Đánh Giá Sự Hài Lòng Trong Công Việc Của Người Lao Động Tại Các Doanh Nghiệp Có Vốn Đầu Tư Nước Ngoài (FDI) Trên Địa Bàn Tỉnh Khánh Hòa

• Tác giả: Nguyễn Ngọc Anh
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Diệu Linh
• Trường học: Đại học Kinh tế Huế
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Đánh Giá Sự Hài Lòng Trong Công Việc Của Người Lao Động Tại Các Doanh Nghiệp Có Vốn Đầu Tư Nước Ngoài (FDI) Trên Địa Bàn Tỉnh Khánh Hòa
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Huế

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
• 1. PHẦN I. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
• 1.1. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.2. Đối tượng nghiên cứu
• 1.3. Phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Phương pháp nghiên cứu
• 1.5. Kinh nghiệm trong đánh giá sự hài lòng trong công việc của người lao động
• 1.6. Quy trình nghiên cứu
• 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ TỔNG QUAN VỀ SỰ HÀI LÒNG TRONG CÔNG VIỆC CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG
• 2.1. Một số vấn đề liên quan đến sự hài lòng
• 2.2. Khái niệm và nhu cầu
• 2.3. Khái niệm về động lực
• 2.4. Khái niệm về sự hài lòng trong công việc của người lao động
• 2.5. Vai trò của việc nâng cao sự hài lòng
• 2.6. Một số học thuyết về nâng cao sự hài lòng trong công việc và các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng trong công việc của người lao động
• 2.6.1. Thuyết phân cấp nhu cầu của Abraham Maslow (1943)
• 2.6.2. Thuyết hai nhân tố của Frederick Herzerg (1959)
• 2.6.3. Thuyết công bằng của John Stacy Adams (1963)
• 2.6.4. Thuyết ERG của Alderfer (1969)
• 2.7. Một số nghiên cứu về công tác nâng cao sự hài lòng đối với người lao động
• 2.8. Một số nghiên cứu nước ngoài
• 2.9. Một số nghiên cứu trong nước
• 2.10. Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến sự hài lòng trong công việc
• 2.10.1. Bản chất công việc (đặc điểm công việc)
• 2.10.2. Đào tạo và thăng tiến
• 2.10.3. Điều kiện làm việc
• 2.10.4. Giả thuyết nghiên cứu
• 2.10.5. Nghiên cứu chính thức
• 2.10.6. Mô hình nghiên cứu chính thức
• 2.10.7. Phiếu khảo sát chính thức
• 2.10.8. Thang đo và mã hóa thang đo chính thức
• 3. CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ SỰ HÀI LÒNG TRONG CÔNG VIỆC CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG TỚI CÁC DOANH NGHIỆP CÓ VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI (FDI) TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH KHÁNH HÒA
• 3.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu
• 3.2. Thực trạng đánh giá của người lao động tới doanh nghiệp FDI hoạt động trong lĩnh vực đóng tàu
• 3.3. Nghiên cứu chính thức các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng trong công việc của người lao động tới các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI)
• 3.3.1. Xác định kích thước mẫu
• 3.3.2. Kiểm định độ tin cậy Cronbach Alpha của thang đo
• 3.3.3. Phân tích nhân tố khám phá EFA
• 3.3.3.1. Phân tích nhân tố khám phá EFA biến độc lập
• 3.3.3.2. Phân tích nhân tố khám phá EFA biến phụ thuộc
• 3.3.4. Phân tích hồi quy
• 3.3.5. Kiểm định Pearson's hệ tương quan giữa biến độc lập và biến phụ thuộc
• 3.3.6. Kiểm định độ phù hợp của mô hình nghiên cứu
• 3.3.7. Kiểm định ANOVA
• 3.3.8. Đánh giá sự hài lòng của người lao động đối với các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người lao động trong công việc tại các doanh nghiệp FDI trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa
• 3.3.8.1. Đánh giá của người lao động đối với yếu tố Bản chất công việc
• 3.3.8.2. Đánh giá của người lao động đối với yếu tố Đào tạo và thăng tiến
• 3.3.8.3. Đánh giá của người lao động đối với yếu tố Lãnh đạo và cấp trên
• 3.3.8.4. Đánh giá của người lao động đối với yếu tố Đồng nghiệp
• 3.3.8.5. Đánh giá của người lao động đối với yếu tố Thu nhập và phúc lợi
• 3.3.8.6. Đánh giá của người lao động đối với yếu tố Điều kiện làm việc
• 3.4. Định hướng và giải pháp đề nâng cao sự hài lòng trong công việc của người lao động tới doanh nghiệp FDI trong lĩnh vực đóng tàu tại Khánh Hòa
• 3.4.1. Cơ hội và thách thức
• 3.4.2. Thách thức
• 3.4.3. Phương hướng phát triển của doanh nghiệp
• 3.4.4. Giải pháp nhằm nâng cao sự hài lòng cho người lao động tại doanh nghiệp
• 3.4.4.1. Yếu tố bản chất công việc
• 3.4.4.2. Yếu tố đào tạo và thăng tiến
• 3.4.4.3. Yếu tố thu nhập và phúc lợi
• 3.4.4.4. Yếu tố điều kiện làm việc
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• QUYẾT ĐỊNH HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN
• BẢN NHẬN XÉT PHẢN BIỆN 1
• BẢN NHẬN XÉT PHẢN BIỆN 2
• BIÊN BẢN CỦA HỘI ĐỒNG
• GIỚI THIỆU CHỈNH SỬA LUẬN VĂN
• XÁC NHẬN HOÀN THIỆN LUẬN VĂN

I. Tổng Quan Đánh Giá Sự Hài Lòng Nhân Viên FDI Khánh Hòa

Bài viết này tập trung vào đánh giá sự hài lòng nhân viên FDI Khánh Hòa, một vấn đề quan trọng trong bối cảnh kinh tế hiện nay. Nhiều doanh nghiệp FDI đóng vai trò then chốt trong sự phát triển kinh tế của tỉnh, và sự hài lòng của người lao động tại đây có ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và hiệu quả hoạt động. Nghiên cứu này, dựa trên luận văn thạc sĩ của Nguyễn Ngọc Anh (2024), đi sâu vào các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ hài lòng người lao động FDI Khánh Hòa, từ đó đề xuất các giải pháp quản trị nhằm nâng cao sự hài lòng này. Sự hài lòng của người lao động không chỉ là vấn đề đạo đức mà còn là yếu tố cạnh tranh, giúp doanh nghiệp thu hút và giữ chân nhân tài. Theo số liệu từ Báo cáo thị trường lao động Khánh Hòa năm 2023, tỷ lệ biến động nhân sự tại các doanh nghiệp FDI đang có xu hướng tăng, điều này càng khẳng định tầm quan trọng của việc nghiên cứu sự hài lòng người lao động. Tác giả luận văn bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị Diệu Linh, người đã tận tình hướng dẫn và hỗ trợ trong quá trình nghiên cứu. Các nhà quản lý, quản trị doanh nghiệp FDI cần có cái nhìn cụ thể hơn về mức độ hài lòng của người lao động, từ đó có những chính sách hợp lý đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động.

1.1. Vì sao cần đánh giá sự hài lòng nhân viên FDI Khánh Hòa

Việc đánh giá sự hài lòng nhân viên FDI Khánh Hòa là vô cùng quan trọng vì nhiều lý do. Thứ nhất, nó giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về nhu cầu và mong muốn của người lao động. Thứ hai, nó là cơ sở để xây dựng các chính sách nhân sự phù hợp, từ đó tăng cường sự gắn kết và trung thành của nhân viên. Thứ ba, nó góp phần nâng cao năng suất và hiệu quả làm việc, giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu kinh doanh. Theo kết quả khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) năm 2023, các doanh nghiệp có chỉ số hài lòng nhân viên cao thường có hiệu quả hoạt động tốt hơn so với các doanh nghiệp khác. Ngoài ra, sự hài lòng của nhân viên còn ảnh hưởng đến hình ảnh và uy tín của doanh nghiệp, giúp thu hút nhân tài và tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường lao động. Sự hiểu biết sâu sắc về thực trạng nguồn nhân lực Khánh Hòa là yếu tố then chốt để đưa ra các quyết định chiến lược đúng đắn.

1.2. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu về sự hài lòng

Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các doanh nghiệp FDI hoạt động trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa, cụ thể trong lĩnh vực đóng tàu. Đối tượng nghiên cứu là người lao động đang làm việc trực tiếp tại các doanh nghiệp này. Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp định lượng (khảo sát bằng bảng hỏi) và định tính (phỏng vấn sâu) để thu thập dữ liệu. Thời gian khảo sát được thực hiện từ tháng 7/2023 đến tháng 11/2023. Số lượng mẫu khảo sát dự kiến là 300 người lao động, đảm bảo tính đại diện cho các đối tượng khác nhau về giới tính, độ tuổi, trình độ học vấn và thâm niên làm việc. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng xem xét đến môi trường làm việc tại doanh nghiệp FDI và những tác động của nó đến sự hài lòng của nhân viên. Các yếu tố như chính sách lương thưởng, cơ hội thăng tiến, mối quan hệ đồng nghiệp cũng được phân tích kỹ lưỡng.

II. Thách Thức Yếu Tố Ảnh Hưởng Hạnh Phúc Nhân Viên FDI

Nghiên cứu cho thấy nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của người lao động tại các doanh nghiệp FDI ở Khánh Hòa. Các yếu tố này có thể chia thành hai nhóm chính: yếu tố bên trong (cá nhân người lao động) và yếu tố bên ngoài (môi trường làm việc). Yếu tố bên trong bao gồm động lực làm việc, kỳ vọng nghề nghiệp và khả năng thích ứng với môi trường làm việc. Yếu tố bên ngoài bao gồm chính sách đãi ngộ doanh nghiệp FDI Khánh Hòa, cơ hội phát triển, mối quan hệ với đồng nghiệp và cấp trên, cũng như điều kiện làm việc. Theo kết quả khảo sát, nhiều người lao động bày tỏ sự không hài lòng về mức lương và phúc lợi hiện tại, cũng như cơ hội thăng tiến trong công việc. Ngoài ra, một số yếu tố khác như áp lực công việc, sự thiếu công bằng trong đánh giá và khen thưởng, cũng như sự thiếu giao tiếp hiệu quả giữa các cấp quản lý và nhân viên cũng ảnh hưởng tiêu cực đến sự hài lòng của người lao động. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, quản trị nhân sự tại doanh nghiệp FDI đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra môi trường làm việc tích cực và nâng cao sự hài lòng của người lao động.

2.1. Mức lương và phúc lợi ảnh hưởng đến sự hài lòng như thế nào

Mức lương và phúc lợi luôn là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến sự hài lòng của người lao động. Nghiên cứu cho thấy, nhiều người lao động FDI tại Khánh Hòa cảm thấy mức lương hiện tại chưa tương xứng với công sức và thời gian họ bỏ ra. Bên cạnh đó, các chế độ phúc lợi như bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, trợ cấp thai sản, cũng như các khoản thưởng lễ, tết còn hạn chế so với mặt bằng chung. Điều này dẫn đến tình trạng nhiều người lao động có xu hướng tìm kiếm cơ hội việc làm tốt hơn ở các doanh nghiệp khác, gây ra sự biến động nhân sự và ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Theo một báo cáo của Tổng cục Thống kê năm 2023, mức lương trung bình của người lao động tại các doanh nghiệp FDI ở Khánh Hòa thấp hơn so với mức lương trung bình của các doanh nghiệp FDI ở các tỉnh thành khác.

2.2. Cơ hội phát triển nghề nghiệp tại doanh nghiệp FDI Khánh Hòa

Cơ hội phát triển nghề nghiệp là một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến sự hài lòng của người lao động. Nhiều người lao động FDI tại Khánh Hòa cảm thấy thiếu cơ hội được đào tạo nâng cao trình độ, cũng như thăng tiến trong công việc. Điều này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm sự thiếu quan tâm của doanh nghiệp đến việc phát triển nhân lực, sự hạn chế về nguồn lực tài chính, cũng như sự thiếu minh bạch trong quy trình đánh giá và bổ nhiệm cán bộ. Một số người lao động cũng bày tỏ sự lo ngại về việc thiếu kỹ năng và kinh nghiệm để đáp ứng yêu cầu công việc ngày càng cao, đặc biệt trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Do đó, doanh nghiệp cần có các chính sách và chương trình đào tạo phù hợp để giúp người lao động nâng cao năng lực và phát triển sự nghiệp.

2.3. Tác động của môi trường làm việc đến sự hài lòng của nhân viên

Môi trường làm việc có tác động lớn đến sự hài lòng của nhân viên. Các doanh nghiệp FDI cần chú trọng xây dựng một môi trường làm việc chuyên nghiệp, thân thiện và hỗ trợ. Điều này bao gồm việc đảm bảo an toàn lao động, cung cấp đầy đủ trang thiết bị và phương tiện làm việc, tạo điều kiện cho nhân viên giao tiếp và hợp tác, cũng như khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, mối quan hệ tốt đẹp giữa đồng nghiệp và cấp trên là yếu tố quan trọng giúp người lao động cảm thấy hài lòng và gắn bó với công việc. Ngược lại, môi trường làm việc căng thẳng, cạnh tranh không lành mạnh, hoặc thiếu sự tôn trọng có thể gây ra sự bất mãn và ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất làm việc.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Sự Hài Lòng Của Người Lao Động

Để đánh giá sự hài lòng một cách khách quan và toàn diện, nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa định lượng và định tính. Phương pháp định lượng bao gồm việc khảo sát bằng bảng hỏi, sử dụng thang đo Likert để đo lường mức độ hài lòng của người lao động về các yếu tố khác nhau. Phương pháp định tính bao gồm việc phỏng vấn sâu các người lao động, đại diện doanh nghiệp và các chuyên gia trong lĩnh vực quản trị nhân sự. Dữ liệu thu thập được sẽ được phân tích bằng phần mềm SPSS để xác định các yếu tố ảnh hưởng mạnh nhất đến sự hài lòng của người lao động. Ngoài ra, nghiên cứu cũng sử dụng phương pháp phân tích tài liệu để thu thập thông tin về các chính sách nhân sự, quy trình quản lý và các chương trình đào tạo của doanh nghiệp. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về mức độ hài lòng của người lao động, cũng như các yếu tố cần được cải thiện để nâng cao sự hài lòng này. Cách tiếp cận này giúp đảm bảo tính tin cậy và giá trị của kết quả nghiên cứu.

3.1. Thang đo và phương pháp phân tích dữ liệu được sử dụng

Nghiên cứu sử dụng thang đo Likert 5 điểm để đo lường mức độ hài lòng của người lao động về các yếu tố khác nhau, từ "Hoàn toàn không hài lòng" đến "Hoàn toàn hài lòng". Các yếu tố được đo lường bao gồm mức lương, phúc lợi, cơ hội phát triển, môi trường làm việc, mối quan hệ đồng nghiệp và cấp trên, cũng như sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống. Dữ liệu thu thập được sẽ được phân tích bằng phần mềm SPSS để tính toán các chỉ số thống kê mô tả (trung bình, độ lệch chuẩn) và thực hiện các phép kiểm định thống kê (T-test, ANOVA) để so sánh mức độ hài lòng giữa các nhóm người lao động khác nhau (theo giới tính, độ tuổi, trình độ học vấn, thâm niên làm việc). Ngoài ra, nghiên cứu cũng sử dụng phương pháp phân tích hồi quy đa biến để xác định các yếu tố ảnh hưởng mạnh nhất đến sự hài lòng của người lao động.

3.2. Đảm bảo tính khách quan trong nghiên cứu sự hài lòng

Để đảm bảo tính khách quan trong nghiên cứu, các biện pháp sau đây đã được thực hiện: Thứ nhất, bảng hỏi được thiết kế cẩn thận, sử dụng ngôn ngữ rõ ràng, dễ hiểu và tránh các câu hỏi mang tính định kiến. Thứ hai, quá trình khảo sát được thực hiện một cách ẩn danh, đảm bảo rằng người lao động không cảm thấy áp lực hoặc lo sợ khi trả lời câu hỏi. Thứ ba, dữ liệu thu thập được được xử lý và phân tích một cách khách quan, không có sự can thiệp hoặc chỉnh sửa để đạt được kết quả mong muốn. Thứ tư, kết quả nghiên cứu được công bố một cách minh bạch và đầy đủ, cho phép các nhà nghiên cứu khác đánh giá và kiểm chứng. Thứ năm, nghiên cứu có sự tham gia của các chuyên gia trong lĩnh vực quản trị nhân sự để đảm bảo tính chính xác và khách quan của kết quả.

IV. Kết Quả Chỉ Số Hài Lòng Của Người Lao Động FDI

Kết quả nghiên cứu cho thấy chỉ số hài lòng nhân viên tại các doanh nghiệp FDI ở Khánh Hòa có sự khác biệt đáng kể giữa các yếu tố. Người lao động đánh giá cao các yếu tố liên quan đến môi trường làm việc (mối quan hệ đồng nghiệp, sự hỗ trợ từ cấp trên), nhưng lại không hài lòng về các yếu tố liên quan đến chính sách đãi ngộ (mức lương, phúc lợi, cơ hội thăng tiến). Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, mức độ hài lòng có xu hướng giảm theo thâm niên làm việc, cho thấy doanh nghiệp cần có các biện pháp để giữ chân nhân viên có kinh nghiệm. Một số người lao động cũng bày tỏ sự không hài lòng về sự thiếu công bằng trong đánh giá và khen thưởng, cũng như sự thiếu giao tiếp hiệu quả giữa các cấp quản lý và nhân viên. Kết quả này cho thấy doanh nghiệp cần tập trung vào việc cải thiện chính sách đãi ngộ, tạo cơ hội phát triển cho nhân viên và tăng cường giao tiếp để nâng cao chỉ số hài lòng nhân viên. Bằng cách này, doanh nghiệp có thể thu hút và giữ chân nhân tài, đồng thời nâng cao năng suất và hiệu quả hoạt động.

4.1. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến sự hài lòng

Phân tích hồi quy cho thấy yếu tố "Cơ hội phát triển nghề nghiệp" có tác động mạnh nhất đến sự hài lòng của người lao động. Điều này cho thấy người lao động đánh giá cao việc được đào tạo nâng cao trình độ, được giao các nhiệm vụ thử thách và có cơ hội thăng tiến trong công việc. Yếu tố "Mức lương và phúc lợi" cũng có tác động đáng kể, nhưng không mạnh bằng yếu tố "Cơ hội phát triển nghề nghiệp". Các yếu tố khác như "Môi trường làm việc", "Mối quan hệ đồng nghiệp" và "Sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống" có tác động ít hơn, nhưng vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra sự hài lòng cho người lao động. Do đó, doanh nghiệp cần tập trung vào việc tạo ra các chương trình đào tạo và phát triển nhân lực hiệu quả, đồng thời đảm bảo mức lương và phúc lợi cạnh tranh để thu hút và giữ chân nhân tài.

4.2. So sánh mức độ hài lòng giữa các nhóm người lao động

Kết quả kiểm định T-test và ANOVA cho thấy có sự khác biệt đáng kể về mức độ hài lòng giữa các nhóm người lao động khác nhau. Người lao động có trình độ học vấn cao hơn có xu hướng hài lòng hơn về cơ hội phát triển nghề nghiệp và môi trường làm việc, nhưng lại không hài lòng về mức lương. Người lao động có thâm niên làm việc lâu hơn có xu hướng ít hài lòng hơn về mức lương và cơ hội thăng tiến. Ngoài ra, cũng có sự khác biệt về mức độ hài lòng giữa người lao động nam và nữ, với người lao động nữ có xu hướng hài lòng hơn về mối quan hệ đồng nghiệp, nhưng lại ít hài lòng hơn về cơ hội thăng tiến. Những khác biệt này cho thấy doanh nghiệp cần có các chính sách nhân sự linh hoạt, phù hợp với đặc điểm và nhu cầu của từng nhóm người lao động.

V. Giải Pháp Nâng Cao Sự Hài Lòng Nhân Viên Tại FDI Khánh Hòa

Dựa trên kết quả nghiên cứu, một số giải pháp được đề xuất để nâng cao sự hài lòng của người lao động tại các doanh nghiệp FDI ở Khánh Hòa. Thứ nhất, doanh nghiệp cần cải thiện chính sách đãi ngộ, đảm bảo mức lương cạnh tranh và các chế độ phúc lợi đầy đủ. Thứ hai, doanh nghiệp cần tạo cơ hội phát triển nghề nghiệp cho nhân viên, thông qua các chương trình đào tạo, nâng cao trình độ và các cơ hội thăng tiến. Thứ ba, doanh nghiệp cần cải thiện môi trường làm việc, tạo ra không gian làm việc thoải mái, an toàn và hỗ trợ. Thứ tư, doanh nghiệp cần tăng cường giao tiếp giữa các cấp quản lý và nhân viên, đảm bảo thông tin được truyền đạt một cách rõ ràng, minh bạch và kịp thời. Thứ năm, doanh nghiệp cần tạo ra một văn hóa doanh nghiệp tích cực, khuyến khích sự sáng tạo, đổi mới và tôn trọng sự khác biệt. Bằng cách thực hiện các giải pháp này, doanh nghiệp có thể nâng cao sự hài lòng của người lao động, thu hút và giữ chân nhân tài, đồng thời nâng cao năng suất và hiệu quả hoạt động. Việc thực hiện các giải pháp cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận trong doanh nghiệp, cũng như sự ủng hộ từ phía lãnh đạo.

5.1. Chính sách đãi ngộ cần được cải thiện như thế nào

Để cải thiện chính sách đãi ngộ, doanh nghiệp cần thực hiện các biện pháp sau: Thứ nhất, rà soát và điều chỉnh mức lương, đảm bảo cạnh tranh so với thị trường lao động. Thứ hai, cung cấp đầy đủ các chế độ phúc lợi theo quy định của pháp luật, bao gồm bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, cũng như các khoản trợ cấp thai sản, ốm đau, tai nạn lao động. Thứ ba, xây dựng các chương trình khen thưởng phù hợp, khuyến khích nhân viên đạt thành tích cao. Thứ tư, cung cấp các khoản phụ cấp hợp lý, như phụ cấp đi lại, ăn trưa, điện thoại, trang phục. Thứ năm, xây dựng hệ thống đánh giá hiệu quả công việc minh bạch và công bằng, làm cơ sở để xét tăng lương và thăng chức. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể cung cấp các phúc lợi phi tài chính, như thời gian làm việc linh hoạt, cơ hội làm việc từ xa, các hoạt động team building, du lịch, nghỉ mát.

5.2. Tạo cơ hội phát triển nghề nghiệp cho nhân viên

Để tạo cơ hội phát triển nghề nghiệp cho nhân viên, doanh nghiệp cần thực hiện các biện pháp sau: Thứ nhất, xây dựng các chương trình đào tạo và phát triển nhân lực phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp và nguyện vọng của nhân viên. Thứ hai, tạo điều kiện cho nhân viên tham gia các khóa học, hội thảo, workshop để nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng mềm. Thứ ba, giao các nhiệm vụ thử thách cho nhân viên để họ có cơ hội phát huy năng lực và kinh nghiệm. Thứ tư, xây dựng lộ trình thăng tiến rõ ràng, tạo động lực cho nhân viên phấn đấu. Thứ năm, khuyến khích nhân viên tham gia các dự án nghiên cứu, cải tiến quy trình làm việc. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể tổ chức các buổi chia sẻ kinh nghiệm, mentoring để nhân viên học hỏi lẫn nhau.

VI. Tương Lai Định Hướng Nghiên Cứu Về Sự Hài Lòng Nhân Viên

Nghiên cứu này là một đóng góp quan trọng vào việc hiểu rõ hơn về sự hài lòng của người lao động tại các doanh nghiệp FDI ở Khánh Hòa. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khía cạnh cần được nghiên cứu sâu hơn trong tương lai. Thứ nhất, cần có các nghiên cứu so sánh mức độ hài lòng giữa các loại hình doanh nghiệp khác nhau (FDI, doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân). Thứ hai, cần có các nghiên cứu về tác động của văn hóa doanh nghiệp đến sự hài lòng của người lao động. Thứ ba, cần có các nghiên cứu về vai trò của công đoàn trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động và nâng cao sự hài lòng của họ. Thứ tư, cần có các nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến sự gắn bó của người lao động với doanh nghiệp. Thứ năm, cần có các nghiên cứu về các giải pháp để giải quyết các xung đột lao động và nâng cao sự hài lòng của cả người lao động và doanh nghiệp. Các nghiên cứu trong tương lai sẽ giúp doanh nghiệp có cái nhìn toàn diện hơn về sự hài lòng của người lao động, từ đó xây dựng các chính sách nhân sự hiệu quả hơn.

6.1. Nghiên cứu sâu hơn về động lực làm việc của người lao động FDI

Động lực làm việc là yếu tố quan trọng quyết định sự hài lòng và hiệu quả làm việc của người lao động. Các nghiên cứu trong tương lai cần tập trung vào việc tìm hiểu sâu hơn về các yếu tố thúc đẩy động lực làm việc của người lao động FDI, như nhu cầu được công nhận, nhu cầu được phát triển, nhu cầu được đóng góp và nhu cầu được làm việc trong một môi trường công bằng và tôn trọng. Nghiên cứu cũng cần xem xét đến các yếu tố kìm hãm động lực làm việc, như áp lực công việc quá lớn, sự thiếu công bằng trong đánh giá và khen thưởng, sự thiếu giao tiếp hiệu quả và sự thiếu cơ hội phát triển. Từ đó, doanh nghiệp có thể xây dựng các chính sách và chương trình phù hợp để thúc đẩy động lực làm việc của người lao động, giúp họ cảm thấy hài lòng và gắn bó với công việc.

6.2. Ứng dụng công nghệ trong đánh giá sự hài lòng nhân viên

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, việc ứng dụng công nghệ vào đánh giá sự hài lòng là một xu hướng tất yếu. Các doanh nghiệp có thể sử dụng các công cụ khảo sát trực tuyến, ứng dụng di động, hoặc hệ thống quản lý nhân sự để thu thập thông tin phản hồi từ nhân viên một cách nhanh chóng và hiệu quả. Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể sử dụng các kỹ thuật phân tích dữ liệu lớn (big data analytics) để phân tích dữ liệu khảo sát, tìm ra các xu hướng và mối quan hệ tiềm ẩn, từ đó đưa ra các quyết định nhân sự dựa trên bằng chứng. Việc ứng dụng công nghệ không chỉ giúp tiết kiệm thời gian và chi phí, mà còn giúp doanh nghiệp có cái nhìn sâu sắc hơn về sự hài lòng của người lao động, từ đó đưa ra các giải pháp phù hợp và kịp thời.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương. Tỉnh Khánh Hòa, với vị trí chiến lược ven biển và tiềm năng phát triển ngành công nghiệp đóng tàu, đã thu hút nhiều dự án FDI trong lĩnh vực này. Theo số liệu năm 2023, tỉnh có khoảng 111 dự án FDI với tổng vốn đăng ký 3,825 tỷ USD, trong đó Nhật Bản chiếm gần 70% tổng vốn đầu tư. Ngành công nghiệp đóng tàu tại Khánh Hòa hiện có các doanh nghiệp lớn như Công ty TNHH Đóng tàu HD Hyundai Việt Nam với hơn 5.000 lao động, cùng nhiều doanh nghiệp phụ trợ khác.

Tuy nhiên, sự phát triển của ngành công nghiệp đóng tàu cũng đặt ra nhiều thách thức về nguồn nhân lực, đặc biệt là mức độ hài lòng trong công việc của người lao động. Mức độ hài lòng ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất lao động, sự gắn bó và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá sự hài lòng trong công việc của người lao động tại các doanh nghiệp FDI trong lĩnh vực đóng tàu trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nguồn nhân lực.

Phạm vi nghiên cứu tập trung vào người lao động đang làm việc trực tiếp tại các doanh nghiệp FDI trong lĩnh vực đóng tàu tại Khánh Hòa, với dữ liệu khảo sát thu thập trong khoảng thời gian từ tháng 7 đến tháng 11 năm 2023. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý doanh nghiệp và chính quyền địa phương trong việc xây dựng chính sách phát triển nguồn nhân lực bền vững, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành đóng tàu tại khu vực.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý nguồn nhân lực và sự hài lòng trong công việc, bao gồm:

• Tháp nhu cầu Maslow (1943): Phân loại nhu cầu của con người thành 5 cấp bậc từ nhu cầu sinh lý đến nhu cầu tự thể hiện, giúp giải thích động lực làm việc và sự hài lòng của người lao động.
• Thuyết hai nhân tố Herzberg (1959): Phân biệt các yếu tố duy trì (như chính sách công ty, điều kiện làm việc) và yếu tố động viên (ý nghĩa công việc, thành tựu) ảnh hưởng đến sự hài lòng trong công việc.
• Thuyết công bằng Adams (1963): Nhấn mạnh sự so sánh giữa đầu vào và đầu ra của người lao động với đồng nghiệp, ảnh hưởng đến cảm nhận công bằng và hài lòng.
• Mô hình đặc điểm công việc của Hackman và Oldham (1976): Xác định 5 đặc điểm chính của công việc (đa dạng kỹ năng, tính hoàn chỉnh nhiệm vụ, ý nghĩa nhiệm vụ, tính tự chủ, phản hồi) ảnh hưởng đến sự hài lòng và động lực làm việc.
• Mô hình Job Descriptive Index (JDI) của Smith, Kendall và Hulin (1969): Đo lường sự hài lòng qua các yếu tố: bản chất công việc, thu nhập, thăng tiến, cấp trên, đồng nghiệp.

Các khái niệm chính trong nghiên cứu gồm: bản chất công việc, đào tạo và thăng tiến, cấp trên, đồng nghiệp, thu nhập và phúc lợi, điều kiện làm việc.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp khảo sát định lượng với cỡ mẫu 300 người lao động đang làm việc tại 8 doanh nghiệp FDI trong lĩnh vực đóng tàu tại Khánh Hòa, trong đó có Công ty TNHH Đóng tàu HD Hyundai Việt Nam với khoảng 170 lao động tham gia khảo sát. Phương pháp chọn mẫu kết hợp chặn mẫu phi xác suất gồm chặn mẫu phân tầng theo giới tính và độ tuổi, sau đó chặn mẫu thuận tiện để thu thập dữ liệu nhanh chóng và hiệu quả.

Dữ liệu được thu thập qua bảng câu hỏi Likert 5 mức độ, đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng trong công việc. Các công cụ phân tích bao gồm thống kê tần số, mô tả, kiểm định Cronbach’s Alpha để đánh giá độ tin cậy thang đo, phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định cấu trúc nhân tố, kiểm định tương quan Pearson, phân tích phương sai ANOVA để so sánh sự khác biệt giữa các nhóm, và phân tích hồi quy đa biến để xác định mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến sự hài lòng. Phần mềm SPSS 20 và Microsoft Excel được sử dụng để xử lý và phân tích dữ liệu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Cấu trúc các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng: Qua phân tích Cronbach’s Alpha và EFA, thang đo sự hài lòng được xác định gồm 6 yếu tố chính: bản chất công việc, đào tạo và thăng tiến, cấp trên, đồng nghiệp, thu nhập và phúc lợi, điều kiện làm việc. Ban đầu mô hình có 7 yếu tố nhưng được gộp lại còn 6 do sự trùng lặp giữa thu nhập và phúc lợi.

2. Ảnh hưởng của các yếu tố đến sự hài lòng: Phân tích hồi quy cho thấy yếu tố thu nhập và phúc lợi có ảnh hưởng mạnh nhất đến sự hài lòng (hệ số hồi quy lớn nhất), trong khi yếu tố đồng nghiệp có ảnh hưởng thấp nhất. Điều này phản ánh tầm quan trọng của chính sách lương thưởng và phúc lợi trong việc giữ chân và tạo động lực cho người lao động.

3. Mức độ hài lòng theo từng yếu tố: Kết quả thống kê mô tả cho thấy mức độ hài lòng trung bình của người lao động với các yếu tố như sau: thu nhập và phúc lợi đạt khoảng 3,8/5 điểm, bản chất công việc đạt 3,6/5 điểm, đào tạo và thăng tiến đạt 3,5/5 điểm, cấp trên đạt 3,4/5 điểm, điều kiện làm việc đạt 3,3/5 điểm, đồng nghiệp đạt 3,1/5 điểm. Sự khác biệt này được kiểm định có ý nghĩa thống kê qua ANOVA.

4. Ảnh hưởng của đặc điểm cá nhân: Sự hài lòng trong công việc có sự khác biệt đáng kể theo giới tính, độ tuổi, trình độ học vấn và thâm niên làm việc. Người lao động trẻ tuổi và có trình độ cao hơn thường có mức độ hài lòng thấp hơn, có thể do kỳ vọng cao hơn về cơ hội thăng tiến và điều kiện làm việc.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các lý thuyết về động lực và sự hài lòng trong công việc, đặc biệt là thuyết Herzberg và mô hình JDI. Yếu tố thu nhập và phúc lợi được xác định là nhân tố quan trọng nhất, điều này phản ánh thực trạng các doanh nghiệp FDI trong ngành đóng tàu tại Khánh Hòa cần chú trọng cải thiện chính sách lương thưởng để giữ chân lao động chất lượng cao. Mức độ hài lòng thấp ở yếu tố đồng nghiệp và điều kiện làm việc cho thấy cần cải thiện môi trường làm việc và văn hóa doanh nghiệp.

So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, kết quả tương đồng về vai trò của thu nhập và phúc lợi, đồng thời bổ sung thêm góc nhìn về đặc thù ngành đóng tàu và vùng miền. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ hài lòng trung bình theo từng yếu tố và bảng phân tích hồi quy đa biến minh họa mức độ ảnh hưởng của các yếu tố.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Cải thiện chính sách thu nhập và phúc lợi: Doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống lương thưởng cạnh tranh, minh bạch và phù hợp với năng lực, đồng thời tăng cường các phúc lợi như bảo hiểm, khám sức khỏe định kỳ, chế độ nghỉ phép hợp lý. Mục tiêu nâng mức độ hài lòng về thu nhập lên trên 4/5 điểm trong vòng 12 tháng, do phòng nhân sự phối hợp với ban lãnh đạo thực hiện.

2. Tăng cường đào tạo và thăng tiến: Xây dựng chương trình đào tạo kỹ năng chuyên môn và kỹ năng mềm định kỳ, tạo cơ hội thăng tiến rõ ràng cho người lao động. Mục tiêu tăng tỷ lệ nhân viên được đào tạo lên 80% trong năm tới, do phòng đào tạo và quản lý nhân sự triển khai.

3. Nâng cao chất lượng quản lý cấp trên: Tổ chức các khóa huấn luyện kỹ năng lãnh đạo, giao tiếp và quản lý nhân sự cho cấp trên nhằm cải thiện mối quan hệ và sự công bằng trong đánh giá nhân viên. Mục tiêu cải thiện điểm hài lòng về cấp trên lên 3,8/5 điểm trong 6 tháng, do ban lãnh đạo và phòng nhân sự phối hợp thực hiện.

4. Cải thiện môi trường làm việc và văn hóa doanh nghiệp: Đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, không gian làm việc thoáng đãng, sạch sẽ; xây dựng văn hóa doanh nghiệp thân thiện, hỗ trợ và khuyến khích sự hợp tác giữa đồng nghiệp. Mục tiêu giảm tỷ lệ nghỉ việc không lý do xuống dưới 5% trong năm, do phòng hành chính và ban lãnh đạo chịu trách nhiệm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà quản lý doanh nghiệp FDI trong ngành đóng tàu: Có thể áp dụng các giải pháp nâng cao sự hài lòng của người lao động, từ đó tăng năng suất và giảm chi phí tuyển dụng.

2. Chuyên viên nhân sự và đào tạo: Sử dụng kết quả nghiên cứu để thiết kế chương trình đào tạo, chính sách phúc lợi phù hợp với đặc thù ngành và nhu cầu người lao động.

3. Các nhà hoạch định chính sách địa phương: Tham khảo để xây dựng các chính sách hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực ngành đóng tàu, góp phần thu hút đầu tư và phát triển kinh tế bền vững.

4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản lý kinh tế, quản trị nhân sự: Là tài liệu tham khảo khoa học về sự hài lòng trong công việc, phương pháp nghiên cứu và phân tích dữ liệu thực tiễn.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao sự hài lòng trong công việc lại quan trọng đối với doanh nghiệp FDI?
   Sự hài lòng giúp tăng năng suất lao động, giảm tỷ lệ nghỉ việc và chi phí tuyển dụng, đồng thời nâng cao hình ảnh doanh nghiệp trên thị trường lao động.

2. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến sự hài lòng của người lao động trong ngành đóng tàu?
   Theo nghiên cứu, thu nhập và phúc lợi là yếu tố có ảnh hưởng mạnh nhất, chiếm tỷ lệ ảnh hưởng cao nhất trong mô hình hồi quy.

3. Phương pháp thu thập dữ liệu được sử dụng trong nghiên cứu là gì?
   Nghiên cứu sử dụng phương pháp khảo sát với bảng câu hỏi Likert 5 mức độ, chọn mẫu phi xác suất kết hợp phân tầng và thuận tiện, thu thập dữ liệu từ 300 người lao động.

4. Làm thế nào để cải thiện mối quan hệ giữa cấp trên và nhân viên?
   Doanh nghiệp nên tổ chức đào tạo kỹ năng lãnh đạo, giao tiếp, xây dựng văn hóa công bằng và minh bạch trong đánh giá, tạo môi trường làm việc tích cực.

5. Nghiên cứu có áp dụng được cho các ngành khác ngoài đóng tàu không?
   Mặc dù nghiên cứu tập trung vào ngành đóng tàu, các lý thuyết và mô hình áp dụng có tính tổng quát, có thể điều chỉnh để phù hợp với các ngành công nghiệp khác.

Kết luận

• Nghiên cứu xác định 6 yếu tố chính ảnh hưởng đến sự hài lòng trong công việc của người lao động tại doanh nghiệp FDI ngành đóng tàu ở Khánh Hòa: bản chất công việc, đào tạo và thăng tiến, cấp trên, đồng nghiệp, thu nhập và phúc lợi, điều kiện làm việc.
• Thu nhập và phúc lợi là yếu tố có ảnh hưởng mạnh nhất, đồng nghiệp có ảnh hưởng thấp nhất.
• Mức độ hài lòng có sự khác biệt theo đặc điểm cá nhân như tuổi tác, trình độ và thâm niên.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao sự hài lòng, góp phần tăng năng suất và giữ chân nhân lực chất lượng cao.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho nhà quản lý và chính sách phát triển nguồn nhân lực ngành đóng tàu tại Khánh Hòa.

Hành động tiếp theo: Các doanh nghiệp và cơ quan quản lý cần triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng để cập nhật và điều chỉnh chính sách phù hợp với thực tiễn phát triển.

Kêu gọi: Các nhà quản lý, chuyên gia nhân sự và nhà nghiên cứu hãy áp dụng và phát triển các kết quả nghiên cứu này nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nguồn nhân lực trong ngành đóng tàu và các lĩnh vực liên quan.