCS tại Na Hang còn yếu. Nhiều em không biết bơi hoặc bơi không thành thạo. Các kỹ năng cứu hộ và sơ cứu đuối nước cũng chưa được trang bị đầy đủ. Việc tăng cường giáo dục và thực hành phòng tránh đuối nước là cần thiết để nâng cao khả năng tự bảo vệ của các em.

VI. Giải Pháp và Khuyến Nghị Phòng Tránh Đuối Nước Hiệu Quả Tại Na Hang

Để giải quyết triệt để vấn đề đuối nước ở học sinh tại Na Hang, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp, các ngành và toàn xã hội. Nhà trường cần tăng cường giáo dục phòng tránh đuối nước, gia đình cần quan tâm, giám sát con em, và cộng đồng cần tạo ra một môi trường an toàn và hỗ trợ. Bên cạnh đó, cần đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho công tác phòng tránh đuối nước, như bể bơi, áo phao, phao cứu sinh, và các biển cảnh báo nguy hiểm.

6.1. Xây dựng chương trình giáo dục phòng tránh đuối nước toàn diện

Cần xây dựng một chương trình giáo dục phòng tránh đuối nước toàn diện và phù hợp với đặc điểm địa phương. Chương trình này cần bao gồm các nội dung cơ bản về an toàn dưới nước, kỹ năng phòng tránh đuối nước, và cách sơ cứu người đuối nước. Ngoài ra, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng để đảm bảo hiệu quả của chương trình.

6.2. Tăng cường cơ sở vật chất và trang thiết bị phòng tránh đuối nước

Đầu tư xây dựng các bể bơi công cộng, trang bị áo phao, phao cứu sinh tại các khu vực nguy hiểm, và lắp đặt các biển cảnh báo đuối nước là những việc làm cần thiết để giảm thiểu nguy cơ đuối nước. Bên cạnh đó, cần có kế hoạch bảo trì, bảo dưỡng các cơ sở vật chất và trang thiết bị này để đảm bảo hoạt động hiệu quả.

6.3. Nâng cao nhận thức cộng đồng về an toàn dưới nước

Tổ chức các chiến dịch truyền thông, các buổi nói chuyện, hội thảo về an toàn dưới nước để nâng cao nhận thức của cộng đồng về vấn đề đuối nước. Khuyến khích người dân tham gia các lớp học bơi, các khóa đào tạo về cứu hộ và sơ cứu đuối nước. Tăng cường kiểm tra, giám sát các hoạt động dưới nước để đảm bảo tuân thủ các quy định về an toàn.

Tổng quan nghiên cứu

Tai nạn đuối nước là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em từ 5 đến 14 tuổi trên toàn thế giới, với khoảng 372.000 ca tử vong mỗi năm theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Tại Việt Nam, tỷ lệ tử vong do đuối nước ở trẻ em chiếm tới 23,13% trong tổng số các tai nạn thương tích, đặc biệt cao ở các vùng miền núi và có nhiều sông suối như tỉnh Tuyên Quang. Thị trấn Na Hang, nơi nghiên cứu được thực hiện, có hệ thống sông Gâm, sông Năng và nhiều khe suối nhỏ, tạo ra nguy cơ đuối nước cao cho trẻ em địa phương. Nghiên cứu nhằm mô tả thực trạng kiến thức, thái độ và thực hành (KAP) về phòng tránh đuối nước của học sinh trung học cơ sở (THCS) tại Na Hang năm 2021, đồng thời xác định các yếu tố liên quan ảnh hưởng đến KAP. Qua đó, đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả phòng tránh đuối nước, góp phần giảm tỷ lệ tử vong và thương tích do đuối nước ở trẻ em. Nghiên cứu được thực hiện trong khoảng thời gian từ tháng 8/2020 đến tháng 6/2021, với 692 học sinh tham gia từ hai trường THCS trên địa bàn thị trấn Na Hang. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng các chương trình giáo dục và can thiệp phù hợp, góp phần bảo vệ sức khỏe và tính mạng trẻ em tại khu vực có nguy cơ cao này.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên khung lý thuyết về kiến thức, thái độ và thực hành (KAP) trong phòng tránh đuối nước, tập trung vào các khái niệm chính gồm:

• Kiến thức phòng tránh đuối nước: Hiểu biết về định nghĩa, phân loại, nguyên nhân, biểu hiện, hậu quả và cách xử lý khi gặp nạn nhân đuối nước; nhận diện vùng nước an toàn và các biện pháp giữ an toàn khi tham gia hoạt động dưới nước.
• Thái độ phòng tránh đuối nước: Mức độ quan tâm, coi trọng và chủ động tìm hiểu thông tin về phòng tránh đuối nước; niềm tin vào khả năng phòng tránh và ý thức tham gia các chương trình giáo dục.
• Thực hành phòng tránh đuối nước: Biết bơi, tham gia lớp học bơi, sử dụng áo phao đúng cách, lựa chọn địa điểm an toàn khi tham gia các hoạt động dưới nước, và kỹ năng sơ cứu nạn nhân đuối nước.

Ngoài ra, nghiên cứu còn xem xét các yếu tố cá nhân (giới tính, tuổi, dân tộc), yếu tố gia đình (trình độ, nghề nghiệp, khả năng bơi của người chăm sóc), và yếu tố môi trường xã hội (môi trường sống gần nguồn nước, sự hiện diện của bể bơi, hành vi của người lớn xung quanh) ảnh hưởng đến KAP của học sinh.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng thiết kế mô tả cắt ngang với phân tích định lượng.

• Đối tượng nghiên cứu: 692 học sinh THCS từ 10 đến 15 tuổi tại hai trường THCS trên địa bàn thị trấn Na Hang, tỉnh Tuyên Quang.
• Phương pháp chọn mẫu: Toàn bộ học sinh đáp ứng tiêu chuẩn được lựa chọn thuận tiện nhằm đảm bảo số lượng mẫu lớn và đại diện.
• Cỡ mẫu: Tối thiểu 422 học sinh theo công thức tính mẫu với tỷ lệ kiến thức đạt 48%, sai số 5%, nhưng thực tế thu thập được 692 phiếu hợp lệ.
• Thu thập dữ liệu: Phát phiếu tự trả lời dựa trên bộ công cụ gồm 17 câu hỏi kiến thức, 8 câu hỏi thái độ và 14 câu hỏi thực hành, được xây dựng dựa trên các nghiên cứu tương tự và thử nghiệm trước khi thu thập chính thức.
• Phân tích dữ liệu: Sử dụng phần mềm SPSS 25 để xử lý, phân tích mô tả tần suất, tỷ lệ, kiểm định khi bình phương, kiểm định Fisher, tính Odds Ratio (OR) và khoảng tin cậy 95% để đánh giá mối liên quan giữa các biến.
• Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 8/2020 đến tháng 6/2021 tại thị trấn Na Hang, tỉnh Tuyên Quang.
• Đạo đức nghiên cứu: Tuân thủ các quy định về đạo đức nghiên cứu y tế, được Hội đồng đạo đức trường Đại học Y tế Công cộng phê duyệt, đảm bảo sự đồng thuận tự nguyện và bảo mật thông tin đối tượng.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Kiến thức phòng tránh đuối nước: Có 66,5% học sinh đạt ít nhất 50% số điểm về kiến thức. Tuy nhiên, nhiều em thiếu hiểu biết chính xác về định nghĩa đuối nước, biểu hiện nạn nhân và cách xử trí đúng khi gặp người đuối nước.
2. Thái độ phòng tránh đuối nước: 41,5% học sinh cho rằng phòng tránh đuối nước là cực kỳ quan trọng, thể hiện thái độ tích cực. Hình thức tuyên truyền được ưa thích nhất là sinh hoạt ngoại khóa trò chơi (67,9%).
3. Thực hành phòng tránh đuối nước: 53,9% học sinh đạt tối thiểu 50% điểm về thực hành. 66,2% biết bơi nhưng chỉ 14,9% khởi động đủ thời gian trước khi bơi. Việc sử dụng áo phao còn hạn chế do nhiều em chủ quan cho rằng biết bơi thì không cần mặc.
4. Yếu tố liên quan đến KAP: Giới tính, lớp học, nơi sinh sống, nghề nghiệp và khả năng bơi của người chăm sóc, việc từng học bơi hoặc tham gia chương trình phòng tránh đuối nước, có bể bơi tại nơi sinh sống và niềm tin vào khả năng phòng tránh đều ảnh hưởng đáng kể đến KAP của học sinh. Trẻ có niềm tin rằng đuối nước có thể phòng tránh được có kiến thức và thực hành tốt hơn lần lượt khoảng 18,5 và 2 lần so với nhóm còn lại.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy mặc dù phần lớn học sinh có thái độ tích cực và quan tâm đến phòng tránh đuối nước, nhưng khoảng cách giữa kiến thức và thực hành còn lớn, đặc biệt là kỹ năng xử trí và sử dụng thiết bị bảo hộ như áo phao. Điều này phù hợp với các nghiên cứu trước đây tại Việt Nam và quốc tế, cho thấy việc nâng cao kỹ năng thực hành vẫn là thách thức lớn. Việc thiếu kiến thức về xử trí nạn nhân đuối nước có thể làm giảm hiệu quả cứu hộ và tăng nguy cơ tử vong. Sự khác biệt về giới tính và dân tộc cũng phản ánh nhu cầu thiết kế các chương trình giáo dục phù hợp với đặc điểm văn hóa và xã hội địa phương. Việc học sinh nội trú chiếm 42,2% cũng đặt ra yêu cầu về giám sát và tổ chức các hoạt động an toàn trong môi trường trường học. Các dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố tỷ lệ kiến thức, thái độ và thực hành theo từng nhóm tuổi, giới tính và dân tộc, cũng như bảng phân tích mối liên quan giữa các yếu tố cá nhân, gia đình và môi trường với KAP.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Nâng cao chất lượng chương trình truyền thông phòng tránh đuối nước: Tổ chức các hoạt động sinh hoạt ngoại khóa, trò chơi tương tác và các lớp học kỹ năng thực hành nhằm tăng cường kiến thức và kỹ năng xử trí cho học sinh. Thời gian thực hiện: trong năm học tiếp theo. Chủ thể thực hiện: nhà trường phối hợp với ngành y tế và các tổ chức xã hội.
2. Rà soát và cảnh báo các điểm nguy cơ đuối nước: Đặt biển cảnh báo, lắp hàng rào bảo vệ tại các khu vực sông suối, ao hồ dễ tiếp cận để giảm nguy cơ tai nạn. Thời gian: trong 6 tháng tới. Chủ thể: chính quyền địa phương phối hợp với các ban ngành liên quan.
3. Đầu tư cơ sở vật chất và phát triển bể bơi an toàn: Xây dựng hoặc cải tạo bể bơi tại trường học và khu dân cư, đảm bảo điều kiện tập luyện bơi lội và kỹ năng an toàn dưới nước cho trẻ em. Thời gian: 1-2 năm. Chủ thể: chính quyền địa phương, nhà trường và các nhà tài trợ.
4. Tăng cường đào tạo kỹ năng sơ cứu và cứu hộ cho học sinh và người chăm sóc: Tổ chức các khóa tập huấn về sơ cứu đuối nước, hô hấp nhân tạo cho học sinh, giáo viên và phụ huynh nhằm nâng cao khả năng ứng phó kịp thời khi xảy ra tai nạn. Thời gian: hàng năm. Chủ thể: ngành y tế, trường học và các tổ chức y tế cộng đồng.
5. Khuyến khích sử dụng áo phao và thiết bị bảo hộ khi tham gia hoạt động dưới nước: Tuyên truyền, vận động học sinh và gia đình nhận thức đúng về tầm quan trọng của áo phao, đồng thời hỗ trợ cung cấp thiết bị đạt chuẩn. Thời gian: liên tục. Chủ thể: nhà trường, gia đình và cộng đồng.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà quản lý giáo dục và y tế công cộng: Có thể sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách, chương trình phòng tránh đuối nước phù hợp với đặc điểm vùng miền và đối tượng học sinh.
2. Giáo viên và cán bộ trường học: Áp dụng các kiến thức và đề xuất để tổ chức các hoạt động giáo dục, truyền thông và huấn luyện kỹ năng phòng tránh đuối nước cho học sinh.
3. Phụ huynh và người chăm sóc trẻ: Nâng cao nhận thức và kỹ năng giám sát, hỗ trợ con em trong việc học bơi và thực hành các biện pháp an toàn khi tiếp xúc với môi trường nước.
4. Các tổ chức phi chính phủ và cộng đồng: Dựa trên kết quả nghiên cứu để triển khai các chương trình can thiệp, hỗ trợ đào tạo kỹ năng bơi và sơ cứu, đồng thời vận động cộng đồng tham gia phòng tránh đuối nước.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao tỷ lệ học sinh biết bơi cao nhưng thực hành phòng tránh đuối nước lại thấp?
   Mặc dù 66,2% học sinh biết bơi, nhưng chỉ 53,9% đạt điểm thực hành tối thiểu do nhiều em chủ quan, không tuân thủ các biện pháp an toàn như khởi động trước khi bơi hay sử dụng áo phao. Ví dụ, nhiều em cho rằng biết bơi là đủ an toàn nên không mặc áo phao, dẫn đến nguy cơ cao khi gặp tình huống bất ngờ.

2. Yếu tố nào ảnh hưởng nhiều nhất đến kiến thức phòng tránh đuối nước của học sinh?
   Giới tính, lớp học, nơi sinh sống và khả năng bơi của người chăm sóc chính là những yếu tố quan trọng. Trẻ có người chăm sóc biết bơi và từng tham gia chương trình phòng tránh đuối nước có kiến thức tốt hơn gấp gần 3 lần so với nhóm còn lại.

3. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả truyền thông phòng tránh đuối nước cho học sinh?
   Nên tổ chức các hoạt động sinh hoạt ngoại khóa, trò chơi tương tác và các lớp học kỹ năng thực hành thay vì chỉ truyền đạt lý thuyết. Hình thức sinh hoạt ngoại khóa được học sinh ưa thích nhất với tỷ lệ 67,9%.

4. Tại sao việc sử dụng áo phao còn hạn chế ở học sinh?
   Nguyên nhân chính là do cảm giác chủ quan, nhiều em nghĩ rằng biết bơi thì không cần mặc áo phao. Ngoài ra, thiếu sự vận động và hỗ trợ từ gia đình và nhà trường cũng làm giảm tỷ lệ sử dụng thiết bị bảo hộ này.

5. Có nên xây dựng thêm bể bơi tại các trường học ở vùng núi như Na Hang?
   Có, việc xây dựng bể bơi an toàn giúp học sinh có môi trường luyện tập kỹ năng bơi và an toàn dưới nước, giảm nguy cơ đuối nước. Hiện tại, Na Hang chưa có bể bơi trong thị trấn, nên đây là một giải pháp cần thiết và cấp bách.

Kết luận

• Nghiên cứu đã mô tả thực trạng KAP về phòng tránh đuối nước của 692 học sinh THCS tại thị trấn Na Hang, Tuyên Quang năm 2021, với 66,5% đạt kiến thức tối thiểu và 53,9% đạt thực hành tối thiểu.
• Thái độ quan tâm phòng tránh đuối nước khá tích cực, nhưng còn tồn tại khoảng cách lớn giữa kiến thức và thực hành, đặc biệt trong kỹ năng xử trí và sử dụng áo phao.
• Các yếu tố cá nhân, gia đình và môi trường như giới tính, trình độ người chăm sóc, nơi sinh sống và niềm tin ảnh hưởng rõ rệt đến KAP của học sinh.
• Đề xuất các giải pháp nâng cao truyền thông, cảnh báo nguy cơ, đầu tư cơ sở vật chất và đào tạo kỹ năng sơ cứu nhằm giảm thiểu tai nạn đuối nước.
• Nghiên cứu là cơ sở khoa học quan trọng để các cơ quan chức năng, nhà trường và cộng đồng phối hợp triển khai các chương trình phòng tránh đuối nước hiệu quả tại vùng núi có nguy cơ cao như Na Hang.

Hành động tiếp theo: Triển khai các chương trình giáo dục kỹ năng bơi và sơ cứu, đồng thời tăng cường giám sát và cảnh báo tại các vùng nước nguy hiểm trong vòng 1-2 năm tới.

Kêu gọi: Các nhà quản lý, giáo viên, phụ huynh và cộng đồng hãy cùng chung tay thực hiện các biện pháp phòng tránh đuối nước để bảo vệ trẻ em khỏi nguy cơ tử vong và thương tích do đuối nước.